Starten met franchising: wat zijn de uitdagingen?

De franchisingsector kan zomaar even 1.500 jobs opleveren, zo blijkt uit een rondvraag van de Belgische Franchise Federatie (BFF). Op de Franchising Belgium Day in Zwijnaarde ging de federatie op zoek naar 75 nieuwe franchisenemers. Franchising blijft dan ook een interessante optie voor mensen die voorzichtig een eigen zaak willen uitbouwen. Maar wat zijn de uitdagingen? Een gesprek met vier franchisenemers, geleid door Alexander Hansebout (advocaat bij ALTIUS, gespecialiseerd in franchising), bracht klaarheid. "Dankzij franchising kon ik me focussen op wat er echt toe doet: ondernemen."

Wat is franchising?

Alexander Hansebout (ALTIUS) begon het gesprek met een kernvraag: wat is franchising? Het panel definieerde het unisono als een 'partnership'. Voor het grootste deel van het panel begon dat ook erg informeel. Mario Orinx kreeg de vraag van een kennis of hij iemand kende die drie winkels van Delitraiteur wilde runnen en bood zichzelf aan. Jan Apers was eerst franchiserecruiter bij Carrefour en maakte in december 2020 zelf de sprong om een franchise van Carrefour te runnen in Izegem.

ruggesteun van franchisegever

Waarom zijn jullie begonnen met franchising?

Michael Tack: "Voor mij was de voornaamste reden dat je het warm water niet weer hoeft uit te vinden. Het concept bestaat, de klanten vinden de weg vanzelf." Jan Apers: "In mijn geval moet ik toch nog opboksen tegen de concurrentie in de buurt, maar de naamsbekendheid van Carrefour is zeker een voordeel. Verder krijgen de franchisenemers veel vrijheid van Carrefour: zo mag ik gerust zelf regionale leveranciers aanspreken. Ikzelf heb een bestaande winkel overgenomen. Het voordeel was daar ook dat die al een vast cliënteel had. Je kunt ook steunen op de ervaring van de franchisenemer. Een nadeel is dat je soms wat moet opboksen tegen het imago van een verouderde winkel."

Giel van Dongen: "Het lagere financiële risico was voor mij een grote reden. Bij Daniel Moquet is het financiële risico zelfs nul. We krijgen drie jaar gratis opleiding tot franchisenemer en mogen de zaak daarna gratis overnemen. Natuurlijk moet je je concept wel overal aanpassen, want mensen zijn overal anders. Ikzelf ben de eerste franchisenemer van Daniel Moquet in België."

Mario Orinx: "Een van de belangrijkste onderdelen van een onderneming is een goede locatie. Dat de franchisegever daar met al zijn expertise mee naar kan helpen zoeken, was voor mij een groot voordeel." "Voor ons minder", antwoordt Michael Tack. "Wij leven zelf in de stad Gent en kennen ze dus ook beter dan de hoofdzetel in Brussel ze kent. Een goede locatie of een slechte: het verschil kan letterlijk op tien meter aankomen. Mensen passeren soms slechts langs één kant van een plein. Maar: een stad of dorp verandert. Als een winkel verplaatst moet worden, dan kan de ervaring van de franchisegever daarbij wel helpen."

"De franchisegever kan helpen zoeken naar een locatie"

Geen nulrisico

Wat zijn de nadelen van franchising?

Mario Orinx: "In ons geval is er een financieel nadeel: het gebouw is geen eigendom van de ondernemer. Als je de zaak wilt verkopen, dan heb je enkel het handelsfonds, geen vastgoed." Michael Tack: "Je kunt ook slachtoffer worden van je eigen succes. Als de franchisegever meerdere winkels wil openen in dezelfde stad, dan heb je daar geen controle over." Jan Apers: "Je blijft ondernemer, met alle nadelen en risico's van dien. Ikzelf heb eerst 26 jaar in loondienst gewerkt en dat was aanpassen."

Is het al eens mislukt?

Michael Tack: "Bij mij wel. De reden was een slechte locatie – in een shoppingcenter – waar ik ook niet meteen ben weggeraakt. Maar ook daar leer je uit. Het grote voordeel aan Leonidas is voor mij het product, dat overal hetzelfde is. Er is veel uniformiteit en voor mij is dat positief. Dat betekent niet dat we helemaal niet afwijken: zo bieden we bijvoorbeeld Gentse neuzen aan en koffie van een lokale koffiebranderij. Maar het blijft beperkt. Die uniformiteit houdt overigens niet in dat er niets verandert. Zo is sinds november al onze chocolade slavernijvrij."

Mario Orinx: "Ik vind het een groot voordeel dat het moederbedrijf mee de innovatie duwt. Dat gebeurt ook bij ons. Dankzij franchising kan ik me focussen op wat er echt toe doet: ondernemen." Jan Apers: "Ook de marketing wordt deels voor jou gedaan. Wij adverteren wel lokaal via sociale media."

Makkelijker te financieren

Hoe verliep de financiering?

Jan Apers: "Volgens mij zijn banken minder veeleisend wanneer er een keten achter je staat, maar waarborgen blijven natuurlijk nodig." Michael Tack: "Ik heb wel eens meegemaakt dat een verhuurder zei: 'Leonidas, dat is een betrouwbare partner'. Dat is interessant als je met meerdere personen op dezelfde locatie aast."

Was er onderhandelingsmarge bij de franchisegever?

Mario Orinx: "Absoluut. Dat is meteen mijn grootste raad aan mensen die met franchising willen starten: durf te onderhandelen." Bij anderen was er minder onderhandelingsmarge, maar het valt op dat iedereen op erg goede voet staat met zijn franchisegever. "Bij conflicten kun je maar één ding doen: praten. Dat werkt altijd."

Uitdagingen

Wat zijn de uitdagingen voor het panel? Ondanks de voordelen van franchising lopen de uitdagingen verrassend gelijk met die van klassieke ondernemers. Kwalitatief personeel vinden en behouden bijvoorbeeld. Michael Tack: "Het is onze grootste uitdaging. Je moet leren los te laten en delegeren. Bij ons werkt iedereen in elke van onze vier winkels. Dat vergt meer planning voor ons, maar het maakt alles veel flexibeler."

"Ik heb alleen spijt dat ik er niet vroeger mee begonnen ben"

Hoe zien jullie de toekomst?

Mario Orinx: "Rooskleurig. We zijn ondertussen een gevestigde waarde in België. De samenwerking verloopt uitstekend." Michael Tack: "Ik ben erg blij met onze huidige locaties. Corona was wel een uitdaging: onze vierde winkel is pas eind april weer geopend. Maar het loopt goed: met vier winkels hebben we nog veel zaken zelf in de hand. Ik ben er ook mee begonnen omwille van het contact met de klanten. Dat zou ik absoluut niet willen missen." Giel van Dongen: "Ik heb er veel zin en vertrouwen in. Ik ga hard werken en wil op termijn meerdere vestigingen openen."

"ga ervoor"

Welk advies geven jullie aan wie wil starten?

Mario Orinx: "Volg vooral je goesting en maak duidelijke afspraken met je franchisegever, dan komt alles goed." Michael Tack: "Ga ervoor, durf te springen en stel niet alles in vraag." Jan Apers: "Ik heb maar van één ding spijt: dat ik er niet eerder mee begonnen ben."

HET PANEL
– Mario Orinx is franchisenemer van Delitraiteur, winkels voor maaltijdoplossingen, die 7 dagen op 7 geopend zijn van 7.00 tot 22.00 uur.
– Michael Tack is franchisenemer van Leonidas en baat vier winkels uit in Gent.
– Giel van Dongen is net begonnen als franchisenemer bij Daniel Moquet, een van oorsprong Franse formule voor aanleggers van paden en terrassen.
– Jan Apers was franchiserecruiter bij Carrefour Belgium Franchise en is sinds december 2020 zelf franchisenemer van Carrefour in Izegem.