HOE EEN PLANKENTERRAS PLAATSEN
Welk materiaal je kiest voor een plankenterras, hangt af van hoeveel tijd je wil investeren in onderhoud, of het bij je woning past en je persoonlijke voorkeur. Door de band komt het neer op hout, houtcomposiet of bamboe. We sommen de voor- en nadelen van deze materialen voor je op. De plaatsing van een dergelijk terras gebeurt over de materialen heen echter wel op dezelfde manier. Dankzij dit stappenplan kan je de plaatsing van je plankenterras succesvol zelf uitvoeren!
MATERIAAL KIEZEN
Qua materialen heb je voor een plankenterras grosso modo drie opties: hout, houtcomposiet en bamboe.
HOUT
Qua hout wordt er voor terrassen vooral gekozen voor tropisch hardhout zoals padoek, bankirai of afzelia, of Europees hardhout zoals kastanje en Europese eik. Afhankelijk van de specifieke houtsoort heb je een terras dat tussen de 20 en de 80 jaar mee kan. Tropische houtsoorten hoef je immers niet te beschermen tegen vocht, schimmels of insecten. Vergrijzing van de planken ga je tegen met beits of olie.
Zachthout vermijd je het best voor een terras. Laat je vuren, rode den of grenen echter impregneren, dan kan je wel een terras hebben dat tot 15 jaar meegaat. Het is een goedkopere, eveneens onderhoudsarme oplossing, maar minder duurzaam dan thermowood of hardhout.
Meer over houtsoorten voor een terras
TIP
Je kan qua look kiezen voor gladde terrasplanken of geribbelde terrasplanken. Wees ervan bewust dat er bij geribbelde planken meer water zal blijven staan, en dat het terras sneller glad wordt.
HOUTCOMPOSIET
Houtcomposiet bestaat uit een mengsel van hout en kunststof (meestal pvc). Dat wordt verhit en onder hoge druk samengeperst. Dit materiaal is bestendig tegen weersinvloeden, vocht en insecten. Je hebt de natuurlijke houtlook met de duurzame kenmerken van kunststoffen. Het zal niet versplinteren, wat bij een gewoon houten terras wel mogelijk is. Composiet is uiteindelijk minder glad dan gewoon hout en heeft een levensduur van om en bij de 50 jaar.
Het nadeel is dat composiet meer krimpt en uitzet dan een terras uit hout. Krassen zullen ook beter zichtbaar blijven op een terras uit composiet, terwijl die op een houten terras weggeschuurd kunnen worden. Houtcomposiet is verder ook een stuk duurder dan een hardhouten terras.
BAMBOE
Bamboestengels kunnen ook verwerkt worden tot geperste planken, net zoals dat gebeurt bij houten terrasplanken of terrasplanken uit houtcomposiet. Een bamboeterras is echter ecologischer doordat de bossen niet steeds opnieuw aangeplant moeten worden. Wanneer men bamboestengels afkapt, maakt de plant steeds nieuwe scheuten aan. De moederplant hoeft dus niet compleet geveld te worden.
Een bamboeterras is verder even robuust en kan nagenoeg even veel gewicht aan als een terras uit hardhout. Bamboestrengen worden gekookt, waardoor suikers en zetmeel verwijderd worden – daardoor zijn ze perfect bestand tegen insecten en schimmels. Na het kookproces worden de strengen gedroogd en met lijm samengeperst tot planken. Ook hier kan je vergrijzing tegengaan met een olie. Er bestaat ook een composietvariant van bamboe, nl. BPC (bamboo plastic composite), dat eveneens niet de behandeling vergt die bamboe wel nodig heeft.
PLAATSING
OPBOUW
Een plankenterras op volle grond is over het algemeen als volgt opgebouwd:
- een stabilisélaag van om en bij de 15 cm dik: deze laag dient als dekvloer voor het terras en laat toe dat het grondwater doorsijpelt naar onderen;
- klinkers van om en bij de 5 cm dik die de draagconstructie (een houten of aluminium raamwerk) ondersteunen;
- eventueel rubberen pads op de klinkers om het geluid te dempen;
- een raamwerk van planken die doorgaans 4 cm dik zijn, dat dient als draagconstructie;
- de terrasplanken.
Om onkruid vanuit de onderliggende aarde tegen te gaan, leg je eerst een worteldoek waarop de stabilisé terechtkomt. Reken verder ook op een marge tegenaan je woning, als het terras erop aansluit. Terrasplanken leven immers.
TIP
Om regenwater vlot te laten afvloeien, zorg je bij een terras steeds voor een helling van 1 à 2 cm per meter.
VOORBEREIDING
Graaf eerst voldoende diep uit waar je terras moet komen. Vervolgens giet je de stabilisé uit en dam je die wat aan met een trilplaat om van een stabiele ondergrond te vertrekken. Merk je na het aandammen nog eventuele verzakkingen? Vul die dan op met een extra laag stabilisé. Leg vervolgens eventueel een worteldoek.
Om te weten hoeveel stabilisé je moet aanmaken of laten aanvoeren, meet je eerst de hoogte tot waar de klinkers moeten komen. Daarvoor meet je vanaf de grond tot aan de bovenkant van het bestratingsniveau. Vermenigvuldig die hoogte met de lengte en de breedte van je terras.
Om gemakkelijk te werken breng je aan de twee zijkanten, telkens op een hoopje stabilisé, de twee eerste rijen klinkers aan op de juiste hoogte. Span tussen die uitersten een metserskoord als referentiehoogte om de andere klinkers te leggen. Je kan ook eerst de stabilisé leggen, aandammen en laten uitharden, en dan pas de klinkers erop leggen.
OP EEN VERHARDE GROND
Een houten terras kan je ook op een verharde bestratingslaag, zoals beton, aanbrengen. Wanneer er met een balkenconstructie wordt gewerkt, dan wordt de balken vastgeschroefd in het beton met slagpluggen, of op dragers gelegd die op hun beurt in het beton worden verankerd. Om de balken te beschermen tegen vocht kan je ze onderaan nog met bitumen beschermen.
DRAAGCONSTRUCTIE
Wanneer de klinkers er liggen, breng je daarop de draagbalken aan. Ook hiervoor opteer je overigens voor duurzaam en weersbestendig hout.
DIKTE VAN DE PLANKEN EN DRAAGBALKEN
Over het algemeen geldt: hoe dikker je planken zijn, hoe stabieler je terras is en hoe langer je terras ook zal meegaan. Hoe dunner je planken zijn, hoe dichter de onderliggende draagbalken bij elkaar moeten liggen. Je wil immers niet dat ze op en neer veren wanneer je op je terras stapt.
Zorg bij planken van 20 mm voor een tussenafstand van maximaal 40 cm tussen de draagbalken, bij planken van 28 mm dik mag dat gerust al 10 cm meer zijn. Het gaat hier om de hart-op-hartafstand, gemeten vanaf het midden van de klinkers.
Zorg bij houtcomposiet dat de afstand tussen de draagbalken niet meer dan 30 cm bedraagt! Anders bestaat de kans dat de planken doorbuigen of op termijn zelfs breken. Bij bamboe zorg je voor een hart-op-hartafstand van maximaal 35 cm tussen de draagbalken om doorbuiging tegen te gaan.
TERRASPLANKEN BEVESTIGEN
De terrasplanken leg je altijd met een spatie ertussen. Zo kunnen de planken uitzetten wanneer nodig en kan het water tussen de naden weglopen. Met de meeste bevestigingssystemen wordt dat reeds automatisch voorzien. Anders kan je ook steeds afstandshouders gebruiken, je kan bijvoorbeeld kaleerblokjes gebruiken, zoals bij parket- en laminaatvloeren gebeurt langs de uiterste zijden.
ZICHTBAAR BEVESTIGEN
Je kan terrasplanken rechtstreeks in de balken vastschroeven (of nagelen). Bij deze manier van bevestiging zijn de schroeven bovenaan zichtbaar. Om ze elegant weg te werken, zorg je ervoor dat de schroefkoppen voldoende verzonken zitten in de planken. Idealiter gebruik je daarvoor een verzinkboor, waarna je de schroef inbrengt. Vergeet bij hardhouten terrasplanken niet om eerst voor te boren voor je schroeft.
Om roest tegen te gaan kies je hier uiteraard ook voor corrosiebestendige (inox) schroeven. Er zijn heel wat schroeven op de markt die specifiek geschikt zijn voor houten terrassen – dit zijn schroeven die ook het krimpen en uitzetten van hout en houtcomposiet moeten kunnen opvangen zonder dat de planken het na enkele jaren begeven.
Let er verder ook op dat de plek waar je de terrasplanken vastschroeft overal gelijk is. De schroeven moeten in één lijn gefixeerd zijn, dat oogt netter.
ONZICHTBAAR BEVESTIGEN
Er zijn ook verschillende onzichtbare bevestigingssystemen op de markt. De schroeven worden bij deze manier van bevestigen onzichtbaar in het eindresultaat.
MET CLIPS
Onzichtbare bevestigingssystemen komen vooral neer op het gebruik van clips, die je zowel aan de draagbalken als aan de terrasplanken vastschroeft.
Dergelijke clips zijn tevens uitgerust met afstandshouders die ervoor zorgen dat de terrasplanken op dezelfde afstand komen te liggen van elkaar – zonder dat je moet gebruikmaken van kaleerblokjes dus. Doorgaans schroef je bij dergelijke systemen de clips eerst aan de onderkanten van de planken vast. Vervolgens draai je de plank om en schroef je ze op de draagbalken.
MET BEUGELS
Terrasplanken kan je ook bevestigen met beugels die je vastschroeft op de draagbalken. De terrasplanken die bij deze beugelsystemen horen, zijn uitgerust met een groef waar de beugel in kan haken. Je schroeft de beugels pas volledig vast wanneer twee aaneengrenzende terrasplanken naast elkaar liggen en de beugels zijn ingehaakt. Wanneer de terrasplanken erop liggen, kan je nog wat uitkaleren indien er nog speling is tussen draagbalk en klinker.
KLIKTERRAS
Als alternatief kan je ook een klikterras aanleggen. Hierbij is een (aluminium) draagstructuur uitgerust met clips waarop de planken direct vast te klikken zijn. Die stroken kan je vastschroeven op een houten draagstructuur, op grind leggen, of op een betonnen ondergrond.
AFBOORDEN
Esthetisch gezien werk je, als het terras hoger gelegen is dan de tuin, de kopse kanten van de draagstructuur weg. Daar breng je dus nog een plint aan – meestal komt dat neer op een plank uit hetzelfde materiaal als de terrasplanken, die je op zijn kant legt en fixeert aan de draagstructuur met passende schroeven – zorg er ook weer voor dat je de schroeven verzonken bevestigt.
TIPS
– Grote kans dat je hier en daar een plank zal moeten op maat zagen, daarvoor haal je er best een afkortzaag bij, zeker als je met hardhout werkt.
– Leg de planken in een wildverband voor een mooi, natuurlijk ogend resultaat: met het reststuk dat je over hebt van de laatste plank in de ene rij, begin je aan de volgende rij.
BEHANDELEN
Als je wil dat je terras zijn kleur behoudt en niet vergrijst onder invloed van de zon zal je het regelmatig moeten voeden met een olie of een beits. Hoe je daarmee te werk gaat, lees je hier.