Hoe gebruik je je toestellen zo efficiënt mogelijk?
De koelkast, de diepvriezer, de vaatwasser, de wasmachine ... We kunnen niet meer zonder onze huishoudtoestellen. Allemaal samen nemen ze echter ook een redelijk deel van de energiefactuur voor hun rekening. Daarom is het belangrijk om ze zo efficiënt mogelijk te gebruiken. We geven een aantal handige tips.
Keukentoestellen slim gebruiken
De koelkast
In een koelkast moet het uiteraard koud zijn, maar het is niet de bedoeling dat het daar kouder is dan 4 °C. Om de temperatuur in check te houden kan je een koelkastthermometer gebruiken.
Om het energieverbruik van je koelkast zo laag mogelijk te houden, is het vooral van belang dat je die goed gevuld houdt. Een volle koelkast zal immers minder snel zijn temperatuur verliezen als de deur opengaat. Aan de andere kant moet je wel zorgen voor voldoende luchtcirculatie. Vol is goed, maar proppen is dus niet nodig.
Let er ook op dat je zo weinig mogelijk ongekoelde zaken in je koelkast stopt. Als je gaat winkelen, neem dan een koeltas of koelbox mee. Overschotjes van je warme maaltijd laat je eerst afkoelen. Er zijn ook tips voor het afkoelen. Je kunt een warme pot in koud water zetten, het eten uitspreiden op een bord, of het in kleinere potjes doen. Het is ongezond om je eten langzaam tot kamertemperatuur te laten afkoelen.
Het onderhoud van een koelkast
De koelkast verbruikt vooral energie wanneer de deur opengaat. Zorg er dus voor dat dit niet zomaar vanzelf kan gebeuren. Bij het reinigen van je koelkast neem je steeds ook de rubberen afdichtingen mee. Indien de rubberen afdichtingen niet goed onderhouden worden, leiden ze niet alleen tot een hoger energieverbruik, maar kunnen ze ook een broeihaard voor schimmels worden. Als de rubberen dichtingen beschadigd zijn, vervang je ze best zo snel mogelijk.
De diepvriezer
Bij een diepvriezer is het ook belangrijk om de temperatuur niet te laag in te stellen. De standaard is -18 °C. Verder is het ook hier van belang om de rubbers rond de deur goed te reinigen opdat de deur goed blijft sluiten. Laat de deur ook nooit te lang open staan wanneer je iets zoekt – veel recente modellen hebben een ingebouwde sensor en signaleren het wanneer de deur te lang open staat.
Diepvriezer ontdooien
Oudere diepvriezers moeten doorgaans twee keer per jaar worden ontdooid, wat inhoudt dat de ijslaag op de binnenwanden wordt verwijderd. Hoe dikker die is, hoe meer energie de diepvriezer verbruikt, omdat hij harder moet werken.
Om een diepvriezer te ontdooien, dien je eerst de stekker van het toestel uit het stopcontact te halen en vervolgens alles uit het toestel te halen. Steek je vrieswaren tijdelijk in koelboxen of koeltassen. Bij een staand model leg je onderaan best een dweil. Sommige modellen zijn ook voorzien van een afvoergootje waar je een emmer of kom onder kan zetten. Laat vervolgens het ijs in de vriezer gewoon smelten, of je kunt het losmaken met een houten of kunststof spatel of krabber.
Na het reinigen maak je de diepvriezer droog met een handdoek. Dan kan je het toestel weer inschakelen en goed zijn werk laten doen zonder te veel energie te verspillen.
Moet ik een No Frost-diepvriezer ontdooien?
Vaak wordt er gezegd dat een No Frost-diepvriezer niet moet worden ontdooid, maar het is toch aangeraden om dat om de twee jaar eens te doen, zo zal je de compressor in het toestel niet overbelasten. Een dergelijke diepvriezer ontdooi je door het toestel een dag lang uitgeschakeld te houden met de deur open.
De vaatwasser
Gebruikstips voor je vaatwasser
Het idee dat je met een vaatwasser meer water verbruikt dan bij het afwassen met de hand is inmiddels achterhaald. Toch wil dat niet zeggen dat je na elke maaltijd de vaatwasmachine moet laten draaien. Hoewel er toestellen zijn die het waterverbruik aanpassen afhankelijk van hoe vol ze zitten, is het over het algemeen beter om gewoon de vaatwasser te laten draaien wanneer die daadwerkelijk volledig gevuld is.
Volledig gevuld betekent niet dat je er tetrisgewijs zo veel mogelijk in moet proppen. Rangschik borden, kommen, bestek en kookgerei op een logische manier in het toestel. Vaatwassers hebben meestal twee uitschuifbare rekken met een bepaalde indeling; het is belangrijk om deze indeling te respecteren. Onderaan leg je de potten en pannen, eetborden en is er vaak een (uitneembaar) bestekbakje voor het bestek. In het bovenste rek plaats je dan de kopjes, kleinere bordjes en schaaltjes. Er bestaan ook modellen met een besteklade bovenaan in de machine.
Let ook op de instellingen van je vaatwasmachine. Met een ecoprogramma (op lagere temperatuur) zal de vaatwasser minder elektriciteit en water verbruiken. Je kunt je vaatwasmachine ook zo programmeren dat deze op een later, vooraf ingesteld tijdstip start. Als je zonnepanelen hebt, kan je op die manier instellen dat je vaatwasser draait op het zonnigste moment van de dag. Omdat veel moderne toestellen tegenwoordig via een app te bedienen zijn, kan je dit vaak ook instellen vanop afstand.
Tip
Het voorspoelen van vuile vaat in de gootsteen is eigenlijk waterverspilling. Dat wil uiteraard niet zeggen dat je de borden niet eerst netjes moet afruimen voordat je ze in de vaatwasser plaatst. Zo zal de filter niet verstoppen.
Onderhoudstips voor je vaatwasser
Een goed onderhouden vaatwasser hoeft minder hard te werken. Controleer daarom regelmatig de filters van het toestel en reinig ze indien nodig. Dit houdt niet alleen het verbruik laag, maar voorkomt ook verstoppingen.
Reinig de vaatwasser ook regelmatig met een daarvoor bestemd reinigingsmiddel. Na verloop van tijd kan kalkaanslag in je toestel ervoor zorgen dat het energieverbruik toeneemt. Door af en toe je vaatwasser te laten draaien met een reinigingsmiddel, kan je het toestel ontkalken. Vaatwassers hebben overigens meestal een ingebouwde waterontharder, die je af en toe moet bijvullen met zout. Het toestel geeft zelf aan wanneer dit nodig is.
Wasmachine en droogkast
Je wasmachine slim gebruiken
Slim gebruik van een wasmachine komt in essentie overeen met slim gebruik van een vaatwasser: wassen op lage temperatuur en kalkaanslag vermijden zijn belangrijke aandachtspunten om zoveel mogelijk te besparen.
Let er wel op dat je niet voor elke wasbeurt een wasprogramma op lage temperatuur kiest. Als je constant op lage temperatuur zou wassen, zou het aantal bacteriën in de machine blijven toenemen met geurtjes tot gevolg. Het is beter om af en toe een programma op een hoge temperatuur te kiezen om de bacteriën te elimineren.
Veel wasmachines zijn ook uitgerust met een reinigingsprogramma. Gebruik dit regelmatig eens in combinatie met een ontkalker/reinigingsproduct. Net zoals bij een vaatwasser kan je op die manier de machine intern schoonmaken en kalkaanslag verwijderen.
Een andere manier om te besparen bij het gebruik van je wasmachine is je wasmiddel goed doseren. Nieuwe toestellen zijn vaak uitgerust met een automatisch doseersysteem, waardoor je bespaart op wasmiddel, maar je wasmachine ook het aantal spoelbeurten tijdens het wassen kan beperken.
Verder zijn er ook veel wasmachines die werken met een app, waardoor je de machine uitgesteld kan starten of vanop afstand kan bedienen. Net als bij vaatwassers, zijn er heel wat nieuwe modellen die het waterverbruik afstemmen op het gewicht dat in de wastrommel zit.
Meer gebruikstips voor je wasmachine
Tip
Het is het beste om je was te draaien op een zo hoog mogelijk toerental, wat meestal afhankelijk is van het gekozen programma. Hierdoor komt je was droger uit de machine, waardoor je droogkast nadien minder werk heeft. Hoe sneller je was draait, hoe lager het restvochtpercentage en hoe korter de verdere droogtijd. Let wel, kleding die op 1.600 toeren/minuut wordt gewassen, zal sneller slijten dan kleding die op 1.200 toeren/minuut wordt gewassen.
Je droogkast slim gebruiken
Hoe langer een droogkast moet draaien per droogbeurt, hoe meer energie die verbruikt. En droogkasten zijn nu eenmaal niet de meest zuinige huishoudapparaten, of toch zeker de condensatiedroogkasten niet. Als je een nieuw toestel kiest, kies je idealiter voor een droogkast die werkt met warmtepomptechniek.
Lees hier meer over de soorten droogkasten
Eigenlijk zou je kunnen zeggen: laat de droogkast achterwege en hang je was buiten aan de waslijn of binnen aan een droogrek te drogen, maar we weten allemaal dat dat in heel wat situaties minder dan ideaal is. Daarom is het beter om goed te weten hoe je precies met een droogkast moet omgaan.
Voor het efficiënt drogen van je was is luchtcirculatie heel belangrijk. Prop de droogtrommel niet vol, meng grote en kleine stukken zodat de lucht zich beter kan verspreiden. Laat na gebruik de deur van de droogkast altijd open staan om het resterende vocht te laten ontsnappen.
