HOE EEN SPATWAND BETEGELEN
Aan de keukenkraan zal er natuurlijk veel water tegen de muur opspatten. Daarom voorzie je daar steeds een spatwand die daartegen bestand is en die je makkelijk kan schoonmaken. Meestal is dit een decoratieve tegel. Zo’n spatwand kan je bovendien makkelijk zelf betegelen. Lees hier hoe je dat aanpakt.
de wand betegelen
PLAN
Voordat je begint met tegelen, maak je het best een plan. Als je een creatieve invulling wilt geven aan je spatwand, neem dan ruim de tijd om het tegelpatroon uit te tekenen. Zelfs als je kiest voor een eenvoudige tegelmuur, is het beter om eerst te meten hoe de tegels geplaatst kunnen worden. Het is niet mooi als je met een te klein reststukje zou eindigen, in zo’n geval kan je beter met een halve tegel beginnen. In plaats van te tekenen kan je ook de tegels naast elkaar leggen, om in te schatten hoe ze zullen uitkomen.
VOORBEREIDING
Dek het keukenwerkblad af, zodat je geen vlekken maakt. Het kan zijn dat je de muur eerst moet ontvetten, of dat je een primer moet aanbrengen om de zuigkracht wat te verminderen.
DUBBELE VERLIJMING
Dan kan je de tegellijm aanbrengen. Neem daarvoor je lijmkam. Voor deze grote tegels kies je een brede vertanding van 8 mm. Strijk niet meteen de hele muur in. De lijm mag namelijk niet uitgedroogd zijn voor je er de tegel induwt.
In dit geval wordt er gewerkt met een dubbele verlijming: zowel de voorkant als de achterkant van de tegel wordt beboterd. Smeer dus een dunne laag tegellijm op je tegels uit.
TEGELS PLAATSEN
Beweeg een klein beetje met de tegels als je die plaatst, zodat de lijm mooi verdeeld wordt, en zorg uiteraard dat de tegel op de goeie plaats zit.
Gebruik ook tegelkruisjes/afstandshouders of nivelleerclips om de dikte van de voegen te bepalen en de tegels op hun plaats te houden. Houd met een waterpas ook goed in de gaten dat je tegels recht blijven hangen. Zo werk je, stukje na stukje, tegel na tegel, verder.
OP MAAT
Moet je een tegel op maat snijden? Dan kan je gebruikmaken van een tegelsnijder: maak de eerste inkerving met het mesje en oefen wat druk uit. De tegel breekt, precies waar je dat wilt. Heb je geen tegelsnijder of is die ene keer dat je moet tegelen de aankoop ervan niet waard? Dan kan je er ook één huren, of je uit de slag trekken met een haakse slijper.
Indien nodig kan je de rand nog glad zetten met een afslijpvijl. Moet je enkel een fijne rand afsnijden? Gebruik dan een krasnaald en papegaaienbektang, pottenbakkerstang of tegelsnijtang.
TIP
Tegels op maat snijden doe je buiten. Er kunnen kleine splinters van de keramische tegels spatten, en die zijn zo scherp als glas.
VOORDAT JE VOEGT ...
Hou de voegen tijdens het tegelen zoveel mogelijk vrij. Verwijder alle lijm die ertussen zit. Dat maakt het voegen straks een stuk makkelijker. Ook vlekken van de lijm haal je meteen weg, voor ze uitharden. Wacht uiteindelijk tot de tegellijm helemaal droog is, voordat je gaat voegen.
VOEGEN
Er zijn heel wat kleuren voegmiddel, kies dus zeker een kleur die aansluit bij je tegels. Maak het voegmiddel aan door het poeder te mengen met water. Eerst het water, dan het poeder, en dan mengen. De juiste verhouding lees je af van de verpakking. Verwijder de afstandshouders of breek de clips van het nivelleersysteem af. Controleer of ze diep genoeg in de voeg zijn afgebroken.
Neem vervolgens wat voegmiddel op je voegspaan. Ga er schuin mee over de voegen, zo duw je echt wel het meest voegsel tussen de naden. Wanneer het voegmiddel droog is, is het tijd om je tegels weer mooi te maken met water en een spons. Het is daarom een goede investering om een sponsbak aan te schaffen. Daarmee kun je je spons voldoende spoelen en droogrollen.
Je verwijdert beetje bij beetje alle cement van de tegels. Alles wat je er op dit moment niet afhaalt, moet je achteraf met cementsluierverwijderaar doen, dus neem je tijd.
KITTEN
De laatste stap is dan de randen kitten bij de aansluitingen met het werkblad en de hangende keukenkasten. Zo voorkom je dat er water in de naden komt. Dat afkitten doe je best met een siliconenkit.
Je gaat op dezelfde manier te werk als anders: eerst ontvet je de aansluitingen en breng je stroken tape aan, ongeveer op 1 cm van de naad. Houd je kitpistool onder een hoek van 45° en trek het telkens in één vloeiende beweging naar je toe. Als dat gebeurd is, kan je de kitrand met je vinger gladstrijken. Dat doe je dan met wat zeepsop, of een neutraal afstrijkmiddel, zodat het materiaal niet aan je vinger blijft plakken. Dan moet je enkel nog de tape verwijderen en wachten tot de kit is uitgehard.
TIP
Wissel om de zoveel tegels eens af met iets anders. Hier werkten we met een keramische plint met een houtlook.
alternatieven
Het betegelen is al sinds mensenheugenis een beproefde methode om de spatwand in de keuken af te werken, maar er zijn ook alternatieven. Afhankelijk van je eigen vaardigheden, tijd, budget en smaak zijn er nog enkele andere opties die je kunt overwegen.
PLAATMATERIAAL
Het grote voordeel van een plaat als spatwand is dat er geen naden zijn waar vuil tussen kruipt. En extra hygiëne in de keuken is uiteraard altijd welkom. Daarnaast verloopt de installatie - als je je voorbereidingen goed gedaan hebt - vlotter dan tegels zetten. Er zijn bovendien ook tal van materialen en afwerkingen mogelijk. Denk dan aan glas, composiet, inox, keramiek of (natuur)steen. Let er vooral op dat de plaat onder stromend water gehouden mag worden, niet poreus is en dat die bestand is tegen hogere temperaturen.
Afhankelijk van het gekozen materiaal kunnen de platen duur uitvallen, maar met de nodige planning en creativiteit kan je de kosten voor je spatwand ook verlagen.
tegelstickers
De laatste jaren proberen tegelstickers hun plaatsje op de renovatiemarkt te veroveren. Gezien de lage kostprijs en gemakkelijke verwerking zijn ze populair bij zelfbouwers met een krap budget of bij mensen die een woning huren en niet té veel willen investeren in een huis dat niet van hen is.
De installatie is kinderspel, je haalt gewoon het velletje van de kleefkant en plakt de sticker op een geschikte ondergrond. Uiteraard moet je wel wat tijd steken in het proper zetten van de ondergrond én moet je netjes en precies kunnen werken om een mooi resultaat te krijgen.
Hoe goedkoop en gemakkelijk tegelstickers ook zijn, duurzaam zijn ze niet. Wees ervan bewust dat stickers uiteraard minder kwalitatief zijn dan klassieke tegels én dat ze veel minder lang zullen meegaan - zeker in een veelvuldig gebruikte keuken.
Let bij de aankoop goed op dat je stickers bestand zijn tegen stromend water, in zekere mate hittebestendig zijn en verwijderbaar zijn. Controleer ook op welke ondergrond je ze kan plakken en bestel altijd enkele vellen extra om kapotte stickers te vervangen.
AFWASBARE VERF
Geen tijd om met tegellijm, voegmiddel en stickers aan de slag te gaan? Dan is schilderen een snelle en relatief goedkope optie. Uiteraard moet je een speciale, afwasbare verf aanschaffen die geschikt is voor de spatwand. Controleer de schrobklasse op de pot, die geeft de weerstand van je verf tegen nat schrobben aan. Voor een spatwand moet je klasse 1 gebruiken; dit type is goed reinigbaar en vochtbestendig.
