Hoe werk je een plafond af met sierlijsten?
Plafondlijsten of sierlijsten lijken in eerste instantie misschien overbodig. Toch kunnen ze een ruimte op een subtiele manier opwaarderen. Een harmonieuze overgang tussen muur en plafond en zorgen voor een naadloos interieur. Ze bieden verschillende mogelijkheden om een ruimte optisch anders te doen lijken: groter of breder, met een hoger of lager plafond ... Maar hoe kies je de gepaste lijsten? En hoe kan je ze zelf plaatsen? Een woordje uitleg.
Plafondlijsten kiezen
Waarom plafondlijsten kiezen?
Plafondlijsten zijn ideaal om een mooie overgang te verzorgen tussen wand en plafond. Zo worden niet alleen eventuele schoonheidsfoutjes in het schilderwerk weggewerkt, ook barsten, naden, scheuren of kabels kan je er makkelijk achter verbergen.
Ze kunnen ook zorgen voor een sierlijk en/of kleurrijk karakterelement in je interieur. Ze zijn immers overschilderbaar en zijn in diverse uitvoeringen beschikbaar – van minimalistisch tot de gekende sierlijst. Er bestaan ook plafondlijsten waar je indirecte ledverlichting in kan integreren als extra sfeerelement.
Om gordijnrails op een esthetische manier weg te werken kan je een beroep doen op specifieke gordijnlijsten, zonder bijkomende systemen. Er bestaan ook gordijnlijsten met ledsupport voor indirecte verlichting.
Soorten plafondlijsten
Opbouw
Plafondlijsten bestaan uit één stuk, meestal 2 meter lang. De hoogte varieert van 16 mm tot 225 mm. Ze hebben meestal twee lijmvlakken, waarvan het ene aan het plafond en het andere aan de wand wordt gelijmd. Je kan een sierlijst op zichzelf gebruiken of verschillende sierlijsten combineren met elkaar. De opbouw van een gordijnlijst is vergelijkbaar met die van een standaard kroonlijst. Het verschil is dat er hier maar één steunpunt is waarmee de gordijnlijst vastgemaakt wordt.
Materialen
Ben je op zoek naar kroonlijsten met mooie vormen en fijne details, dan bieden polystyreen en polyurethaan de grootste keuze. Ze zijn bovendien stootvast en waterbestendig. Mdf is sterk en makkelijk af te werken, maar niet waterbestendig. Een groot aantal lijsten zijn verkrijgbaar in een flexibele uitvoering, ideaal bij gebogen wanden. Kroonlijsten zijn doorgaans voorzien van een witte primerlaag, waardoor ze meteen overschilderbaar zijn.
Hoe kies je een plafondlijst?
Bepaal wat je met de kroonlijst wil bereiken. Dient ze om de ruimte te decoreren of om iets te bedekken? Als je een dilatatievoeg wil verbergen, volstaat een minimalistisch concaaf profiel als afdeklijst.
Wanneer je overstapt op een groter model met een meer verfijnd design, zit je in de interieurbouw. Een holle lijst geeft de indruk van een hoger plafond en vergroot de ruimte, terwijl een bolle lijst het effect geeft van een lager plafond.
Meestal worden plafondlijsten in dezelfde kleur geschilderd als het plafond (wit) om een duidelijke lijn te krijgen. Het oog ervaart het wit van de lijst en het plafond als de grens van de muur, zodat het plafond lager lijkt. Als de muren en de plafondlijsten in dezelfde kleur geschilderd zijn, zijn de muren visueel hoger en is elke ruimte luchtiger. Je kan uiteraard ook kiezen voor een contrasterende of opvallende kleur.
Idealiter test je meerdere modellen. Fabrikanten en merken bieden doorgaans de mogelijkheid om stalen aan te vragen.
Plafondlijsten plaatsen
Stappenplan
Meten en tekenen
Meet eerst de omtrek van je ruimte op. Zo weet je hoeveel sierlijsten je nodig hebt. Reken 10% meer voor snijafval. Trek een lijn waar de onderkant van je sierlijsten moet komen.
Zo zorg je ervoor dat je zeker recht blijft wanneer je ze hangt. Je kan hiervoor een smetkoord gebruiken, een laser of gewoon een potlood en een lange waterpas.
Lijsten bevestigen
1. Om de eerste lijst te bevestigen, kies je het best een binnenhoek. Hier bepaal je welk verstek je nodig hebt. Dit kan je doen door je verstekbak parallel met je muur en je plafond te houden. Je kan ook je sierlijst in de hoek houden en daarop aanduiden in welke snede het verstek moet worden gezaagd.
2. Leg je zaag in de juiste snede van je verstekbak of stel je verstekzaag in op het juiste verstek. Leg de sierlijst in je verstekbak of onder je verstekzaag. Zaag dan je lijst. Bij kunststof sierlijsten doe je dit het best met een duwende beweging naar de achterkant van de lijst toe. Zo krijg je de mooiste snede. De snede kan je eventueel nog bijwerken met schuurpapier.
3. Als je tussen twee muren werkt die dicht bij elkaar staan, begin dan met een kort stukje in de hoek. Als dat verlijmd is, kan je het volgende stuk op maat zagen. Zo moet je maar rekening houden met een verstek, in plaats van tweemaal verstek te zagen aan dezelfde sierlijst.
4. Hang je eerste sierlijst vast. Breng de voeglijm in een ononderbroken lijn aan waar de lijst de muur en het plafond gaat raken.
5. Breng ook voeglijm aan op de plaats waar twee sierlijsten elkaar gaan raken, dus ook op de zaagsnede van daarnet.
6. Druk vervolgens de lijsten tegen de muur en druk beide delen naar elkaar toe. Laat wel een kleine opening van 2mm. Die kan je later nog opvullen met de voeglijm.
7. Veeg de overtollige voeglijm weg met een plamuurmes. Ga dan nog eens over de naden met een natte spons of vod om de resten te verwijderen en de naad mooi glad te maken.
Buitenhoek
Kom je bij een buitenhoek, dan doe je precies hetzelfde als met een binnenhoek. Je visualiseert het verstek met je verstekbak of je duidt het verstek aan met een lijntje. Je zaagt de sierlijst en hangt hem vast. Doe dit tot je de kamer rond bent.
Afwerken
Afwerken doe je het best met een verf op waterbasis. Dan hoef je geen primer te gebruiken. Een primer is daarentegen wel noodzakelijk indien je een verf op synthetische basis gebruikt.
Het mooiste verstel
Het soort verstek bepaalt hoe je je lijst in je verstekbak moet leggen. Je hebt drie soorten verstek. Welk verstek je moet gebruiken, is afhankelijk van waarvoor de lijst moet dienen.
Vlak verstek
Bij een vlak verstek moet je de lijst ook vlak in je verstekbak leggen. Vlak verstek wordt vooral gebruikt bij deurlijsten of bij kaders rond ramen.
Kops verstek
Kops verstek wordt op de kopse kant verzaagd. Dit betekent dat je je lijst recht moet zetten in je verstekbak. Kops verstek gebruik je als je plinten verzaagt.
Dubbel verstek
Dubbel verstek wordt gebruikt voor lijsten die schuin worden gemonteerd en ze langs zowel de bovenkant als de zijkant worden bevestigd. Die moet je op dezelfde manier in je verstekbak leggen, dus beide zijdes steunend in een hoek op de achterkant en onderkant van je verstekbak. Dit verstek gebruik je vooral bij de bevestiging van sierlijsten.
Je verstek bepalen
Een handig hulpmiddel om het juiste verstek beet te hebben bij het plaatsen van plafondlijsten is je hoek visualiseren op je verstekbak. Dit doe je door je verstekbak in de hoek te houden waar je je lijst wil bevestigen.
De achterkant van je verstekbak, waartegen de lijst gaat steunen, komt gelijk met de muur waarop de lijst komt en de onderkant gelijk met het plafond. Zo kan je gemakkelijk zien welke zaagsnede je moet gebruiken. Als je je vinger dan op de snede houdt, heb je zeker het juiste verstek beet.
Je kan natuurlijk ook gewoon op je lijst aanduiden in welke richting je je verstek moet zagen. In die richting moet je straks ook zagen. Leg daarna in je sierlijst in je verstekbak. Als het lijntje gelijk ligt met de zaagsnede heb je ook meteen het juiste verstek beet.
Werk van hoek naar hoek
Je werkt het best hoek per hoek. Lijm eerst de eerste hoek vast alvorens je een tweede of een derde opmeet. Zo hoef je telkens maar rekening te houden met een zijde in verstek.
Door in twee stukken te werken kan je preciezer meten en kom je dus ook tot een mooier resultaat.
Korte kantjes
Als je een sierlijst op maat moet zagen in een nis tussen twee muren, kan je het best eerst een kort eindje zagen. Vanaf daar kan je gemakkelijker en precies meten tot aan de volgende hoek.
Dit is een veel gemakkelijkere manier dan meteen de twee verstekken te zagen. Dan heb je meer kans dat je sierlijst niet past.
Kleine openingen
Tussen je sierlijsten laat je het best een kleine opening van enkele millimeters. Die kan je later opvullen met voegkit of vanzelf laten opvullen door voeglijm op de naad te spuiten en beide sierlijsten tegen elkaar te drukken.
Veeg daarna de overtollige voeglijm weg met een plamuurmes en daarna met een natte spons of vod. Zo krijg je een resultaat dat, als het afgewerkt is, bijna naadloos in elkaar overgaat.
LIJST MET VERLICHTING
Bij de installatie van kroonlijsten met indirecte verlichting moet voldoende afstand bewaard worden tussen het profiel en het plafond. Ongeacht de grootte van het profiel moet er minstens 8 tot 10 cm tussen de bovenkant van het profiel en het plafond zitten. Op die manier is het licht diffuus en kan het ledlint eventueel vervangen worden.