Yzerbyt
FIRMA: Architecten Delobelle bvba
NAAM EN VOORNAAM: Robby Delobelle
TELEFOONNUMMER: 09 233 24 06
E-MAILADRES: info@architectendelobelle.be
PROJECT: Verbouwing en herinrichting van een juwelierszaak - Juwelier Yzerbyt te Brugge (Sint-Kruis)
DOELSTELLING(EN): Bij het ontwerp vernieuwen, verbouwen en herinrichten van de juwelierszaak werd gekozen om de ‘klassieke’ vitrine en ‘winkel met toonbank’ om te vormen tot een ‘unieke’ en ‘uitnodigende’ winkel; een ontwerp op maat van de klant, waarbij de winkel gezellig, warm en sfeervol moest zijn. “Bezoekers moeten zich op hun gemak voelen als ze hier binnenkomen; en zowel de akoestiek, als de verlichting is uitermate belangrijk in onze verkoopsruimte”, zo klonk de eenvoudige briefing van de opdrachtgever. Dit te combineren met het creëren van een ‘veilige’ winkel, bestand tegen ramkraken, inbraken, overvallen, … werd een uitdaging!
LOCATIE VAN HET PROJECT: Moerkerksesteenweg 163, 8310 Sint-Kruis (Brugge)
ONTWERPER(S) VAN HET PROJECT: Architecten Delobelle: Marian Depuydt, Robby Delobelle, Hannes De Preester
UITVOERDER(S) VAN HET PROJECT: Versyck bvba (afbraak, ruwbouw, tegelwerken) - De Laere Nv (binneninrichting en vast meubilair) - Lootens Line (buitenschrijnwerk) - Vandamme Marnick (elektriciteit) - Elheco (ventilatie) - Elsec bvba (beveiling) - Avanti Decoratie (schilderwerken)
Architectuur/design
Hoe is de ontwerp van de winkel opgevat (zowel buiten als binnen)?
Het betreft een verbouwing en herinrichting van een bestaande juwelierszaak, waar vroeger de inkom centraal gesitueerd was, met een smalle gang naar de dieper gesitueerde inkomdeur; en grote vitrines langs beide zijden van de passage. Een vormgeving die heel frequent voorkwam, en duidelijk ‘gedateerd’ was.
De nieuwe vitrine bestaat uit verschillende witte, felverlichte boxen waarin de juwelen geëtaleerd worden.
Van de ene box word je geleid naar de andere om tijdens de wandeling uit te komen op de zijdelings geplaatste inkomdeur. De vitrineboxen worden binnen in de winkel doorgetrokken. In de ruimte zijn twee staande verkoopseilanden en één discreter derde verkoopseiland voorzien. Achteraan de winkel, uit het zicht onttrokken, is een werkplek voorzien. Het bestaand werkatelier bevindt zich op de eerste verdieping en
Hoe staat de architectuur ten dienste van de winkel en/of klanten?
De toegang van de winkel gebeurt op een spontane, laagdrempelige manier, ook al is het een exclusieve juwelierszaak. Binnen de kleine winkelruimte laten de ovalen verkoopeilanden het toe op een intieme, discrete manier met klanten om te gaan; waarbij de juwelen ‘centraal’ komen te liggen.
Welke waren uitdagingen voor de implementatie (bv. tijdens de uitvoering) en hoe is dit opgelost?
De verbouwtermijn was beperkt, de werken des te omvangrijker. Door een intense voorstudie, planning en voorbereiding in het atelier van de aannemer kon de korte uitvoeringstermijn aangehouden worden.
Het implementeren van de nodige veiligheidsvoorzieningen in de zwevende vitrineboxen, gecombineerd met de nodige technieken en de doordachte verlichting, het vastleggen van de optimale zichtlijnen enz. werd op voorhand uitgezet in het atelier van de aannemer.
Zo was voor een optimale kijk op de juwelen en de uurwerken een technologisch gewapende beglazing noodzakelijk, dubbel glas uit den boze, want dit breekt sowieso het zicht op kleine details. Om condensatie op het glas en op de juwelen te vermijden, zijn in de vitrineboxen discreet en haast onzichtbaar verwarming en ventilatie ingebouwd.
Het is uitermate belangrijk dat er vanuit elke plek een overzicht is over de volledige winkel en de vitrines. Vanuit één oogopslag dient het juwelierskoppel een ongehinderd overzicht te hebben. De positionering van doorkijkbare vitrines, balies, alsook een spiekopening bij de werkplek spelen hierbij een uitermate belangrijke rol. Niet alleen wordt op deze manier het veiligheidsgevoel gegarandeerd, maar springt ook een potentiele klant in het oog en kan deze binnen gelaten worden.
Invulling ruimte
In welke zones is de winkel ingedeeld en waarom?
De buitenvitrine werd gemaximaliseerd om een vrij bezoek aan te moedigen.
De binnenruimte is geconcipieerd als één gezellige ruimte, met voldoende gedifferentieerde etaleermogelijkheden, een ruimte waarin je ogen te kort komt; maar waarin subtiel een opsplitsing is gemaakt tussen wachtruimte, verkoopbalie, een discretere verkoopplek en een afgeschermde werkplek.
Is er een bepaalde routing uitgetekend?
Door de geleide wandeling omheen de vitrineboxen buiten werd het aantal m2 vitrine gemaximaliseerd.
De buitenvitrines vormen een passage, en bepalen de route. De presentie is gevarieerd door gebruik te maken van de boxen voor de grote displays en kleinere nissen voor aparte stukken. Een buitenpassage die uitnodigend werkt om van de ene etalagebox naar de andere te gaan, nòg meer te ontdekken, en uiteindelijk zeer laagdrempelig binnen te komen, om aldaar terug etalageboxen te ontdekken.
Niet alleen de naar binnen toe doorlopende gevelmaterialen (zichtbare donkere bakstenen, witgelakte stalen boxen, enz.) begeleiden u in die wandeling en bepalen mee de laagdrempeligheid, maar ook de mooie bleke vloer die van binnen naar buiten doorloopt en de voorbijgangers al wenkt aan het voetpad om de winkel, via die buitenpassage te ontdekken.
De buitenpassage brengt de bezoeker quasi ongemerkt tot aan de inkomdeur; zonder het te weten heeft de juwelier de bezoeker al gezien, en kan de deur elektronisch worden geopend. Die inkomdeur bevindt zich echter niet ‘centraal’ maar op de zijkant, waardoor de bezoeker niet ‘botst’ op de toonbank, noch op een voorgaande klant, maar zijn ontdekkingstocht via de binnen vitrines kan verderzetten.
In welke mate speelt de verlichting een rol bij de indeling van de ruimte/zones?
In de buitenvitrine en in de winkel wordt gewerkt met een discrete algemene verlichting. De witte vitrineboxen zijn aanvullend een baken van licht die de aandacht naar de geëtaleerde juwelen en uurwerken trekken.
In de oude winkel werden nadien nog verlichtingsarmaturen bij geplaatst, tot er voldoende licht was. Het juwelierskoppel wou terug evenveel licht. Lichtmetingen en lichtstudies wezen uit dat in de oude etalages tussen de 10 000 à 12 000 lux aanwezig was. Dit is heel, heel veel; in een kantoor werken we doorgaans met +/- 1 000 lux, maar daarmee laat je blijkbaar onvoldoende de juwelen ‘schitteren’ ...
Voor de verlichting boven de toonbanken werd gekozen voor opbouw richtbare en verplaatsbare LED spots van Xal geplaatst in een opbouwrail.
Voor de verlichting in de etalageboxen hebben we samen gewerkt met Exterus, zij hebben een armatuur ontwikkeld met een lichtbron van 2 000 lm, 3 000 lm of 5 000 lm waarmee we, afhankelijk van de te plaatsen hoogte, konden differentiëren.
Een voorafgaande proefopstelling bleek heel zinvol, en liet bijsturing toe, niet alleen voor wat betreft de lichtsterkte, maar ook voor wat betreft de lichtkleur.
Alle verlichting is geplaatst volgens een vooropgesteld schema, er hoefde na plaatsing niets meer bij gestuurd te worden.
Grondig uitgevoerde voorafgaande metingen, studies, overleg met opdrachtgever, e.d. bleken heel belangrijk, en zorgden voor een besparing in tijd en in energie.
Hoe is de etalage opgevat?
De etalage van de juwelierszaak maakt, zoals hierboven vermeld, integraal deel uit van het concept van winkel. Het concept van de etalages zelf laat een gevarieerde presentatie toe; door gebruik te maken van de ‘boxen’ voor de presentatie van uurwerken en juwelen op grote displays en van kleinere ‘nissen’ voor aparte stukken. De achterwanden van de etalages zijn gesloten, om de volle aandacht op de juwelen te richten. Door middel van gemoduleerde trapjes is de vitrine steeds aanpasbaar en kunnen de juwelen op verschillende niveaus gepresenteerd worden. Dezelfde manier van presenteren werd in de binnenruimte van de winkel doorgetrokken. In het baliemeubel zijn accentvitrines geïntegreerd om de topstukken schijnbaar binnen handbereik te presenteren.
Keuze materialen
Welke zijn de voornaamste materialen die werden gebruikt?
Het materiaalpallet van de winkel is sober en eenvoudig gehouden.
De ruwe baksteen van de voorgevel werd verder doorgetrokken naar binnen, verticaal geplaatst op de wanden, doorlopend op het plafond. Waarbij een contrastwerking ontstaat tussen de ruwe donkere baksteen en de witgelakte stalen presentatieboxen met de ‘schitterende’ juwelen en uurwerken.
De baksteen en het staal biedt ‘stevigheid’ en ‘veiligheid’ aan de juwelen en de uurwerken, … maar ook aan de bezoekers en de juweliers. (Achter de baksteen, en onder de stalen boxen, zitten betonnen elementen om ramkraken tegen te houden.)
Voor het interieur zijn materialen gebruikt die een zekere warmte en gezelligheid moeten uitstralen, maar die ook zoveel als mogelijk akoestisch absorberend zijn, en dit voor het bekomen van een mooie aangename, en ‘discrete’ ruimte, … want juwelen, dat gaat over ‘geld’, … en daar wil een klant bij uitstek discreet over zijn.
De wand achter de toonbank is bekleed met een wit hoogpolig tapijt van een Belgische tapijtfabrikant. Het tapijt is op maat gemaakt in één doorlopend stuk van vloer tot plafond. De warrige structuur van het tapijt wanneer je erover wrijft, is prachtig om te zien en geeft een warm en gezellig karakter aan het interieur.
Een andere op maat gemaakte houten wand loopt als één lange verticale kolom vanaf de vloer tot tegen het plafond van de 2e verdieping. De houten kolom loopt als een zichtas naar boven en stuwt de blik naar boven tot in de vide waarachter zich, op de tweede verdieping, het atelier bevindt. De houten wand is opgebouwd uit een structuur van dikkere en dunnere latten in getint eikenhout. Achter de spleten tussen de planken zit een zacht materiaal dat het geluid absorbeert.
Dezelfde houten structuur is gebruikt voor de toonbank. Twee ellipsvormige rode volumes met houten latwerk zijn met elkaar verbonden door een balkvormig volume voorzien van verlichte presentatieboxen. Ook hier zorgen de houten latten met gleuven waarachter een zacht absorberend materiaal zit, voor een betere akoestiek. Het bovenblad van de toonbank is in structuur lakwerk. Het roodbruin getinte hout wordt nog eens herhaald in de zitbank aan de tegenovergestelde wand waar de bezoekers even plaats kunnen nemen om hun beurt af te wachten.
In welke mate dragen de gebruikte materialen bij aan het concept/ de beleving die de de winkel wil uitstralen?
Het materialenpallet is essentieel binnen het concept. Zij zorgen voor de eenheid tussen binnen- en buitenvitrine, laten de juwelen schitteren en garanderen de akoestische privacy.
Is er rekening gehouden met de beoogde klanten bij de keuze van de materialen?
Naast hetgeen boven reeds vermeld werd ivm de beglazing, de verlichting, de privacy, de akoestiek, de veiligheid, enz. werd ook rekening gehouden met het feit dat klanten en passanten ‘tegen’ de wanden rond de vitrines aanleunen om de details van de uurwerken en juwelen goed te kunnen zien. In de oude winkel vertoonde de natuurstenen sokkel daardoor zichtbare sporen van slijtage en schade. Door de stalen boxen deels te laten uitkragen en de wandbekledingen in een duurzame bakstenen te voorzien is ook hier een antwoord op gegeven.
Kleuren
Hoe en welke kleuren worden er ingezet om de sfeer en het gevoel in de winkel te sturen?
De toegepaste materialen en kleuren zorgen voor een huiselijke sfeer, ze blijven discreet op de achtergrond.
De rood gebeitste houten elementen zorgen voor een eenheid tussen de vitrine aan de straat en de winkelruimte binnen.
Verlichting
Hoe is het lichtplan (geheel van soorten verlichting om bepaalde sfeer te creëren en/of klemtonen te leggen) opgevat en waarom?
Zoals hierboven reeds vermeld werd in de buitenvitrine en in de winkel wordt gewerkt met een discrete algemene verlichting. De witte vitrineboxen zijn aanvullend een baken van licht die de aandacht naar zich toetrekken.
Alle verlichting is met zorg uitgekozen, zowel qua lichtkleur, als qua lichtsterkte, … uitgebreide lichtstudies en testen door middel van proefopstellingen gingen hieraan vooraf.
Richtbare spots boven de verkoopseilanden zorgen voor een optimale presentatie wanneer de stukken uit de vitrine aan de klant van dichtbij getoond worden.
Wat is het geschatte verbruik van de verlichting?
Er werd optimaal ingezet op ledverlichting, het hoge verbruik van de vroegere hallogeenverlichting en het steeds vervangen van de lampen is op deze manier niet meer van toepassing, en betekent een grote kostenbesparing!
Afwerking
Hoe werd er bij het project aandacht geschonken aan een kwaliteitsvolle afwerking?
Er werd geopteerd voor kwaliteitsvolle materialen. De baksteenwanden, stalen kaders zijn onderhoudsvrij een duurzaam. De intensief gebruikte toonbanken zijn voorzien van gestructureerde laklagen. De gebeitste eikenhouten elementen die dienen als zitbank, meubel krijgen bij gebruik enkel een gebruikspatine zonder dat dit als slijtage ervaren wordt.
Duurzaamheid
Hoe duurzaam is het concept?
De verbouwing is een totaalproject waarbij alles op maat van de klant voorzien werd.
Door een lange intensieve voorbereiding, waarbij de inrichting aan elke dagdagelijkse handeling, elke uitzonderlijke situatie afgetoetst werd, heeft het concept steeds in overleg met het juwelierskoppel vorm gekregen. Binnen het concept zijn plaatsen voorzien die gereserveerd zijn voor wisselende reclames, de nodige flexibiliteit is voorzien en geïntegreerd in het geheel.
Door voorafgaande de uitvoering ook de verschillende aannemers samen te brengen als bouwteam is het mogelijk een uitvoering te verkrijgen zonder compromissen waarbij de originele ideeën en doelstelling overeind blijven. De winkel is ondertussen drie jaar in gebruik, en oogt nog steeds even nieuw. Het feit dat er aan de opstelling en inrichting nog niets gewijzigd werd, is het resultaat van de intense voorstudie en het bewijs bij uitstek van een duurzaam ontwerp.
Technologie
Welke technologische tools zijn er geïntegreerd in het winkelconcept om de service, beleving en interactie met de klanten te vergroten?
Om het gebruiksgemak van het juwelierskoppel en de noodzakelijke veiligheidseisen met elkaar te verzoenen zijn alle vitrines steeds afgesloten en voorzien van onzichtbaar geïntegreerde draadloze openingssystemen. Het juwelierskoppel heeft steeds de toegangscontrole in de hand, onzichtbaar voor de klanten, … die enkel de huiselijkheid, toegankelijkheid en de aantrekkelijkheid van de winkel ervaren.