La Mazerine installeert Grote permacultuurtuin
“belangrijke opvoedkundige en sociale dimensie”
Thibaut Vankeerbergen trad midden 2020 aan als manager bij Carrefour Market ‘La Mazerine’ in Genval onder de voorwaarde dat hij een beleid mocht uitstippelen dat de mens centraal zou stellen. En dat doet hij op alle vlakken. Getuige zijn project ‘care for’: een permacultuurtuin aan de winkel. Daarmee stelt hij zich met de hele ploeg volledig ten dienste van buurtbewoners, klanten, scholen en verenigingen. Het doel is van in de winkel echt lokale en seizoensgebonden groenten aan te bieden aan klanten die daarvoor open staan.
Winkel naar zijn hand
Tuin van 300 m2
Als je de rue de la Bruyère inslaat en daarna de parking van Carrefour Market ‘La Mazerine’ in Genval op rijdt, vermoed je niet dat er een educatieve tuin en een heuse moestuin van 300 m2 behoren tot de winkel. Dat is te danken aan de nieuwe directeur: Thibaut Vankeerberghen. Hij rolde onverwacht de voedingssector binnen nadat hij vijftien jaar voor Cameleon aan de slag was (kledingzaak in Genval en Woluwe met concept ‘members only’) en een opleiding tot hippotherapeut had gevolgd.
Mens en duurzaamheid
De Brusselse groep die Carrefour Market ‘La Mazerine’ overnam, zocht iemand die de streek goed verstond. Thibaut dus, daar geboren en getogen, en die ook dankzij Cameleon het publiek daar goed kende. De ligging van de winkel, die was al oké. Ervaring op commercieel vlak: check. Maar Thibaut wilde zich alleen engageren als hij het menselijke aspect in al zijn vormen, centraal mocht stellen, en op voorwaarde dat hij zich de winkel echt eigen mocht maken. Hij droomde van een winkel die hij op een duurzame manier zou integreren in het leven van de buurtbewoners. Deal.
Service: prioriteit nummer 1
Toen Thibaut in de Carrefour Market aankwam in juli 2020, had de winkel net een remodelling achter de rug. “Dat was al een bekommernis minder. In eerste instantie wilde ik het vak uiteraard onder de knie krijgen, het metier door en door begrijpen. Daarna legde ik me toe op het personeel en op het productaanbod, want daarmee maak je het verschil”, vertelt Thibaut. Hij differentieerde zich stilaan van de concullega’s door de service als prioriteit nummer 1 naar voor te schuiven en lokale producten uit te zoeken. Een samenwerking met bedrijven uit de buurt sloot volledig aan bij zijn denkpatroon: solidariteit begint in je eigen buurt.
Care for, een plant voor morgen
Beter welzijn buurtbewoners
Dat in een supermarkt alle aandacht naar service en producten gaat, klinkt allicht niet vreemd. Maar dat die een eigen moestuin heeft, dat is toch wat anders. En ja, zelfs een supermarkt kan bijdragen aan een beter welzijn van buurtbewoners en klanten. "Waarom bijvoorbeeld geen permacultuurtuin op het dak installeren", dacht de manager. De tuin zou gezonde seizoensgroenten kunnen opleveren.
Permacultuur
Thibaut: “Ik hoorde spreken van Vestaculture, een bedrijf vlak bij (La Hulpe). Dat ontwikkelt moestuinen volgens het principe van de permacultuur (tuin met behulp van alleen maar natuurlijke principes, red.). Zij wezen me op het terrein naast en achter de winkel. Veel beter dan het te betonneren voor bijkomende parking, zouden we daar – en niet op het dak – eigen groenten en fruit kweken.” En zo geschiedde. Het nieuwe project, dat de naam 'care for’ meekreeg, zag in november 2020 het licht. Slogan: een plant voor morgen. ‘Care for’ werd gekozen omwille van de auditieve en visuele link met het woord Carrefour. En natuurlijk ook voor zijn betekenis ‘zorgen voor’, een van de hoofdprincipes van de permacultuur. Zorgen voor de aarde, zorgen voor de mensen.
"Een supermarkt kan bijdragen aan een beter welzijn van buurtbewoners en klanten"
Alles puur natuur
Vijftig soorten, drie ton
Vestaculture deed het design en de inplanting van zowel de educatieve tuin naast de winkel als de grote tuin achter de winkel met twee serres, en leidt een aantal mensen van Thibauts team op. In de zomer van 2021 hadden de jonge plantjes nog maar amper een plaats gekregen of ze zagen er al smakelijk uit. Zelfs al zat het weer niet mee. Het spreekt vanzelf dat alles zonder meststoffen en op natuurlijke wijze wordt gekweekt. Niet minder dan vijftig variëteiten werden er dit eerste jaar al geplant. De ambitie is om drie ton groenten en fruit te kweken per jaar.
Warmterecuperatie in serres
“De serres zullen in de winter verwarmd worden dankzij warmterecuperatie via de koeltoestellen uit de winkel. Drie automatische circuits (in de educatieve tuin, in de moestuin en in de serres) verdelen water tussen de groenten. Een hydrometer voelt wanneer de grond regenwater nodig heeft”, legt Thibaut uit.
Biodiversiteit
Thibauts streefdoel? Mensen weer groenten van het seizoen leren eten, hen voor een stukje heropvoeden, zonder daarom te belerend te zijn. Hij wil hen gewoon een alternatief voorstellen. “Ik huiver wel van greenwashing: bedrijven die zich groener voordoen dan ze zijn. Ik wilde dus ook meer dan gewoon maar een terrein met groenten en fruit om ze te verkopen in de winkel. Neen, er zit een hele filosofie achter het project. Biodiversiteit is daar een deel van. In samenwerking met Save Bee (weer een lokaal befrijf (Lasne), red.), plaatsten we bijenkorven in de tuin. En er lopen kippen rond voor de ‘natuurlijke recyclage’: ze eten bepaalde overschotten van de winkel op.”
Verkoop in kistjes
De groenten en het fruit zullen in kistjes (met waarborg) in de winkel worden aangeboden. Niet per stuk dus, wel een selectie van groenten en fruit van het moment, in porties tegen twee à drie verschillende prijzen. En er zal al eens een receptfiche bij een vergeten groente zitten. Als er in 2022 honing is, zal ook die in de winkel aangeboden worden.
Sociaal, opvoedkundig en cultureel
Het project krijgt een belangrijke opvoedkundige en sociale dimensie. Scholen kunnen in de educatieve tuin een en ander opsteken. En zodra Thibaut en zijn team zelf de kennnis vergaard hebben, zullen buurtbewoners en klanten de kans krijgen mee te helpen in de tuin. Op die manier kunnen ze iets bijleren, of hun tijd goed besteden of hun expertise inbrengen. Daarna krijgen ze groenten en fruit mee naar huis. Er wordt ook al gedacht aan aperomomenten in de tuin, aan ateliers en workshops. Zodat de ruimte ten volle wordt benut.
Carrefour: Act For Food
Carrefour voert in het kader van zijn programma Act For Food, concrete acties om beter te eten. Onder meer met het merk Carrefour BIO, door samen te werken met honderden lokale producenten en door honderd controversiële ingrediënten te verbannen tijdens de producten van Carrefourproducten. Het project in Genval is niet gegroeid uit Act For Food. Dat ontstond in het brein van Thibaut. Moest hij in het begin nog de goedkeuring vragen aan Carrefour voor het tuinproject, dan komt de hoofdzetel nu zelf inspiratie op doen.
“Kopieer ons gerust”
Op onze vraag hoe hij de toekomst tegemoet ziet, antwoordt Thibaut overtuigd: “Met alle vertrouwen. Ook al staat de concrete werking van ons tuinproject ‘care for’ nog niet op poten, krijgen we al vragen van onze klanten: ‘wat betekent dat paneel op de gevel over ‘een tuin achteraan’? 'wat is de bedoeling?’. De mensen zijn dus alvast enthousiast. Eigenlijk zou het geniaal zijn mochten anderen ons kopiëren. Zo planten we allemaal samen zaadjes voor de toekomst. Doe gerust, zou ik zeggen.”