Zo maak je zelf een radiatoromkasting

Een lelijke radiator wegbergen achter een omkasting is niet enkel esthetisch, je kan er ook praktische voordelen uit halen. Bovendien is het een klus die je gemakkelijk zelf kan uitproberen en waarin je je creativiteit de vrije loop kan laten. We tonen je hoe je zo'n radiatoromkasting zelf kan maken. 

 

Voorbereiding

Waarom een radiator omkasten

Door je radiatoren te omkasten, kan je ouderwetse designs verbergen. Bovendien kan je de ombouw afstemmen op je interieur zodat alles één geheel vormt.

Een radiatoromkasting heeft echter niet enkel esthetische voordelen. Je kan er ook de efficiëntie van je radiator mee verbeteren. Zo kan de omkasting ervoor zorgen dat de warmte beter wordt verspreid in de ruimte en niet verloren gaat in de muur of achter de verwarming zelf.

Daarnaast is het ook de veiligste optie als je met kleine kinderen of nieuwsgierige huisdieren rekening moet houden. Een omkasting voorkomt dat ze zich zouden verbranden. En als je extra creatief uit de hoek wil komen, kan je de ombouw zodanig ontwerpen dat je extra bergruimte, een leesbankje of uitstalruimte genereert.

Ontwerp en afmetingen

Start met het optekenen van de dimensies van de radiator. Meet de hoogte, lengte en breedte af. Houd hierbij rekening met de uitstekende delen, zoals de ontvanger van de thermostaat.

Kies dan een houten plank die groot genoeg is om de verschillende delen uit te zagen. Wij opteerden hier voor een gelamelleerd eiken meubelpaneel (of timmerpaneel). Zo'n blad heeft geen diepe noesten die je moet uitzagen. Het is ook stabiel dankzij de verschillende korte houtdelen die met elkaar verbonden zijn.

Voor de bovenzijde en zijkanten gebruik je volle planken en op de voorkant plaats je latjes. Teken die af met een winkelhaak.

TIP
Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat de omkasting van de radiator voldoende ventilatie heeft door openingen, roosters of ventilatiekanalen toe te voegen aan je ontwerp. Zo voorkom je oververhitting van de radiator en blijft een goede warmteafgifte gegarandeerd. 

 

Aan de slag

Onderdelen uitzagen

Vooraleer je start met uitzagen, plaats je een aantal planken met voldoende en gelijke dikte ónder het blad. Zo voorkom je dat je in je tafel zaagt. Om in de breedte van het blad te zagen, gebruik je een invalzaag en een schuiflat.

Zet de schuiflat vast en controleer met een winkelhaak of ze loodrecht ligt. Stel het zaagblad van de invalzaag voldoende diep in en zaag uit over de breedte van het blad.

Om de stukken in de lengte uit te zagen, werk je makkelijker met een tafelzaag. Meet eerst de breedte van de uit te zagen planken voor je ze uitzaagt. Gebruik het overgebleven deel van het blad voor de latjes. Stel ook hier de tafelzaag correct in en zaag de latjes uit over de lengte. Als alles gedaan is, ga je over tot het breken van de hoeken. Die zijn altijd breekbaar en zo vermijd je beschadiging wanneer je ertegen stoot.

Hoeken

De bovenplank van de omkasting moet invallen op de zijwanden. Dat doe je door aan beide zijdes van de bovenplank een stukje weg te zagen. Meet hiervoor de plankdikte af op de uiteindes van de bovenplank, trek de lijn loodrecht met een winkelhaak en markeer wat weg mag.

Je zou het hout kunnen wegnemen met een bovenfrees maar het lukt ook met behulp van de schuiflat en de invalzaag.
Stel die diep genoeg in maar voorkom dat je door de plank zit. Zaag tot in de helft van de plankdikte. Verschuif de invalzaag beetje per beetje richting de rand van de plank. Zaag iedere keer een stukje uit tot je het einde bereikt hebt.

Dit kan ook op een manuele manier, bijvoorbeeld met een kapzaag, hamer en beitel. Teken hiervoor in de plankdikte af hoe diep je wil zagen en ga aan de slag met de kapzaag op de lijn tot je op de gewenste diepte komt.

Nu kan je het stuk uithouwen met de hamer en beitel. Neem een bankschroef en plaats de plank ertussen zodat die niet meer verroert. Volg de lijn met de hamer en de beitel en houw zorgvuldig uit. Let op dat je niet te hard beitelt, want dan kom je voorbij de freeslijn. Werk op het einde bij met de beitel om egale oppervlaktes te bekomen. Controleer met een zijplank of je netjes uitkomt.

De omkasting monteren

Je begint door de latjes op de voorkant te bevestigen. Dit doe je het best met deuvels. Zorg ervoor dat de bovenste plank en zijplanken zo min mogelijk kunnen verroeren. Zet de hoeken haaks in elkaar en fixeer de planken met tape.

Start met de bovenste lat, die bevestig je gelijk met de bovenplank van de omkasting. Positioneer de bovenlat en breng markeringen voor de boorgaten aan. Dit doe je zowel op de lat als op de bovenste plank, behalve op de hoeken.
Teken de markeringen af op regelmatige afstand van elkaar.

Gebruik een hulpstuk om de boor exact te positioneren op de markeringen en tape de boor af om te weten hoe diep je mag boren. Boor tot op de helft van de deuvellengte. Neem ook de hoogte van het hulpstuk mee bij het aftapen!
Boor nu op de gemarkeerde plekken, zowel in de bovenlat als in de bovenste plank.

Breng houtlijm aan op de dikte van de bovenste plank, zowel tussen de deuvelgaten als in de gaten zelf. D2-houtlijm voor binnengebruik volstaat. Neem de deuvels erbij en klop die voorzichtig in de deuvelgaten. Breng eveneens houtlijm aan in de deuvelgaten van de bovenlat en druk die goed aan.

Voor de andere latten verzeker je een deuvelverbinding op de uiteindes. Gebruik een stukje lat als hulpstuk. Zo weet je exact waar je op elke lat moeten boren. Markeer op het hulpstuk waar het boorgat moet komen. De afstand van het gat tot de rand bedraagt de helft van de plankdikte van de zijplanken. Dit is ook het werkelijke boorgat op elke lat.
Gebruik de kolomboor om loodrecht doorheen het hulpstuk te boren, helemaal door de markering.

Tape de boor af. De deuvel moet voor de helft in de lat en voor de helft van de plankdikte komen. Neem ook de dikte van het hulpstuk in rekening.

Boor eerst de onderste lat via het hulpstuk. Controleer achteraf steeds de deuvelverbinding. Laat telkens een latje tussen. Dat doe je door een stukje lat als maatstaf te nemen voor de spatiëring. Boor op dezelfde manier de andere deuvelgaten in de latten en behoud dezelfde tussenafstand. Schuur de hoeken van de latten en omkasting nog even op.

Afwerkingslaag

Voor je alles definitief vastmaakt, schilder je beter eerst je werkstuk. In dit geval opteerden we voor een meubeltint op het hout, in rookgrijs. Lees op voorhand de handleiding en de voorschriften van het product vooraleer je ermee aan de slag gaat.

Leg een groot stuk karton op de werkbank ter bescherming. Giet voldoende meubeltint in een schildersbakje. Draag handschoenen voor de veiligheid. Neem een spons (of een vod) en doop een deel van je spons in de vloeistof. Breng die zorgvuldig aan op het hout en wrijf het goed open.

Doet dit zowel voor de planken als de latjes. Neem overtollige tint weg met de spons indien nodig. Leg alles te drogen volgens de droogtijd op de verpakking. Eens alles goed opgedroogd is, neem je er vernis bij.

Roer het vernis goed om voor gebruik en giet nadien voldoende in een bakje. Breng een eerste laag aan met een rolletje en smeer goed open. Doe dit zowel op de planken, als op de latten. Laat het vernis ook hier drogen volgens de droogtijd die op de verpakking beschreven staat. Indien nodig, kan je een tweede laag aanbrengen.

Planken verlijmen

Verlijm eerst de bovenplank en de zijplanken. Doe dit door montagelijm aan te brengen op de uitgefreesde stukken. Druk goed aan. Bevestig nog eens extra met behulp van een nagelpistool. Zo ben je er zeker van dat alles goed blijft vastzitten. Op de bovenkant vallen de nagels minder op. Als je geen nagelgaten wil zien, kan je opteren voor deuvels.
Je kan ook gebruikmaken van een bankhamer en nagels. Dit passen we toe aan de andere zijde van de bovenplank.

TIP
Stomp eerst de punt van je nagel af door erop te tikken met de hamer: zo heeft die meer grip op je hout.

Bevestig nu de latjes aan de zijplanken door middel van deuvels. Plaats houtlijm in de deuvelgaten, positioneer de deuvel in het gat en druk goed aan. Veeg overtollige lijm weg.

Je kan ook gewoon gebruikmaken van montagelijm in combinatie met het nagelpistool indien je geen deuvels wil gebruiken. Let wel: in dit geval zal je de nagelgaten zien.

Neem het onderste latje. Voeg de montagelijm toe aan de uiteindes, en schiet de latjes vast. Neem er de bovenste latjes weer bij en bevestigen de rest op dezelfde manier. Gebruik telkens een reststukje lat om de tussenafstand te bepalen zodat alles mooi gelijk blijft. Herhaal dit tot op het einde.

Verstevigen

Voeg nog een middenregel toe aan de binnenkant. Teken hiervoor het middelpunt af op de horizontale latten. Plak montagelijm op de middelpunten en verstevig de middenregel met het nagelpistool. Gebruik een latje tijdens het vastschieten om de middenregel gemakkelijk en stabiel te bevestigen. Hier zie je geen nagelgaten omdat ze langs binnen vastgeschoten zijn.