Hoe betegel je zelf een douchewand?

Plaats je een nieuwe douche of wil je je oude renoveren, dan mag een waterdichte wandafwerking niet ontbreken. De douchewand betegelen is geen nieuwe techniek, maar wel een betrouwbare. Bovendien heb je duizend-en-één afwerkingen om uit te kiezen. Een wand betegelen kan je overigens zelf doen, we tonen je hoe. 

 

Voorbereiding

Je tegels kiezen

Kies een design dat je mooi vindt en denk dan na over de plaatsing in de ruimte. Leg je ze horizontaal of verticaal? Of in visgraat? En in vol-, halfsteens- of wildverband? Je moet op voorhand ook weten hoeveel tegels je moet bestellen dus check de afmetingen van je wand, die van je tegels en houd rekening met voegen en snijverlies. 

Opgepast: voor de meeste tegels moet een bepaalde levertermijn gerespecteerd worden. Bestel ze dus op tijd!

De kamer voorbereiden

Tegelen is best wel een vuil werkje. Zorg er daarom voor dat je vloer en douchebak goed beschermd zijn door ze af te dekken met een stevige waterbestendige folie. Kleef je vloerbedekking vast, zodat ze niet kan verschuiven.

Startpositie bepalen

Wat nog rest is de startpositie bepalen. Daarvoor moet je de afmetingen van je tegels kennen, én ook je voegbreedte vastleggen. Je tegelleverancier kan je hierbij adviseren. Koos je niet-gerectificeerde tegels? De randen zijn dan niet 100% recht en hun grootte is niet altijd helemaal gelijk. Daarom moet je een voeg van minimum 3 mm voorzien. Zo is er nog genoeg marge om de positie van de tegels bij te regelen voor een mooi resultaat.

Zet je eerste rij tegels dan uit, én hou rekening met de gekozen voegbreedte. Op die manier kun je simuleren hoe je in de breedte met je tegels zal uitkomen. Het is namelijk belangrijk dat de laatste tegel van je rij voldoende breed is. Is dit niet het geval, dan zal je ook de eerste tegel wat smaller moeten maken.

Ook in de hoogte moet je daarna nog bekijken hoe groot je laatste rij zou zijn. Dit kun je best doen door de hoogte op te meten en te delen door de hoogte van je tegel. Vergeet in beide gevallen de voegbreedte niet mee te rekenen!

Controleer ten slotte nog even de hoeken van je ruimte. Lopen die mooi loodrecht, dan kun je die als referentie gebruiken. Indien niet, zal je een loodlijn moeten uitzetten.

Waterdichte coating

Heb je reeds een waterdichte coating voorzien op je muren, dan kan je meteen beginnen met tegelen. Zo niet, dan voorzie je eerst nog enkele lagen met een dergelijk product. Plak alles af waar geen coating mag komen en breng het goedje dan aan op de muur. Respecteer de droogtijd, maar haal op tijd je tape weg.

 

De wand betegelen

Goed begonnen is half gewonnen

In dit geval beginnen we met de tegels die naast de douchebak komen op maat te versnijden. We positioneren een afgekorte tegel dan op de grond, naast een originele tegel die op de douchebak staat. Door het verschil in hoogte te markeren, weten we hoeveel we de tegels die op de douchebak zullen komen te staan moeten bijwerken. 

Tegelsnijder

Het snijwerk voor de eerste rij is best de eerste taak die je doet bij het tegelen. De verwerkingstijd van je lijm is immers beperkt, zo kun je anticiperen en wat tijd besparen. Dat kan je doen met een manuele tegelsnijder.

Op de tegelsnijder is een maatlat aangegeven, die je helpt om op de juiste maat af te korten zonder dat je dit op elke tegel apart moet aftekenen. Met het snijwiel op de machine maak je dan een kras in de toplaag van de tegel. Vervolgens duw je met het speciale hulpstuk op de tegelsnijder op je tegel, zodat die in twee breekt, volgens de snijlijn.

Bij de eerste tegel die je op maat maakt, meet je de nieuwe afmeting best eens na, zo ben je zeker dat je juist bezig bent. Daarna kun je de andere tegels volgens dezelfde werkwijze op maat gaan snijden.

TIP
Voor je de tegels verlijmt, check je nog of ze niet te poreus zijn. Dit kun je doen door een stukje tegel onder te dompelen in water. Verschijnen er belletjes, dan is de tegel poreus en is het beter die even te verzadigen met water voor een betere hechting.

Lijm aanmaken

Om de lijm aan te maken, check je eerst de verpakking. Daarop is terug te vinden hoeveel water je nodig hebt om de lijm aan te maken. Gebruik nog niet onmiddellijk de volledige hoeveelheid water, want je lijm mag zeker niet te lopend zijn!
Voor kleine hoeveelheden kun je gerust een boormachine met mengstaaf gebruiken. Zet die wel op lage snelheid, zo geeft die meer kracht en zal je machine niet verbranden. Merk je dat je lijm de goeie consistentie heeft, laat die dan 5 minuten rusten en meng nog eens door.

TIP
Werk je met cementgebonden lijm? Draag handschoenen tijdens het tegelen.

Zorg er nog voor dat je een geschikte lijmkam voorhanden hebt om de lijm aan te brengen. Algemeen geldt: hoe groter de tegels, hoe groter de vertanding moet zijn. Hier zijn de tegels 10 op 30 cm, dus is een tand van 6 mm groot genoeg. Reken dat je ongeveer één derde van deze dikte overhoudt na het tegelen. Wat betekent dat je een finale lijmlaag van ongeveer 2 mm zal hebben.

Breng de lijm voor je onderste rij met de lijmkam aan op de wand. Het is belangrijk om voldoende lijm aan te brengen, maar dan ook goed af te strijken met de getande zijde van de kam. Op die manier vorm je rillen, die ervoor zorgen dat de tegel goed in de lijm plakt en je die nog wat kan bijregelen.

 

De tegels op hun plaats

Voeg voorzien

Nu kun je de tegels plaatsen, maar let daarbij op: ook onderaan moet je een voeg voorzien. Maak de naad eerst wat vrij met je vinger, want anders zou er te veel lijm gaan uitpuilen. Voorzie voegkruisjes of kaleerblokjes volgens de juiste dikte. Positioneer de tegel op het afstandsblokje en duw hem goed aan in de lijm.

Welke tegellijm voor een doucheruimte?
Voor het betegelen van onze douchewand gebruiken we een mortellijm. De klasse van de lijm die je gebruikt, is afhankelijk van de grootte van je tegels en de toepassing. In deze doucheruimte zal de temperatuur en vochtigheid behoorlijk schommelen én werken we met kleine tegels. Daarom werken we met een lijm van C2TE-klasse.
De C staat voor een cementgebonden poedertegellijm. De 2 duidt op het feit dat de lijm een verbeterde hechting heeft.
T en E hebben te maken met de verwerking, waarbij T staat voor een verbeterde slipweerstand en E voor een verlengde open tijd. Concreet betekent dit dus dat deze lijm prima geschikt is voor het gebruik in natte ruimtes en voor wandbetegeling!

Houd rekening met de lijm

Concreet is de open tijd van deze lijm 30 minuten. Dit betekent dus dat eens je de lijm op de muur aangebracht hebt, je nog een half uur de tijd hebt om de tegels in het lijmbed te plaatsen. De eerste 15 minuten zal je de tegel nog lichtjes kunnen corrigeren.

Breng dus niet te veel lijm in één keer aan op je wand, of haal overtollige lijm tussendoor weg, zodat je met een volledige verse lijmlaag weer verder kan. Zit er wat lijm op je tegels, veeg dit dan onmiddellijk weg met wat proper water en een spons, zo zal dit niet aankoeken.

Enkele of dubbele verlijming?

In de meeste gevallen zal je tegels kunnen aanbrengen met enkele verlijming. Dit betekent dat je enkel de muur hoeft in te lijmen. Dubbele verlijming – dus ook het inlijmen van de tegels – wordt voornamelijk toegepast bij grootformaattegels en bij een lijmlaag die dikker dan 5 mm moet zijn.

Eerste rij plaatsen

Let erop dat je de gesneden kant van de tegels naar beneden plaatst, want die naad moet toch nog opgekit worden. Tussen de tegels plaats je voegkruisjes, zodat de voeg overal min of meer even breed is. Merk je dat de lijm zich in de voeg verplaatst bij het tegelen? Probeer die dan onmiddellijk zo veel mogelijk weg te halen. Dit zou de hechting van het latere voegsel kunnen verminderen.

Is het ingelijmde deel van tegels voorzien, breng dan op een volgend stuk lijm aan om je rij zo stelselmatig te vervolledigen. In welke richting je de lijm opkamt maakt weinig uit. Kies de richting die voor jou het makkelijkst werkt. Wat telt is dat er voldoende lijm aangebracht is en dat die mooi opgekamd wordt.

Controle

Controleer je eerste rij ook steeds met de waterpas, want het is belangrijk dat die pas is. Die vormt namelijk de basis waarop de rest van je tegelwerk zal afgestemd zijn. Bij tegels met een ruw oppervlak heeft het weinig zin om aan de voorzijde de positie van de tegels te checken. Zijn je tegels wél vlak, dan kun je een nivelleersysteem gebruiken of controleer je regelmatig met een regel of alle tegels mooi in hetzelfde vlak liggen.

Laatste tegel van de eerste rij

De laatste tegel van de rij zal je ook in de breedte nog op maat moeten maken. Dit kun je pas doen eens de volledige rij getegeld is, zodat je de resterende afstand kan opmeten. Trek hier nog je voegbreedte van af en teken af op de tegel. Teken af zodanig dat je snijkanten steeds aan de muur- of vloerzijde zitten. Het versnijden aan de lange zijde kun je met een haakse slijper doen, als het af te korten deel te dun is. Gebruik een slijpschijf met een dun, maar vol blad.

De volgende rijen

Voor de volgende rijen ga je op exact dezelfde manier te werk. Daar kunnen wij in ons geval steeds volle tegels gebruiken. Met behulp van de voegkruisjes bekomen we een gelijkmatige voegbreedte rondom rond de tegels. Al zijn de tegels niet-gerectificeerd, proberen we er wel voor te zorgen dat de verticale voegen netjes boven elkaar zitten, zodat de voeglijnen in de tegelmuur recht zijn.

Je zal trouwens zien dat de voegkruisjes de tegels iets uit elkaar duwen. Het is belangrijk dat de tegels niet tegen elkaar zitten, voor de dilatatie. Zo zal je voegsel straks ook beter hechten.

 

De overige wanden

Het stuk dat buiten de douche valt heeft geen waterdicht membraan op de ondergrond, omdat de waterbelasting daar een stuk minder zal zijn. Ook bij deze tweede muur is het nodig eerst je tegels uit te zetten voor je begint zodat je kan bepalen waar en hoeveel je de tegels zal moeten inkorten. Eenmaal je de onderste rij dan weer op maat gemaakt hebt, kun je ook daar de tegels plaatsen.

Eindprofiel plaatsen

Hier zal het betegelde deel niet tussen twee muren zitten, maar eindigt het aan één kant waar de douchebak stopt. Daar moet je dan een eindprofiel plaatsen. Meet de exacte hoogte voor het profiel op en maak het alvast op maat. Hou het ook al even ter plekke, met de waterpas, zodat je de exacte positie alvast kan aftekenen. Met deze positie hou je nu rekening als je de eerste tegelrijen plaatst. Zorg dat het vrije uiteinde ook mooi loodrecht is.

Nu er al wat basis is, kun je het eindprofiel ter plaatse bevestigen. Breng wat lijm aan op de voeg en schuif het profiel voorzichtig achter de al geplaatste tegels. Zorg dat het loodrecht hangt en zet het bovenaan voorlopig vast met een aantal dotten lijm. Haal overtollige lijm uit de voeg tussen profiel en tegels en maak het profiel ook onmiddellijk proper, voor de lijm te hard wordt. Daarna kun je gewoon verder gaan met tegelen, tot tegen het profiel.

Uitsparingen

Waar de toevoerleidingen voor de douchekraan zitten, moet je natuurlijk een uitsparing uit je tegels zagen. Het best is om hiervoor een diamantboor te gebruiken. In dit geval hebben we echter het probleem dat de sanitaire inbouwpotten iets te ver naar voor zitten, waardoor we de gaten iets groter zullen moeten maken. We tekenen dit precies af en maken de uitsparing zorgvuldig met een slijpschijf met diamantblad. Doordat we hier moeilijk met de lijmkam bij kunnen, lijmen we uitzonderlijk de tegels zelf in.

TIP
Heb je plaatsen waar de voeg wat moet bijgeregeld worden, wat soms voorvalt bij niet-gerectificeerde tegels – dan kun je gerust een tegelspietje gebruiken. Dit helpt je de voeg aan te passen aan de vereiste breedte.

Tot op de douchebak

Je tegelt trouwens best tot óp de douchebak, dit is de beste manier om water onder je bak te voorkomen. Maak die wel onmiddellijk proper na het tegelen, zodat er geen lijmresten op achter blijven.

 

Laat nu alles goed uitdrogen voor je kan beginnen aan het voegen van je tegelwand.