Trend naar meer franchisewinkels is logische evolutie

Carine Janssens (BFF): “In franchiseformule vinden alle partijen voldoening”

Het feit dat Delhaize de eigen winkels wil overhevelen naar een uitbating via franchising, kadert perfect in de wetenschap dat het franchisemodel blijft groeien. België telt intussen 7.613 franchiseverkooppunten die 54.437 voltijdse banen genereren. De Belgische Franchise Federatie (BFF) steunt zowel de franchisegever als -nemer en houdt in oktober weer een beurs om beiden dichter bij elkaar te brengen.

situatie Delhaize

In maart 2023 kondigde Delhaize het nieuws aan dat het de 128 winkels die het nog in eigen beheer heeft, wil overgeven aan zelfstandige ondernemers. Het feit dat zich direct – zowel interne als externe – geïnteresseerden kandidaat stelden, is een goede reden om uit te zoeken hoe dat komt. Duidelijk is dat er al jarenlang een evolutie aan de gang is naar meer franchisewinkels van eenzelfde enseigne.

We spraken Carine Janssens van de Belgische Franchise Federatie (BFF) voor meer duiding. Dit artikel is gemaakt in de loop van april 2023. De situatie bij Delhaize kan bij het lezen van dit artikel dus al veranderd zijn.

27,1% van de detailhandelsnetwerken in België wordt uitgebaat in franchising

Groeiend businessmodel

Heeft u concrete cijfers over die evolutie naar meer franchisewinkels?

Carine Janssens (CJ): “We hebben begin 2023 de cijfers bekendgemaakt van een studie die we gedaan hebben samen met GeoConsulting (adviseert bedrijven bij hun strategieën voor ontwikkeling en grondbeheer, n.v.d.r.). Ze zal om de twee jaar geüpdatet worden. De resultaten van de studie kunnen we nog niet naast cijfers van een aantal jaar geleden leggen omdat we geen juist beeld hadden van de formules die zich werkelijk via franchising ontwikkelden. Maar door de aanvragen van kandidaat-franchisenemers die wij al dan niet via onze site krijgen, weten we dat franchising een groeiend businessmodel is.”

Enkele cijfers die we de lezer niet willen onthouden:

- Er zijn 1.817 merkennetwerken in België actief. Daarvan zijn er 362 die zich via franchising ontwikkelen.

- 27,1% van de detailhandelsnetwerken in BE wordt uitgebaat in franchising.

- Een netwerk met meer dan 100 winkels heeft 87% franchiseverkooppunten. Bij de kleinste netwerken (< 20 winkels) is dat cijfer 58,4%.

- België telt 7.613 franchiseverkooppunten (excl. diensten) (waarvan 2.642 in voedingshandelszaken), die 54.437 voltijdse banen genereren.

- Franchising vertegenwoordigt 12,56% van de banen in de detailhandel en restaurantsector.

- Franchising heeft een aandeel van 18,76% (op de totale detailhandel en horecamarkt) en een omzet van 19,6 miljard (tegenover 104,4 miljard euro = totale markt).

“Door het groeiende businessmodel twijfel ik er niet aan dat het mogelijk is om de 128 Delhaize-winkels over te dragen aan franchisenemers. Delhaize heeft trouwens al meerdere multi-franchisenemers en zij of anderen hebben zeker de capaciteit om een grotere winkel te runnen. Zoals ik al zei, zien we op onze rekruteringswebsite www.franchisingbelgium.be genoeg aanvragen binnenkomen van kandidaat-franchisenemers.”

Win-win voor klanten, personeel en franchisenemer

Hoe komt het dat een franchiseconcept zo goed werkt?

CJ: “Een franchisezaak staat met de zelfstandige ondernemer en zijn werknemers dichter bij de klanten. Dat komt omdat ze zich met z’n allen heel betrokken voelen in de winkel. Het is nu eenmaal ‘hun eigen’ zaak en de franchisenemer zal er alles aan doen om zijn zaak goed te doen draaien en zal zijn personeel daarbij betrekken. Dat is toch anders in een vestiging met een gerant, waar het personeel voor een baas werkt en enkel zijn uren draait.”

“Voor de klanten geldt ongeveer hetzelfde: zij kennen graag de uitbaters en hun personeel die zich voor hem ‘persoonlijk’ inzetten. Een persoonlijk contact rechtstreeks met de baas is altijd veel leuker dan een nummer te zijn in een winkel. De franchisenemer kan beter inschatten welke medewerker best welke taken uitvoert. Hij ziet elke medewerker elke dag zelf aan het werk. En de werknemers staan dicht bij hun baas. Ze kunnen aangeven als er iets schort. In zo’n formule met een directe band tussen werknemers en franchisenemer, vinden alle partijen voldoening.”

“Een andere reden waarom het franchiseconcept een succes is, is dat de winkels niet met een nationale maar een lokale concurrentie af te rekenen hebben. En dat is meer controleerbaar. Als iedereen zich met volle goesting inzet en als de franchisenemer focust op de zaken waar hij en zijn team sterk in zijn, creëert dat een ongelooflijke dynamiek die aangenaam is voor de klanten. Met als logische gevolg een hogere omzet dan in een winkel van het enseigne in eigen beheer.”

Steun van hoofdzetel

Wat zijn goede redenen voor een ondernemer om te kiezen voor een franchiseconcept?

CJ: “Hij geniet vanaf de eerste dag van de naambekendheid van het enseigne en is dus vanaf dag 1 zeker van klanten. Hij moet ze niet zelf zien binnen te halen. Even belangrijk is dat hij niets alleen moet uitzoeken: hij krijgt bij de opstart een degelijke opleiding van de hoofdzetel. En ook later krijgt hij regelmatig opleidingen, georganiseerd vanuit het enseigne. Bij de start ontvangt hij een complete handleiding waarin het merk de knowhow uit de doeken doet. Daarmee weet de toekomstige ondernemer precies wat werkt en hoe een winkel moet gerund worden om winstgevend te zijn. Het concept werd immers al door de hoofdzetel uitgetest, en het wordt op regelmatige basis met voortschrijdend inzicht bijgestuurd.”

“Verder kan de hoofdzetel de franchisenemer helpen als hij tips wil op een of ander vlak of als hij wil verbouwen bijvoorbeeld. Hij kan goede prijzen krijgen voor de uitrusting van zijn winkel dankzij het feit dat het enseigne bij de leveranciers onderhandelt op basis van grote volumes.”

BFF promoot franchising

Wat doet de Belgische Franchise Federatie (BFF) precies (voor de franchisenemer)?

CJ: “In de eerste plaats promoot BFF, een vzw, het businessmodel van franchising. BFF verdedigt de belangen van franchisenemers en -gevers in België en staat hen bij met raad en daad. Het expertencollege van BFF helpt zowel de startende franchisegever als -nemer bij zijn plannen. We organiseren ook netwerkevents, zoals een tweejaarlijks seminarie ‘Starten met franchising’. Op die events nodigen we franchisegevers en -nemers van alle sectoren uit. Het businessmodel is immers voor iedereen hetzelfde. Ze zien elkaar niet als concurrenten, alleen hun activiteit is verschillend. Ze kunnen veel leren van elkaar. Jonge franchisegevers pikken veel op van anciens.”

“Alle geïnteresseerden in franchising, kandidaat-franchisenemers of -gevers kunnen altijd bij BFF aankloppen. Iedereen kan met zijn twijfels en vragen bij ons terecht. Ons eerste advies/de eerste consultatie is gratis. En we hebben ons digitaal platform ‘Franchisingbelgium.be’, de rekruteringswebsite waar beide partijen met elkaar in contact kunnen komen. Men vindt er verder heel wat info, nieuws uit de sector en informatie over verschillende franchiseformules, het aantal vestigingen, het profiel van de kandidaat-franchisenemer waarmee ze in zee willen, zijn filosofie enzovoort. Je kan je inschrijven voor een wekelijkse gratis nieuwsbrief vol met interessante weetjes uit de franchisewereld.”

Wat is op dit moment een punt waar u voor ijvert binnen de federatie?

CJ: “We blijven dus franchising promoten en momenteel zijn we onder andere in onderhandeling met de regering om hun wakker te schudden voor maatregelen voor de energiecrisis voor de franchisezaken die het moeilijk krijgen. Wij willen het mee mogelijk maken dat alle franchisenemers hun zaak kunnen houden. Zeker in de supermarkten loopt het energieverbruik nogal hoog op door bijvoorbeeld de vele koelkasten De overheid denkt wel aan de consumenten maar aan de b2b-zaken misschien toch te weinig.”

jaarlijkse beurs

Op donderdag 12 oktober houdt de Belgische Franchise Federatie haar jaarlijkse beurs. Wat kan een (toekomstige) franchisenemer daar opsteken?

CJ: “Deze keer is het een nationale beurs die plaatsvindt in Zemst. Een ondernemer die franchising overweegt of een franchisenemer die nog een bijkomende zaak wil starten, kan er op een laagdrempelige manier kennismaken met het gedachtegoed van een heleboel merken, uit uiteenlopende sectoren. Ook verschillende Franse ketens hebben trouwens intussen toegezegd. Wij verzekeren de bezoeker van een gevarieerd aanbod en kwaliteit op een zeer hoog niveau. Geïnteresseerden kunnen intussen al surfen naar www.franchisingbelgiumday.be of bellen met ons op 02 523 97 07. Tip: hou de socialemediakanalen in de gaten voor meer info over de beurs.”

Tips voor (kandidaat-)franchisenemers van Carine Janssens:
- Ga voor een activiteit waar je feeling voor hebt.
- Ga na of al bewezen is of het (jonge) franchiseconcept goed werkt. Een balans van ten minste 2 jaar kan aantonen wat het zakencijfer is en of het rendabel is.
- Praat met andere franchisenemers van de franchiseformule die je op het oog hebt.
- Praat niet met één iemand, maar met meerdere franchisenemers. Kies ze zelf uit.
- Denk niet bij voorbaat: ‘Ik zal er veel geld mee verdienen’. Dat kan alleen als je de volle 100% achter het concept staat.
- Stel samen met je boekhouder een realistisch businessplan op en vooral, volg het.
- Stel realistische verwachtingen.
- Ga te rade bij een specialist-boekhouder. (Ook op dat vlak kan BFF helpen, n.v.d.r.)
- Een franchisegever moet een franchisenemer wettelijk een Precontractueel Informatie Document (PID) geven, 30 dagen voor ondertekening van een contract. Zo kan je met je raadgever nagaan of het voorstel een eerlijke win-winrelatie inhoudt.
- Twijfel nooit om naar je franchisegever te stappen als iets niet goed loopt of als een probleem zich aandient.
- Klop aan bij BFF indien je twijfels hebt betreffende de franchisegever.

En Carine Janssens heeft ook een aantal belangrijke tips voor de franchisegever die met een enseigne vanuit het buitenland naar België wil komen:
- Start met een pilootwinkel om je concept uit te testen en aan te passen aan de lokale markt.
- Wees je ervan bewust dat onder meer de loonkosten niet in alle landen dezelfde zijn.
- Maak een degelijk businessplan met een lokale boekhouder.
- Pas het buitenlandse concept realistisch aan.

Save the date: Franchising Belgium Day
Donderdag 12 okober 2023
Elewijt Center, Tervuursesteenweg 564
1982 ZEMST (bij Brussel)