HOE WERKEN MET EEN CIRKELZAAG

Een cirkelzaag is een van die toestellen die elke klusser in zijn atelier heeft. De cirkelzaag komt van pas waar andere zagen tekortschieten ... Deze krachtpatser is een ideale zaag voor het maken van rechte zaagsneden of het afkorten van dikker materiaal. In dit artikel bespreken we de opbouw van de machine en leggen we uit op welke manier je er het best mee werkt.

 

ALGEMEEN
Uiteraard moet je bij de keuze voor een cirkelzaag ook de keuze maken tussen een toestel op snoer en een toestel op accu en moet je nagaan welk vermogen je nodig hebt, zodat je geen te licht of net te zwaar toestel kiest. Daar lees je hier meer over.

 

TOEPASSING

Met een cirkelzaag slaag je erin om vlot brede planken te kunnen afkorten en grotere platen te verzagen. Rechte lijnen uitzagen over een langere afstand lukt ook aardig, mits een geleider. Ook sponningen en groeven of een verstek zijn uiterst haalbaar. Hieronder bespreken we de ins en outs om voorgaande zaken vlot te kunnen doen.

 

PENDELKAP OF INVALZAAG?

Onder de cirkelzagen kan je de opdeling maken tussen een handcirkelzaag met pendelkap, die je voor gewone zaagwerken gebruikt, tegenover een invalzaag, waarbij je bovenop of middenin het werkstuk begint te zagen.

Bij een invalzaag kan je de diepte telkens regelen, zodat je in meerdere keren de volledige zaagdiepte bereikt. Dit geeft een heel zuivere zaagsnede met het minst risico op versplintering. Dit is ideaal om plaatmateriaal te verzagen.

 

ZAAGBLAD

Een cirkelzaag dankt haar naam aan de vorm van het zaagblad: een schijf met overal een scherpe vertanding. Welk zaagblad je kiest, hangt af van de toepassing waarvoor je je toestel wil gebruiken.

Ongeacht die toepassing, let je erop dat de asdiameter van het zaagblad dat je kiest zaagblad overeenstemt met de asdiameter van de zaag. Let bij het monteren van een zaagblad ook op de draairichting. Die staat aangegeven op zowel het zaagblad als de machine.

ZAAGBLAD WISSELEN
Om het zaagblad te wisselen, moet je de as blokkeren, hou daarvoor de asblokkeringsknop ingedrukt. Om het zaagblad los te maken, moet je de centrale moer lossen, je hebt er dus een sleutel voor nodig.

 

SPOUWMES

Het spouwmes is een soort vin die net achter het zaagblad zit. Het volgt het profiel van het zaagblad. Het spouwmes is bedoeld voor een rechte geleiding van de zaag. Zaag je dik, massief hout, dan beperkt het spouwmes het vastslaan van het zaagblad door de zaagsnede wat open te houden. Al komt het vaker voor dat het spouwmes zelf geklemd raakt.

Vroeger was een spouwmes wettelijk verplicht, op oudere modellen vind je er dus steeds een. Nu dat niet langer het geval is, komen cirkelzagen zonder spouwmes vaak voor, temeer daar je het bij de meeste materialen (spaanplaat, laminaat, multiplex, dun hout …) toch niet nodig hebt.

 

ZAAGVOET

Een cirkelzaag heeft een platte basis: de zaagvoet of de geleidingsplaat. Hiermee steunt je toestel op het te zagen oppervlak. Tijdens het zagen glijdt het toestel met de voet over het werkstuk. Om dit vlot te laten verlopen, heeft de voet meestal een opstaande rand met afgeronde hoeken.

Controleer dat de zaagvoet perfect vlak en stabiel is, pas dan kan je accuraat een mooie zaagsnede maken. In de voorste rand van de zool zit er vaak een kleine inkeping. Die toont je de plaats van de zaagsnede. Met dat vizier kan je in theorie een getekende lijn volgen. In de praktijk is het echter zeer moeilijk om uit de hand een rechte lijn te volgen met een cirkelzaag. Daarvoor gebruik je beter een geleider.

 

HANDGREPEN

Een cirkelzaag heeft twee handgrepen, één vooraan op het toestel en één achteraan. Ze zijn zo geplaatst dat je het toestel stabiel kan vasthouden en geleiden. Bovendien zorgt de positie er ook voor dat je op een veilige manier werkt, als je de twee handgrepen vasthoudt.

Ben je van plan een nieuwe cirkelzaag te kopen, test dan zeker de handgrepen: zowel het materiaal als de positie moet comfortabel aanvoelen.

 

ZAAGDIEPTE

Heel wat mensen vergeten de zaagdiepte in te stellen. Meestal staat de machine dus te diep (op het maximum) ingesteld. Stel je machine zo in dat het zaagblad 2 à 3 mm aan de onderzijde van je werkstuk uitsteekt. Als je dat doet, komen de zaagtanden onder een kleine hoek in het materiaal: ideaal om makkelijk te werken en een strakke snede te verkrijgen.

Bij een te grote zaagdiepte hakken de tanden dwars in het materiaal. De regelschroef voor het instellen van de zaagdiepte zit achteraan op de machine. Het zaagblad komt steeds door je werkstuk, zorg dus voor voldoende ondersteuning. Let er anderzijds op dat je niet in je werkblad zaagt. Doordat je de zaagdiepte kan instellen, is een cirkelzaag handig om sponningen en groeven uit te werken

 

ZAAGHOEK

Wanneer je balken, platen of planken met een opvallende naad in een hoek met elkaar wil verbinden, gebruik je een verstekverbinding. Bij de meeste cirkelzagen kan je de zaaghoek instellen om een schuine zaagsnee te maken.

Het instellen van de zaaghoek gebeurt door de geleidingsplaat te kantelen ten opzichte van het zaagblad. Je kan de hoek meestal instellen tussen 90° en 45°. Een gradenboog toont je daarbij de gekozen hoek. Een verstek is met andere woorden perfect mogelijk met de cirkelzaag.

TIP
Let op: door je blad schuin te plaatsen, vermindert de zaagdiepte. De zaagdiepte instellen doe je dus na het instellen van de zaaghoek. Ook de afstand van de zaagsnede ten opzichte van de zijkant van de zaagvoet verandert. Bij veel machines zie je dan ook, naast het vizier voor het zagen onder een rechte hoek, markeringen voor het zagen onder een hoek op de voorzijde van de zaagvoet.

 

GELEIDEN

LANGS EEN LAT

Je cirkelzaag op de juiste manier sturen en onder controle houden is niet zo eenvoudig. Wil je een plank over enige afstand recht verzagen, dan zaag je het best langs een lat. Kies een rechte lat, een reilat is bijvoorbeeld uitstekend. Klem die lat met behulp van lijmklemmen op je werkstuk. Tijdens het zagen laat je dan je cirkelzaag met de zijkant van de zaagvoet langs die lat glijden. Uiteraard hou je bij het vastklemmen van je lat rekening met de breedte van de zaagvoet en de dikte van het zaagblad.

 

PARALLELGELEIDER

Als de rand van de plank die je wil verzagen, recht is én de zaaglijn zich niet te ver van de rand bevindt, dan kan je gebruik maken van een parallelgeleider. Als je die op je machine monteert, kan je vrij precies een parallelle lijn uitzagen. Oefen tijdens het zagen een lichte druk naar links uit, zo zal de geleider steeds tegen de rand van de plank gedrukt worden en niet afwijken.

 

GELEIDERRAIL

Een geleiderail is een rechte lat waarin er een spoor is. De zaagvoet past perfect in dat spoor. De rail leg je op het werkstuk. Doordat de zaagvoet niet over je werkstuk glijdt, riskeer je geen beschadigingen. De geleiderail zorgt er ook voor dat er aan de zaagsnede geen splinters gevormd worden. Zeker bij het werken met melamine of laminaat is dit een groot voordeel.

Wil je zelf een geleider maken voor je cirkelzaag? Lees dan hier verder.

LASER OF LEDLAMPJE
Moet je om een of andere reden toch uit de hand zagen en een afgetekende lijn volgen, dan zijn de toestellen die een laserlijn projecteren op de te volgen zaagsnede of de toestellen die met een ledlamp het werkstuk verlichten.

 

STOFAFZUIGING

Stofafzuiging is essentieel om net en veilig te werken. Als er geen stof is, zie je immers beter wat je aan het doen bent. Ofwel plaats je een stofzak op het toestel, ofwel sluit je het toestel met een adapter aan op je stofzuiger. Wil je metaal zagen, let er dan goed op dat het stofreservoir en de -filter grondig schoongemaakt zijn. Net afgezaagde metaalsplinters zijn namelijk gloeiend heet, ze kunnen de houtstofdeeltjes makkelijk laten ontbranden.

 

OVERBELASTING VERMIJDEN

Zorg ervoor dat je je machine niet overbelast. Als je heel dikke balken of erg harde materialen moet verzagen, dan kan het helpen om de zaagsnede in twee keer te maken. Door je werkstuk om te draaien en vanaf de andere zijde te zagen, kan je machine werkstukken aan die dubbel zo dik zijn als de maximale zaagdiepte.

Werk steeds aan een rustig tempo, zo geef je de machine de tijd om te zagen en het zaagmeel af te voeren. Het is belangrijk om de machine op die manier haar toerental op peil te laten houden, het spaart de motor en verlengt de levensduur van het zaagblad.