Wat brengt 2022?
Meningen verdeeld over het komende jaar
Wat brengt 2022? Een glazen bol heeft niemand, maar na het optekenen van enkele 'geïnformeerde meningen' is de conclusie dat de verwachtingen erg divers zijn. Vast staat dat de uitdagingen van 2021 zorgen blijven opwerpen voor 2022, maar dat zaken als de renovatieverplichting ook nieuwe hoop geven voor de sectoren doe-het-zelf, pro en tuin.
Blijvende uitdagingen
De sectoren doe-het-zelf, pro en tuin hebben het in 2020 en 2021 uitzonderlijk goed gedaan. Zullen de drie sectoren er in 2022 in slagen om nog een derde gouden jaar aan dat resultaat te breien? Er zijn alleszins enkele uitdagingen die daarvoor overwonnen moeten worden, leren gesprekken met enkele 'captains of industry'.
"We gaan voortaan productietijd reserveren bij leveranciers" - Dries Bauwens
Supply chain
Wat bij iedereen terugkomt, zijn de problemen met de supply chain, die op dit moment nog verre van opgelost zijn. De beschikbaarheid van bepaalde goederen blijft een huizenhoog probleem, en wat je niet hebt, kun je ook niet verkopen. De containerprijzen blijven voorlopig op een exuberant hoog niveau, wat de retail doet lonken naar Europese leveranciers. Daniel Van Cauteren (CEO Menouquin): "Ik denk dat de doe-het-zelf wat zal normaliseren; voor de pro merk ik dat de orderboeken toch aardig gevuld zijn. Dan blijft beschikbaarheid een groot probleem. De blijvend hoge containerprijzen maken het voor ons aantrekkelijk om opnieuw naar Europese leveranciers te gaan zoeken." Dries Bauwens (managing director Asamco): "We onderhandelen niet langer alleen over promoties, maar gaan productietijd reserveren bij de leveranciers. Met voorraad kun je je onderscheiden, zeker in deze periode, maar met de vele prijsverhogingen is het niet evident om de balans tussen stockwaarde en stockrotatie te behouden. Je kan als retailer niet blijven inspelen op prijsverhogingen. Als de markt stabiliseert, zullen leveranciers de normale termijnen opnieuw moeten respecteren. De huidige manier van werken is niet het nieuwe normaal . Algemeen verwachten we wel een groei, maar niet zo’n forse groei als vorig jaar."
Dirk Ballekens (directeur Belgische Tuincentra Vereniging): "Ik verwacht geen terugkeer van lage transporttarieven. Naar mijn gevoel is de tijd voorbij dat we zaken goedkoop van de andere kant van de wereld gingen halen. Ik heb ook niet het gevoel dat energie goedkoper gaat worden. Anderzijds is dit een momentum om de productie weer dichterbij te halen, als de prijsverschillen zo klein zijn geworden. Het zal hier voor nieuwe welvaart zorgen."
"De containerprijzen maken Europese leveranciers veel aantrekkelijker" - Daniel Van Cauteren
Prijsstijgingen
Met de blijvende moeilijkheden in de supply chain komen ook prijsstijgingen weer om het hoekje kijken. "De vraag is bij welk prijspeil de klant afhaakt", zegt Patrick Vandenbogaerde (General Manager Brico). "Het is iets wat we enkel uit ondervinding leren. OSB is bijvoorbeeld van 9 naar 28 euro per plaat. Dan zien we dat de verkoop daalt. Toen we vervolgens konden zakken naar 19 euro, begon de vraag weer aan te trekken. Kostenstijgingen kunnen we redelijk goed inschatten: energie, verzekeringen, lonen: het valt te overzien. Maar het wordt moeilijk om in te schatten hoe de elasticiteit zal zijn in een inflatoire markt. We zijn deze stijgende prijzen niet gewend. De prijzen zijn de laatste jaren veeleer gedaald, dankzij een toegenomen efficiëntie in de fabrieken."
"In 2021 hadden we een topjaar voor de tuinsector ondanks het weer" - Dirk Ballekens
De prijsstijgingen werken ook door buiten de doe-het-zelfsector. "Voor de klant stijgen ook de voedingsprijzen, de energiekosten, de huur- en huizenprijzen ... Waar gaat de klant op besparen?" Die zorg deelt Dirk Ballekens. "Het geld dat de consument uitgeeft aan zijn gasfactuur, kan hij niet uitgeven in een tuincentrum. De inflatie en containerprijzen maken zwembaden en potterie gevoelig duurder. Dat moeten we afwegen tegen een toegenomen belangstelling voor de tuin. Ik schat in dat we als tuinsector vooruitgaan ten opzichte 2019, maar dat het 'coronamomentum' voor ons nu wel voorbij is. Dan zal er opnieuw veel afhangen van het weer, zoals elk jaar. In 2021 hadden we een topjaar voor de tuinsector ondanks het weer. Nu is mijn inschatting voorzichtiger."
"De vraag is bij welk prijspeil de klant afhaakt" - Patrick Vandenbogaerde
Terug naar normaal?
Dat de afgelopen periode uitzonderlijk was, klinkt eveneens bij iedereen. Dat ze bijna voorbij is, ook. Ballekens: "Ik denk dat we met corona op een punt zijn dat we na de omikrongolf, die gelukkig minder schade lijkt aan te richten dan we hadden gevreesd, naar een relatief normale lente en zomer gaan. Dat is goed nieuws, maar voor de tuincentra is dat, cynisch genoeg, wat minder. In 2020 en 2021 hadden we als tuincentra het rijk voor ons alleen, nu komt er van alles weer op gang."
Charlie Baus (bestuurder ProCoop): "We komen uit een periode van 18 maanden van ‘surfen op de hoogste golven’ en dat was voor iedereen best wel een prettige ervaring. Eind 2021 was het een heuse uitdaging om te budgetteren. We hadden maar één referentiekader en dat was 2019. Toch vind ik de toekomst nog steeds meer dan veelbelovend. We moeten gewoon de juiste balans weten te vinden tussen euforie en gezond boerenverstand. Met ProCoop trekken we in 2022 volop de kar van servicegerichte winkelconcepten, een driedimensionale positionering - ProCoop, Bricks&Tools en Interior Partners - een een samenwerking met leveranciers gebaseerd op transparantie en partnerships."
Digitale aanwezigheid
Een laatste zorg is de digitale aanwezigheid van de doe-het-zelf-, pro- en tuinretail. Dries Bauwens: "Vanwaar komt de grootste concurrentie? Uit het buitenland en via het internet. We kunnen ons van de onlinespelers onderscheiden met service en professioneel advies, maar de grootste uitdaging is de digitale aanwezigheid, zeker sinds de coronacrisis. Als groepering gaan we daar echt op inspelen, om onze leden zo veel mogelijk te 'ontzorgen' op dat vlak. De digitale trein is al hard aan het rijden, en wie nu geen stappen zet, zal het in de toekomst héél moeilijk krijgen." Dat geldt nog sterker voor de doe-het-zelf, zegt Patrick Vandenbogaerde: "We blijven natuurlijk inzetten op onze drie offline winkelformules - onze remodelings spreken de klant duidelijk aan - maar het onlinegegeven is bij ons enorm gegroeid sinds de coronacrisis. Aan het begin daarvan hadden we zo'n 3.000 referenties online, nu 34.000. 'Reserve & Go' is hier het grootste succes. De uitdaging voor de fabrikanten is snelheid brengen in datamanagement. De winnende fabrikanten zijn degene die zoveel mogelijk zorgen wegnemen van de retailer en de dataflow zo optimaal mogelijk maken. De uitleg op de website moet goed zijn; de helft van klanten kijkt eerst online. Dat is zonder twijfel de grootste uitdaging."
Dat geldt ook voor de tuin, zegt Dirk Ballekens. "We hebben het goed gedaan, maar online shops hebben het nog beter gedaan. Er zijn een paar procenten verschoven van 'bricks' naar 'clicks', het is aan ons om de tuincentra te helpen om die omnichannelaanpak te stroomlijnen. Dat wordt onze grootste inzet voor 2022."
Enkele lichtpunten
Toch zijn er ook enkele lichtpunten. Charlie Baus: "Verschillende zaken doen de toekomst er voor mij rooskleurig uitzien. Ten eerste denk ik dat de generatiekloof voor een groot deel is dichtgefietst tijdens de crisis. Veel jongeren hebben nu ook het klussen ontdekt - ze moesten wel, er was bijna niets anders te doen - en hebben daardoor vaardigheden ontwikkeld én plezier in het klussen gevonden. De stijgende prijzen zijn geen goed nieuws, maar zullen misschien nog meer mensen uit noodzaak naar het klussen drijven. Het generationele aspect, de renovatieverplichting en de 'Green Deal DIY' zijn drie hefbomen voor een succesvol jaar. Het is aan ons om dat te verzilveren, met veel service, goede concepten en een goede uitleg."
De beurs mag nog een internationalere rol opnemen en alle invloeden uit Europa verzamelen - Charlie Baus
Vooruitblik naar september
Wat zijn de verwachtingen voor DIY, Pro & Garden, de beurs die op 5 en 6 september 2022 zal plaatsvinden? Daniel Van Cauteren: "Het zou interessant zijn als de beurs wat nieuwe, Europese leveranciers voor ons zou kunnen vinden. Sourcing dichter bij huis is aantrekkelijk, maar niet evident. In Oost-Europa kennen we de weg nog onvoldoende. Turkije is interessant, maar heeft op dit moment een groot inflatieprobleem." Dries Bauwens: "Ik zou graag een goede balans zien tussen DIY- en professionele leveranciers, dat is voor onze leden erg interessant."
Dirk Ballekens: "De beurs blijft een forum van bedrijven dat zeer nodig is. Het belang van fysiek contact kan niet worden overschat." Charlie Baus: "Voor mij maakt de timing van de beurs - voorjaar of najaar - weinig uit. Belangrijker is dat de vakbeurs een rol vervult waaraan een grote nood is in onze sector: een kennisplatform bieden en een pioniersrol vervullen. Ik juich het Green Deal-initiatief toe, en ook de diverse spreekbeurten over internationale hot topics. Daarnaast is de vakbeurs uiteraard een ontmoetingsplaats tussen alle stakeholders, en niet enkel een bezoekersplatform met exposanten. De beurs mag voor mij zelfs een internationalere rol opnemen en alle invloeden uit Europa verzamelen. We hebben als sector een positieve rol gespeeld tijdens de coronacrisis, laat ons die boodschap blijven uitdragen: ons maatschappelijk belang is groot, zowel voor jongere ondernemers als voor jongere klussers. DIY, Pro & Garden biedt ons een 360° observatie op het reilen en zeilen in onze sector. En die uitnodiging omarmen wij. Wellicht zullen nogal wat A-merken inzien dat het dan ook cruciaal is om daar aanwezig te zijn en de retail te verrassen."