Een haag kiezen: laurier, liguster en bijvriendelijke soorten

Naast beukenhaag, haagbeuk, buxus en coniferen zijn er uiteraard nog wel wat alternatieven voor een groene omheining rond je woning. We bespreken in dit artikel enkele interessante en bijvriendelijke haagsoorten.

 

Laurierhaag

Onder de groenblijvers is ook de laurierhaag nog steeds een gewilde haagplant. Er zijn verschillende soorten die in verschillende tuinstijlen passen. Een laurierhaag groeit snel (tot 50 cm per jaar), zowel in de lengte als in de breedte en kan wel tot 4 m hoog worden. Tijdens het voorjaar komen er witte bloemen aan de plant.

Laurierhaag aanplanten

Net als vele andere hagen, is deze ook gevoelig voor te vochtige ondergronden. Kies dus voor een lichte zandgrond of leg een drainagebuis diep genoeg onder de haag aan. Qua plaats kan je voor zowel een zon- als schaduwrijke plek kiezen. 

Het moment van aanplanting maakt voor een laurierhaag niet zo veel uit. Het best doe je dat niet op een te warme, zonnige dag en uiteraard ook niet wanneer het overdag vriest. Is er enkel sprake van nachtvorst rond de dag van aanplanting? Dan zal de haag er in de regel niet veel last van ondervinden.

De werkwijze loopt gelijk met die van een taxus of een beukenhaag. Zorg dat het volledige wortelstelsel zich in de grond bevindt en dat je wat compost in de grond verwerkt voor een goede doorstart. Ook hier is regelmatig bewateren tijdens de eerste maanden na aanplanting belangrijk. 

Laurierhaag snoeien

Een laurierhaag snoei je normaal één keer per jaar. Het ideale moment is het vroege voorjaar: van februari tot april. Dan kan je de planten fors, indien nodig tot op het hout, terugsnoeien. Het gaat immers om een haagplant die zeer snel uitloopt. Vergeet niet om na een forse terugsnoei te bemesten. Idealiter doe je dat met een specifiek meststofmengsel voor laurierhaag. Een tweede snoeimoment voor de vorm kan in de nazomer, maar niet later dan september. 

Normaal gesproken wacht je tijdens het eerste jaar na aanplanting totdat de haag de gewenste hoogte heeft bereikt, maar in het geval van een jonge laurierplant, mag je gerust tussendoor de bovenste toppen direct knippen. Zo stimuleer je de vertakking en zal de haag sneller volledig dichtgroeien. 

 

Ligusterhaag

Ook de liguster blijft in de winter zijn groene blad behouden. Deze kan, net als de laurierhaag, tussen de dichte bladerstructuur witte bloemetjes tevoorschijn toveren (in de zomer). In het najaar kan je tussen het gebladerte ook zwarte besjes ontwaren. Let wel op met kinderen en huisdieren, want zowel de bladeren als de bessen van de liguster zijn giftig. De liguster groeit elk jaar tot 3 meter hoog, met een snelheid van een veertigtal centimeters per jaar.

Ligusterhaag aanplanten

Een ligusterhaag kan je op nagenoeg alle bodems aanplanten, al is een neutrale pH-waarde wel aangewezen. Test dus eerst de bodem, voor je finaal je keuze maakt. Verder kan een liguster best wel wat vocht aan, maar zware kleigrond is toch af te raden. Of de plaats nu schaduwrijk of in volle zon ligt, speelt voor de liguster evenzeer geen grote rol. Zolang er geen direct zonlicht op de wortels terechtkomt, kan de plant gedijen.

Qua periode plant je deze het best in de winter, tussen november en april. De werkwijze loopt ook gelijk aan de andere soorten hagen die hierboven werden besproken. De plantgaten of geul maak je 35 cm breed en een halve meter diep. 

Ligusterhaag snoeien

Doordat een ligusterhaag snel groeit, is er twee tot vier keer per jaar een snoeibeurt nodig. De beste snoeimomenten vinden plaats in de zomer, tussen mei en september. Al kan een eerste snoeibeurt eigenlijk ook al vanaf de lente aanbreekt, in maart. Je kan best fors terugsnoeien, maar idealiter snoei je niet meer dan een derde per jaar weg. 

Een intensieve terugsnoei van een haag die zijn vorm is kwijtgeraakt, doe je het best in de herfst of de vroege winter (maar controleer zeker wel of er geen vriesweer op komst is!). Omdat de bessen van een liguster giftig zijn, is het - zeker als je huisdieren of jonge kinderen hebt - beter om in juli de bloemknoppen weg te knippen.

Ook hier is het, net zoals bij buxussen, aan te raden om de plant te bewateren voor je snoeit. Dat zal het werk vergemakkelijken.

 

Bij- en vlindervriendelijke alternatieven

Hagen zijn sowieso een goede nestplaats voor vogels. Wie verder graag wat leven rond zijn haag hoort zoemen, kan opteren voor bijvriendelijke alternatieven. Ze zorgen niet alleen voor meer leven, maar ook voor wat kleur.

Meidoorn

Meidoorn staat bekend om zijn doornige takken en witte bloemen die bijen en vlinders aantrekken. Deze struik biedt daarnaast ook voedsel en beschutting voor vogels. Als haag biedt meidoorn een goede bescherming tegen inkijk. Deze plant groeit tot 40 cm per jaar en kan tot 3 m hoog worden. Het is echter geen groenblijver.

Meidoorn is over het algemeen een vrij aanpasbare struik als het gaat om bodemgesteldheid, en kan daarnaast zowel in zon als volle schaduw goed zijn plan trekken. Let er wel op dat je jonge planten veel water geeft bij de opstart.

Meidoorn kan het beste worden gesnoeid tijdens de late winter of vroege lente, voordat de nieuwe groei begint. Dit komt omdat meidoornen bloeien op het hout van het voorgaande jaar. Door in de late winter of vroege lente te snoeien, behoud je de bloemknoppen die zich in de zomer zullen ontwikkelen en bloeien.

Rhododendron

Wil je liever een wintergroene bijvriendelijke haag? Dan is de rhododendron misschien wel iets voor jou. Let er wel op dat je een soort kiest die gelijkmatig vertakt. Dat zal makkelijker zijn om de haag vorm te geven. Rhododendrons die gebruikt worden als haagplanten kunnen jaarlijks 10 tot 25 cm groeien en uiteindelijk een hoogte van 2,5 m bereiken.

Een rhododendron heeft uiteraard zon nodig maar gedijt het best in halfschaduw. Rhododendrons gedijen het beste in zure bodems met een pH tussen 4,5 en 6,0. Een te hoge pH kan leiden tot gele bladeren. Rhododendrons hebben regelmatig vocht nodig, maar ze houden niet van te veel water. Houd de bodem gelijkmatig vochtig door regelmatig water te geven, vooral tijdens droge periodes. Mulch rond de basis van de planten helpt om vocht vast te houden.

De beste tijd om een rhododendron te snoeien is direct na de bloei, meestal in de late lente tot het begin van de zomer. In de winter, wanneer de plant in rust is, kun je zwaardere snoei uitvoeren om dode of zieke delen te verwijderen. Vermijd echter snoeien in de late winter of het vroege voorjaar, omdat dit de bloei kan verstoren.

Gele kornoelje

Een andere optie is gele kornoelje. Deze robuuste haagplant gedijt goed in volle zon of halfschaduw en op verschillende bodemsoorten, maar voelt zich het meest thuis op een kalkhoudende, goed doorlatende bodem. Hoewel het een redelijk onopvallende struik is die in de winter zijn blad verliest, groeit de kornoelje wel vrij hoog en breed uit, tot 2,5 m met een jaarlijkse groei van 40 cm.

Snoeien doe je best aan het einde van juni of begin juli. Later kan, maar is niet ideaal. Op latere momenten in het jaar worden de twijgen van de kornoelje namelijk erg hard, waardoor snoeien moeilijk kan worden.

Vlierbes

Wie bijen en vogels in de tuin wil, kan als haag zeker ook opteren voor een (zwarte) vlierbes. Deze planten zijn bladverliezend en kunnen tot 8 m hoog en 5 m breed groeien. Zeker als je een grote tuin hebt of op de buiten woont, is het dus een interessante optie. De bloeiperiode is in het voorjaar, de bessen kan je plukken in het najaar. 

De vlierbes doet het goed in elke grondsoort en verdraagt een staanplaats in volle zon en halfschaduw. Wat snoeiwerk betreft, is een verjongingssnoei het meest aangewezen in de winter, wanneer de plant in rust is. Later in de lente kan je snoeien om de bloei te bevorderen.