Waarom een lakprimer gebruiken?

Voeden, hechten, isoleren, impregneren of beschermen

Of het nu om hout, metaal, kunststof of een gyprocmuur gaat, indien er met een lak geverfd moet worden, moet er eerst een primerlaag aangebracht worden. Een primer moet in poreuze ondergronden kunnen penetreren, om zo de ondergrond te voeden. Op niet-poreuze ondergronden wordt van een primer uitstekende kleefkracht verwacht, maar een primer moet hoe dan ook een hechtingsbrug vormen naar de bovenliggende verflagen. Het is ook van belang de ondergrond op een correcte manier voor te bereiden en de geschikte primer en daarbijhorende afwerkingsproducten te gebruiken, rekeninghoudend met het soort ondergrond en de omgevingsfactoren. We overlopen in dit artikel enkele belangrijke soorten lakprimers en waarom die zo belangrijk zijn.

SOORT LAKPRIMER

Een lakprimer heeft in het algemeen minder vloei dan de lak zelf en zal daardoor minder strak ogen, maar aan de andere kant heeft een lakprimer een goed vullend en dekkend vermogen. Er is steeds de keuze tussen solventgedragen (op basis van alkydhars) en watergedragen (op basis van acrylaat, soms aangevuld met alkyd) primers. Elke soort kent daarnaast specifieke karakteristieken:

Hout

Elke houtsoort is natuurlijk verschillend en bij de ene soort zal er vaak een andere voorbereiding en verfsysteem gebruikt moeten worden. In het algemeen kan echter gesteld worden dat kaal, nieuw en poreus hout met een lakprimer behandeld moet worden die in het hout kan impregneren. Hiervoor kan het wel nodig zijn de primer wat te verdunnen zodat ze zeker goed kan indringen. Zo ontstaat er een hechtingsbrug waardoor de afwerkingslagen beter zullen hechten.

Ferrometalen

Bij metaal dat ijzer bevat, ook wel ferrometalen genoemd, is er nood aan primers die zinkfosfaat bevatten. Dat is namelijk een zwakker metaal dat het sterkere metaal zal omhullen. Zulke primers worden ook wel eens antiroestprimers genoemd omdat ze het niet-poreuze metaal moeten beschermen tegen roest. Bij ferro-metalen is het belangrijk voldoende laagdikte op te bouwen zodat het metaal voldoende beschermd wordt.

Non-ferrometalen en kunststof

Niet-ijzerhoudende metalen, denk aan koper, zink of aluminium, en kunststoffen (bv. harde PVC) hebben dan weer nood aan een zogenaamde multiprimer. Die heeft als doelstelling goed te kleven of plakken, zodat de afwerkingslagen beter hechten. Multiprimers zijn zowel watergedragen als solventeus (acrylaat-in-oplossing) beschikbaar.

Isolerende lakprimers

Wanneer er zich bepaalde vlekken op een ondergrond voordoen of inhoudsstoffen die kunnen migreren aanwezig zijn in de ondergrond, is er nood aan een isolerende lakprimer. Die zal ervoor zorgen dat de vlekken of inhoudsstoffen niet langer kunnen doordringen in de volgende laag en laten zo toe om de afwerkingslagen zonder problemen aan te brengen.

Eén-pot-systemen

Er bestaan ook verven die zowel als primer, tussenlaag en afwerkingslaag gebruikt kunnen worden. Zulke systemen zijn beter gekend als één-pot-systemen.

Epoxyprimer

Voor heel erg gesloten of gladde ondergronden, denk bijvoorbeeld aan een betonvloer of tegels, bestaat de epoxyprimer. Die bestaat uit twee componenten en heeft een sterk lijmend of klevend karakter, waardoor een betere hechting met de afwerkingslagen gegarandeerd wordt.

KLEUREN

Vroeger was een lakprimer enkel te krijgen in het wit of het grijs, maar tegenwoordig is ongeveer elke kleur beschikbaar. De hedendaagse technologie laat het zelfs toe te berekenen welk kleur (van de lakprimer) de best dekkende combinatie met de lakkleur zal opleveren. Deze optimale combinatie van primer met lak leidt sowieso tot een betere dekking van het verfsysteem.

OPBOUW VAN EEN LAKSYSTEEM

Voorbereiding

De voorbereiding is bij elke soort ondergrond vergelijkbaar met elkaar. Er moet steeds grondig ontvet en geschuurd worden. Daarnaast moet er situatie per situatie bekeken worden wat nodig is. Zo kan het bij metaal, bijvoorbeeld, nodig zijn eerst het roest te verwijderen. Om spanningsverschillen tussen de verschillende lagen en afbladderen te voorkomen en dus een correcte hechtingsbrug op te bouwen, wordt de primerlaag best met een fijne korrel geschuurd alvorens de volgende laag aan te brengen.

Aantal lagen

Een laksysteem bestaat steeds uit minstens drie lagen: ofwel één laag lakprimer in combinatie met twee afwerkingslagen ofwel twee lagen lakprimer afgewerkt met één laag lak. Vooral bij hoeken en kanten is het aangeraden twee lagen lakprimer te gebruiken. Een correcte opbouw en laagdikte is cruciaal voor een mooi eindresultaat.

Droogtijd

Geduld hebben is belangrijk voor een mooi resultaat. Solventgedragen primers zijn meestal na een dag overschilderbaar en watergedragen primers al na enkele uren. Let op, ze zijn dan nog niet doorhard, maar wel voldoende droog om een volgende laag aan te brengen. Om cissing te voorkomen, wordt de primerlaag best geschuurd. Zo komt die laag tot rust en kan de lak de ondergrond beter benatten. Bij watergedragen isolerende lakprimers is het belangrijk voldoende lang te wachten, anders ontstaat er een opwekkend effect op de onderliggende primerlaag, waardoor het isolerende effect verloren gaat.