Alternatieve houtsoorten voor terrassen spannen de kroon

Met de opkomst van outdoor living is de populariteit van houten terrassen niet verrassend. Naast de authentieke look en warme uitstraling, zijn het vaak de lage ecologische voetafdruk en het circulaire karakter die consumenten doen kiezen voor houten terrassen. Daarnaast is er een breed scala aan houtsoorten beschikbaar. Terwijl bekende houtsoorten zoals ipé en afzelia schaarser worden, komen er nieuwe alternatieven op de markt, wat nieuwe mogelijkheden biedt.

Keuze voor hout spreekt voor zich

Esthetisch en ecologisch

De vraag lijkt bijna overbodig, maar waarom kiezen consumenten voor houten terrassen? De authentieke esthetiek is voor velen doorslaggevend, maar ook het ecologische aspect kan zelfs bij de grootste non-believers niet in dovemansoren vallen. Onbehandeld hout is de meest ecologische grondstof ter wereld en dankzij de gekende PEFC- en FSC-labels kunt u uw klanten garanderen dat het hout duurzaam wordt geoogst en illegale ontbossing een halt wordt toegeroepen.

Duurzaamheidsfactor geeft de doorslag

Hoewel er meer dan 50.000 houtsoorten in de wereld beschikbaar zijn, is het aanbod voor houten terrassen aanzienlijk kleiner. En dit heeft te maken met de duurzaamheidsklasse die de weerstand tegen elementen als houtrot en schimmels weergeeft. Houtsoorten met een natuurlijke duurzaamheidsklasse I (zoals padouk en makoré), -klasse II (zoals de Europse eik) en -klasse III (zoals tiama en douglas) zijn van nature bestand tegen langdurig buitengebruik.

Hout heeft enerzijds een natuurlijke duurzaamheidsklasse, maar kan ook duurzamer worden gemaakt door een proces te doorlopen. De eigenschappen van hout worden kunstmatig aangepast door impregnatie, onderdompeling of verhitting (zie verder). Op die manier kan een houtsoort met een natuurlijke lage duurzaamheidsklasse toch worden gemodificeerd om een hogere duurzaamheid te bereiken bij gebruik, zoals bij terrassen.

Soorten hout in een notendop

Europese hardhoutsoorten

Voor kwaliteitsvolle houtsoorten moeten we het vaak niet te ver zoeken – binnen onze eigen continentale grenzen zijn de Europese hardhoutsoorten geliefd. Denk maar aan de Europese eik, de tamme kastanje of robinia. De laatstgenoemde wordt vaak vergeleken (of verward) met de acacia, de tropische tegenhanger met roots in Afrika, Australië en Zuid-Amerika, waardoor het ook vaak de naam pseudoacacia draagt. De Europese eik heeft een mooie nerfstructuur, de kastanje varieert van lichtgeel tot donkerbruin en robinia heeft een typerende amberkleurige uitstraling.

Tropische hardhoutsoorten

Tropische hardhoutsoorten blijven ondanks hun vaak besproken – en soms beruchte – herkomst geliefd. Denk maar aan padouk, ipé, massaranduba, afzelia, azobe, bilinga en bankirai. De populariteit heeft echter ook een keerzijde, want de grote vraag gaat hand in hand met een stijgende schaarste en verhoogde prijs. De deur voor ‘Lesser Known Timber Species’ (LKTS) staat ondertussen niet meer op een kier, maar is volledig opengezwaaid. Tali, Jatoba, Muiracatiara en Jutai zijn enkele alternatieve houtsoorten die om de hoek komen loeren en die komende jaren vermoedelijk vaker de revue zullen passeren.

Thermisch verduurzaamd hout

Een trend die de laatste jaren in een stroomversnelling is geraakt, is het gebruik van verduurzaamd hout zonder chemische producten – beter bekend als thermische verduurzaming. Bij een chemisch proces wordt hout geïmpregneerd met of gedrenkt in een vloeistof die de houtsoort beter bestand maakt tegen schimmels, terwijl de thermische behandeling gebruik maakt van warmte om hout te verduurzamen.

Thermisch verduurzaamd hout neemt minder snel vocht op, wat het krimpen en zwellen met 50 tot 90% verkleint

Een vaak gebruikte thermische modificatie is de ThermoWood-procedure, waarbij het hout in de oven wordt opgewarmd tot 130 °C, zodat het droogt en het vochtigheidsgehalte daalt. Vervolgens stijgt de temperatuur voor enkele uren tot 200°C, voor een diepgaande verduurzaming van het hout. Ten slotte daalt de temperatuur gecontroleerd tot 80 °C, zodat de vochtigheidsgraad opnieuw stijgt en het hout gemakkelijker bewerkt kan worden. Het thermisch verduurzaamde hout is weerbaarder tegen insecten en neemt minder snel vocht op, wat het krimpen en zwellen met 50 tot 90% vermindert.

Bepaalde leveranciers wijzen echter ook op de nadelen van thermisch gemodificeerd hout. De duurzaamheidsbehandeling gaat gepaard met een stevig prijskaartje en heeft een impact op de kracht en hardheid van de planken, waardoor ze sneller kunnen beschadigen aan het oppervlak.

Houtcomposiet

Houtcomposiet is een combinatie van houtvezels met kunststof en ontwikkelde zich de laatste jaren tot een materiaal van de bovenste plank – en evolueert vandaag nog steeds. Composiet kent geen splintervorming en combineert een hoge stabiliteit met een mooie look die niet moet onderdoen voor tropisch hardhout. Het enige dat composiet eigenlijk ontbeert, is dat typische, authentieke houtgevoel, al bieden leveranciers hier tegenwoordig ook een oplossing voor.

Accoya-hout

Nog nooit van de Accoya-boom gehoord? Dat klopt! Het bronhout voor accoya is namelijk de snelgroeiende naaldboom pinus radiata of monterey-den, oorspronkelijk afkomstig uit Californië. De bomen ondergaan houtacetylering, waarbij het hout in een hoge concentratie azijn wordt behandeld. De celstructuur verandert en de celwanden blokkeren vochtopname, waardoor het absorptievermogen met 80% daalt en de stabiliteit sterk toeneemt.

Daarnaast heeft de verandering in de celwanden een opmerkelijk effect op schimmels, aangezien accoya-hout niet langer wordt herkend als een voedingsbron en derhalve niet wordt aangevallen. In het geval van insecten die trachten accoya-hout te consumeren, ontbreekt de voedingswaarde vanwege de gewijzigde structuur, waardoor het hout onverteerbaar wordt en dus niet vatbaar is voor aantasting.

In 4 stappen te plaatsen

STAP 1: Controleer ondergrond

Werkt u op een zachte ondergrond? Start het plaatsingsproces dan door de nodige oppervlakte af te bakenen en onkruidvrij te maken. Plaats vervolgens de eigenlijke fundamenten op twee mogelijke manieren. Plaats ofwel een stabilisébed van minstens 15 cm hoog, dat geëgaliseerd wordt met behulp van een reilat en vervolgens nagetrild wordt, om het 24 uur te laten drogen. Hierop worden de onderbalken geplaatst, die eveneens vastgezet worden met stabilisé.

Kies anderzijds voor terrasdragers in verschillende vormen: slabben of poten uit beton, terrasdragers uit polymeer of houten piketpalen. Waak er in ieder geval over dat de ondergrond 2% afhelt, zodat het regenwater vlot weggeraakt. Leg ook altijd folie of roofing tussen het beton en hout, zodat het hout geen vocht opneemt.

Plaats bij een oneffen ondergrond modulaire terrasdragers om de hoogteverschillen op te vangen

Werkt u op een harde ondergrond zoals beton of steen? Controleer dan eerst of de ondergrond vlak en afgewaterd is. Plaats bij een oneffen ondergrond modulaire terrasdragers om de hoogteverschillen op te vangen. Als de ondergrond effen is, plaats dan de onderbalken op de gestabiliseerde grond.

STAP 2 EN 3: Plaats de onderbalken en vloerribben

Positioneer de onderbalken of kepers met een gemiddelde tussenafstand van 40 cm, gemeten van hart tot hart, bij het plaatsen van terrasplanken tussen 20 à 22 mm dik. Opteer daarbij voor hout van klasse 1 of 2, of overweeg alternatief aluminiumkepers. Veranker deze met behulp van geschikte bevestigingsmiddelen, zoals een balkdrager met U- of T-profiel, of een hoekijzer. Voeg vloerbalken haaks toe tussen de langere kepers. Werkt u met polymeerdragers? Draai dan het geheel om, bevestig de dragers stevig in de voorziene gaten aan de bovenkant van de onderbalken. Draai vervolgens alles weer om en controleer zorgvuldig of het geheel nog steeds waterpas is.

Ten slotte vervolledigen de vloerribben het kaderwerk. Plaats deze haaks op de onderstructuur, zowel aan de uiteinden als in het midden, alsook na elke meter. Besteed daarbij bijzondere aandacht aan het vermijden van het gebruik van harder hout op zachter hout.

STAP 4: De terrasplanken plaatsen

En dan nu, de kers op de taart: het plaatsen van de plankenvloer. Plaats de terrasplanken op een afstand van 4 à 10 mm van elkaar om het hout voldoende ruimte te geven voor natuurlijke uitzetting en krimpen. Voor het uiteindelijk bevestigen van de planken heeft u de keuze tussen roestvaste schroeven (twee per steunpunt in de breedte) of met behulp van onzichtbare clips. Voornamelijk de laatste methode is aan een opmars bezig, omwille van esthetische redenen. De clips zijn verborgen onder of tussen het hout, waardoor storende schroefgaten verleden tijd zijn. Bovendien vangen de clips bewegingen op van hout, wat het risico op barsten vermindert.

TIP
Hout met een dichtheid van meer dan 800 kg/m³ moet voorgeboord worden, zodat het niet kan splijten bij het bevestigen op de steunstructuur. Let erop dat de voorgeboorde gaten groter zijn dan de diameter van de schroef, maar kleiner dan de diameter van de schroefkop.

Met medewerking van Carpentier Hardwood Solutions, Deceuninck, Hout Info Bois, Houtshop Van der Gucht, Outdoor Wood Concepts en Paulussen Houthandel