Slimme koelkast: beter food management, hoger comfort

Meer intelligentie als wapen tegen verspilling

Dat slimme technologie het leven van zelfs de meest terughoudende consu­ment lijkt binnen te sluipen, valt steeds minder te vermijden. Als zelfs een gevestigde waarde als Colruyt in één en hetzelfde jaar aankondigt niet enkel artificiële intelligentie te zullen omarmen in de winkels (voor het automatisch herkennen en wegen van groenten en fruit), maar klanten ineens ook zal toelaten om hun bood­schappen­lijstjes via Google Assistant met de stem door te geven, dan weet je dat er een voedingsbodem is voor het koppelen van technologie en voeding. En ook al lijkt het rijpingsproces van de Belgische klant jegens deze combo op vandaag nog nét niet voleindigd, de interesse in onder meer slimme koelkasten zwengelt aan.

Smart is here to stay

Of al die technologische snufjes ons leven wel ten goede komen, vraagt u zich af? Is de afstandsbediening voor het televisietoestel uiteindelijk een nuttige innovatie gebleken? Of: zou u uw wagen graag maar weer willen openen en sluiten met een klassieke sleutel?

Het punt is: disruptie is in een eerste fase niet altijd zichtbaar. Niet zelden heeft men wat tijd nodig om de toegevoegde waarde van innovatie te onderkennen. Dat is met smart home niet anders. In het kielzog van de smartphone (misschien wel het meest disruptieve apparaat ooit) viel er het voorbije decennium een gestage toename van slimme toestellen in onze woningen op te tekenen, met slimme verlichting (ca. 2012) als voornaamste gangmaker. Sindsdien gaat het aantal huishoudelijke toepassingen met een hogere intelligentie in crescendo. Om het potentieel correct te kunnen onderkennen, is het allereerst belangrijk precies te begrijpen wat ‘smart’ nu precies betekent. Vanaf wanneer is een toestel ‘slim’? Om hier een onderbouwd antwoord op te kunnen bieden, zijn er twee cruciale factoren:

Verbonden met een draadloos netwerk

De eerste en misschien wel meest essentiële vereiste is dat de toestellen in kwestie deel uitmaken van een draadloos netwerk.

Mogelijkheid tot communicatie

Ten tweede moeten slimme producten via die netwerkverbinding in staat zijn om onderling in communicatie te treden volgens een bepaald communicatieprotocol. De combinatie van deze twee parameters bieden de resident de mogelijkheid om een automatisch gevolg te genereren wanneer er zich een trigger of actie voordoet. ‘If This, Then That’, om het met de naam van een gekende internetdienst te benoemen.

Relatief Onontgonnen terrein

Op vandaag, nadat andere ruimtes zoals de woonkamer, de slaapkamer of zelfs de garage voor de bijl gingen, is het potentieel voor het Internet of Things (IoT) het laagst in de badkamer, en het hoogst in de keuken, in evenredigheid met het aantal elektrische toestellen in deze ruimtes. De keuken van de Belg blijkt tot op heden onontgonnen terrein, waar het wifisignaal slechts weinig van doen had, afgezien van het snel even opsnorren van een gerechtje.

Dat potentieel is ook fabrikanten van keukenuitrusting niet ontgaan, zo bleek tijdens de voorbije elektronicabeurzen IFA en CES. Naast slimme fornuizen, dampkappen en ovens, weten vooral slimme koelkasten de aandacht te trekken, en dat heeft heus niet enkel met hun omvang te maken.

Functionaliteiten

Ofschoon de internetconnectie vaak wordt opgeworpen als voordeel, is die verbinding eerder het middel dan wel het doel wat keukentoestellen betreft. Wat kán een koelkast met die internetverbinding? Dat is de vraag.

1. Foodmanagement/voorraadbeheer

Een van de belangrijkste voordelen waarmee fabrikanten de slimme koelkasten in de markt zetten, is een beter voorraadbeheer. Een slimme koelkast geeft consumenten volgens diezelfde fabrikanten hét middel in handen om voedselverspilling tegen te gaan.

Dat wordt teweeggebracht door enerzijds de implementatie van een camera langs de binnenzijde van de koelkastdeur, waardoor je van eender waar (bv. vanuit de supermarkt) kan nagaan wat er nog in de koelkast zit, en anderzijds door de mogelijkheden om via een bijhorende app beter te gaan inventariseren, te labellen en vervaldata toe te kennen. Hierdoor kunnen automatisch meldingen worden gegenereerd wanneer een product de vervaldatum nadert.

Wanneer er een technologische doorbraak komt waarmee het mogelijk wordt alle producten automatisch te inventariseren, is de stap naar het autonoom aanvullen van de boodschappenlijst bijzonder logisch. Deze ontwikkelingen zijn in volle gang, en ook het aantal toepassingen zal de komende jaren dan ook sterk toenemen.

2. Energiezuinigheid

Een slim keukentoestel kost de klant dan misschien wel iets meer in aanschaf, het laat hem of haar wel toe bewuster om te springen met energie door het verbruik van het toestel beter te monitoren. Zo kunnen slimme koelkasten automatisch meldingen verzenden wanneer de koelkastdeur per ongeluk nog open staat. Verder kan je via de app ook de gewenste koel- en vriestemperatuur instellen, de status oproepen en bepaalde functies, zoals de snelvriesfunctie (al dan niet vanop afstand) activeren. In de meeste gevallen is het zelfs eenvoudiger om bepaalde fabrieksinstellingen te wijzigen via de applicatie op de smartphone dan via het toestel zelf.

3. Kalender, foto’s, tekeningen, memo’s ...

Heel wat slimme koelkasten zijn tegenwoordig uitgerust met een groot aanraakscherm. De integratie van dit beeldscherm in de deuren van de koelkast kan gerust worden beschouwd als de revival van de magneetbordfunctie van de koelkast, maar dan voor ‘Generatie Z’. Deze onmisbare gigant wordt zo ineens naar de 21e eeuw gekatapulteerd Een tekening of leuke foto, gemaakt door een van de kinderen, kan zo op een eenvoudige manier ‘vereeuwigd’ worden in de keuken. Althans, tot er weer een mooiere tekening of foto wordt gemaakt …

4. Diagnose vanop afstand

De toegenomen intelligentie heeft ook voordelen op het vlak van service. Zo kan de diagnose van een technisch probleem vanop afstand gebeuren, waardoor dergelijke storingen in sommige gevallen kunnen worden verholpen zonder de nood aan een technische interventie. Mocht die interventie dan toch noodzakelijk zijn, kan de technicus van dienst door die diagnose vanop afstand al wél de juiste vervangingsonderdelen meebrengen. Wat de eigenaar dan weer heel wat tijd en ongemak kan besparen ...

Slimme assistentie in de keuken

Ook slimme stemgestuurde assistenten vinden steeds meer weerklank bij de consument. Echter, waar de toegevoegde waarde van de Bixby’s, Siri’s, Alexa’s en andere cloudgebaseerde assistenten van deze wereld in andere ruimtes van de woning anno 2020 nog relatief beperkt blijft tot Spielerei (in België althans), is de aard van het stemgebaseerd aansturen van apparaten in de keuken veel meer een functionele aangelegenheid. Immers: de kans dat je tijdens het koken een janboel maakt van de displays van je keukentoestellen is reëel, en dus zou een voice assistant om bepaalde acties uit te voeren een welgekomen aanvulling kunnen zijn voor een nettere aanblik van de keuken tijdens en na het koken. Bovendien zal je wellicht ook wel die mooie aluminium geborstelde façade van de koelkast zelf met daarop misschien ook een aanraakscherm van vieze deegvegen willen besparen. In de toekomst lijkt dus wel een grote rol te zijn weggelegd voor voice assistants in de keuken.

Werk voor de boeg

Prijskaartje

Het dient gezegd: kiest men voor een slimme koelkast af fabriek, dan hangt hier in de meeste gevallen nog een behoorlijk prijskaartje aan vast. 2.000 euro is gangbaar, 3.000 geen uitzondering. Je krijgt er dan wel een stijlvol apparaat voor in ruil dat voorzien is van de meest recente technologie, en zo nog vele jaren future proof is.

Ofschoon het vooral nieuwe toestellen zijn die met de aandacht van de early adopter gaan lopen, reiken sommige fabrikanten ook nog een alternatief aan, waardoor men zich niet genoodzaakt hoeft te zien een nog niet zo oud, doch wel wat ‘dom’ toestel ineens van de hand te doen, ten koste van een nieuwe, slimme variant. Een kleine hardwarematige communicatiemodule kan het immers mogelijk maken – indien compatibel – eensklaps heel wat intelligentie aan de circuits van een oudere koelkast toe te voegen tegen een democratische kostprijs (minder dan 100 euro). Eens die dongle is ingeplugd, kan men net als bij een nieuw toestel via een app de gewenste koeltemperatuur instellen, de status van het apparaat oproepen of bepaalde snelkoelfuncties activeren vanop afstand. Bovendien ziet men zich zo ineens verzekerd van pushmeldingen wanneer men ook hier is vergeten de deur te sluiten of in het geval van een stroom- of temperatuurstoring. Over álle functionaliteiten van een nieuwe slimme koelkast (zoals bv. een aanraakscherm op de deur, geïntegreerde luidsprekers of de mogelijkheid applicaties te installeren) zal je dan wel niet kunnen beschikken, wél zal de koelkast flink wat intelligentie winnen.

Het bos door de bomen zien

Opvallend: een rondje grasduinen op de webshops van enkele Belgische en Nederlandse retailers leert dat er weinig tot geen relevante filters bestaan waarmee je de slimme koelkast kan gaan definiëren. Ok, via de filter ‘Bediening smartphone’ word je als consument al ietwat in de goede richting gestuwd, maar wat krijg je voor die filter? De aanwezigheid van een touchscreen? Dat valt nog wel af te leiden uit de bijhorende foto. Maar moet ook de aanwezigheid van een camera voor de binnenzijde niet als selectieparameter geduid staan? Er lijkt dus wel nog wat werk aan de (web)winkel en de respectievelijke productdata om consumenten sneller tot bij een slimme koelkast te kunnen leiden.