Soorten verlichting: direct, indirect of diffuus?
Met direct licht gebruik je een lamp om een bepaalde plaats rechtstreeks te verlichten. Het licht wordt daarvoor gericht met behulp van een reflector. Bij indirecte verlichting zorgt de lichtbron rechtstreeks, maar via weerkaatsing op de wand of het plafond, voor klaarte. Dit zorgt voor een ruimere verspreiding van het licht. Diffuus licht is licht dat door middel van een diffusor in alle richtingen verspreid wordt. De diffusor, zoals gematteerd glas of een lampenkap, egaliseert, tempert en filtert het licht.
Directe verlichting
Met direct licht gebruik je een lamp om een bepaalde plaats rechtstreeks te verlichten. Het licht wordt daarvoor gericht met behulp van een reflector.
Eigenschappen
Directe verlichting toont duidelijk alle details. Je ziet dus ook goed alle structuren. Het nadeel is dat ook oneffenheden en onvolmaaktheden duidelijk zichtbaar worden.
Als je gebruikmaakt van directe verlichting, dan zijn er ook onverlichte plaatsen. Bovendien zal je merken dat je hardere schaduwen krijgt.
Toepassing
Directe verlichting is de functionele verlichting die je meestal boven een werkplek gebruikt. Denk daarbij in de woonkamer aan de eettafel of de salontafel. Ook de lees- en bureaulamp bij een zetel of tafel is directe verlichting.
Bij gebruik van direct licht als accentverlichting plaats je een spotje op een schilderij of een decoratie-object.
Sfeer maken
Met gerichte accentverlichting kan je enkele delen van de kamer of enkele objecten oplichten. Op die manier zet je enkele elementen in de kijker. Dat prachtige schilderij boven het dressoir, dat leuke souvenir of die ene familiefoto ... Door slechts bepaalde delen te verlichten, schep je een contrast tussen licht en donkerheid dat voor sfeer zal zorgen.
Hoe minder accentverlichting je gebruikt, hoe krachtiger het effect. Eén sterke spot op een opvallende plant in je woonkamer geeft bijvoorbeeld een zeer krachtig effect.
Boven de tafel kan een mooie hanglamp voor een extra toets zorgen. Zorg dan dat deze niet te laag komt en dat je er niet kan tegen stoten bij het opstaan aan de tafel. Een minimum ruimte van 60 centimeter tussen tafel en lamp is aangewezen.
Zorg dat de lamp niet groter is dan 2/3 van de tafel. Bij lange tafels kan je kiezen voor een langwerpige hanglamp of kan je ook meerdere lampen naast elkaar ophangen. Kies dan eerder een oneven aantal, dat staat meestal mooier.
Indirecte verlichting
De verlichtingsbron zorgt hier niet rechtstreeks, maar via weerkaatsing op de wand of het plafond, voor klaarte. Dit zorgt voor een ruimere verspreiding van het licht.
Eigenschappen
Indirecte verlichting brengt algemenere verlichting. Het licht wordt meer verdeeld en je hebt overal ongeveer evenveel schaduw. Details en structuren kunnen daarbij verdwijnen. Het kan wel zijn dat door het strijklicht van de indirecte verlichting de wand en het plafond (ongewenst) in de kijker komen te staan. Sowieso lijkt een kamer groter met indirecte verlichting.
Toepassing
Indirecte verlichting verlicht meestal de wand of het plafond. Je kan ook via de vloer voor indirecte verlichting zorgen.
Sfeer maken
Je kan voor indirecte verlichting zorgen door lampen weg te steken achter wanden of kasten. Zorg ervoor dat je geen rechtstreekse inkijk hebt op de lichtpunten of armaturen.
In bestaande interieurs kan je met een kleine ingreep voor extra sfeer zorgen, als je kiest voor indirecte verlichting. In zo'n geval kies je het best voor ledstrips. Je kleeft ze bijvoorbeeld op de achterkant van een lage kast. Denk hierbij ook aan een dimmer op je verlichting zodat je het licht tijdens een gezellig diner of aperitiefje wat kan verzwakken.
Diffuse verlichting
Diffuus licht is licht dat door middel van een diffusor in alle richtingen verspreid wordt. De diffusor, zoals gematteerd glas of een lampenkap, egaliseert, tempert en filtert het licht.
Eigenschappen
Een diffuse lichtbron geeft een goede lichtspreiding. Schaduwen en structuren kunnen verdwijnen. Ook details zijn minder goed zichtbaar. De aandacht wordt verplaatst van het verlichte object naar de lichtbron zelf.
Toepassing
Heel wat decoratieve lusters, wand- en plafondlampen vallen onder de noemer diffuse verlichting. De armatuur, kap of beglazing zorgt voor een verzachting van het licht. Schemerlampen en dergelijke zet je op ooghoogte. Dat kan op ooghoogte als je rechtstaat zijn, of op ooghoogte als je zit.
Sfeer maken
Lichtobjecten en tafellampen die niet zozeer bedoeld zijn om klaarte te geven, zorgen vooral voor sfeer. Ze zijn als het ware de elektrische variant op een kaars en een kandelaar. Je kan ze makkelijk toevoegen aan een bestaand interieur. Hou bij de keuze van zo'n sfeermaker het voorbeeld van de kaars voor ogen: je bereikt het best een aangename sfeer door gebruik te maken van warm licht, net zoals van een kaars.
Je kiest eigenlijk nog het best voor een warme led, of voor een lampenkap die het licht warm bijkleurt (wel bruin, geel en rood, geen groen of blauw).