Tegels kiezen: natuursteen, keramisch of beton?

Voor de keuze van je tegels zijn een aantal algemene zaken bepalend, maar de meeste mensen zullen eerst kijken naar het materiaal. Vaak komt dat neer op natuursteentegels of keramische tegels, maar er zijn ook nog andere opties.

 

Natuursteen tegels

Natuursteen is een gesteente dat gevormd is uit ofwel gestold magma of uit aardlagen die in de loop der eeuwen onder hoge druk versteend zijn. Een wand of vloer uit natuursteen heeft een levendige, warme uitstraling waarbij geen enkele steen dezelfde lijkt. Het design en de eigenschappen worden bepaald door het soort gesteente. Natuursteen is een duurzaam materiaal, maar is ook duurder en moeilijker te plaatsen.

Soorten natuursteen

Als het op tegels voor wand- en vloerbekleding aankomt, wordt er het vaakst gekozen voor graniet, hardsteen, leisteen of marmer.

• Blauwe hardsteen of arduin: een duurzame kalksteen mlet blauwgrijze kleur. De Belgische en Ierse variant zijn populair, de Vietnamese en Chinese varianten kennen iets meer witte lijnen en zijn iets lichter.
• Leisteen: waterdicht, isoleert goed en is relatief makkelijk te onderhouden. Leisteen is echter wel krasgevoelig. Waar andere vormen van natuursteen nog kunnen afgewerkt worden, blijft leisteen natuurlijk, zonder afwerking.
• Graniet: een zeer duurzaam stollingsgesteente dat gemakkelijk te onderhouden is.
• Marmer: een kalkhoudend natuurgesteente die krasbaar en poreus is, maar ook hittebestendige eigenschappen heeft.

 

Afwerkingen

• Gevlamd en geborsteld: om een ruw oppervlak en look te verkrijgen kunnen tegels verwarmd of gevlamd worden. De hitte zorgt ervoor dat glinsters afspringen. Daarna worden de tegels geborsteld, waardoor ze vlak worden, maar toch een ruwe look verkrijgen. Dit is een courante afwerking voor buitentegels.
• Gezandstraald: om een ruwe look te krijgen met een fijne korrel, kunnen tegels ook gezandstraald worden.
• Gezoet of gepolijst: wie liever een gladde, geschuurde tegelvloer- of wand wil, kan de tegels ook laten zoeten. Om een (hoog)glansafwerking te krijgen, kunnen de tegels gepolijst worden.
• Getrommeld: wie liever een rustieke vloer wil, kan er ook voor kiezen om de tegels te laten trommelen, dat is een proces waarbij hoeken en kantjes worden afgerond.
• Gezaagd of gekliefd: natuursteentegels kan je ook zagen of klieven. Gezaagde tegels hebben een glad oppervlak, terwijl gekliefde tegels een licht reliëf kennen.

 

Keramische tegels

Een keramische tegelvloer wordt gemaakt uit een kleimengsel dat onder druk in vorm wordt geperst en bij hoge temperaturen wordt gebakken. Het aanbod is gigantisch (terracotta, grestegels, faience ...), waardoor het een veelvoorkomende keuze is bij de vloerbedekking. Een keramische tegelvloer is over het algemeen erg duurzaam en onderhoudsvriendelijk.

Soorten keramische tegels

• geëxtrudeerde tegels: hierbij wordt de pasta door een pers geduwd en daarna versneden op formaat, vervolgens worden de tegels gebakken;
• geperste tegels: de droge pasta wordt samengeperst onder hoge druk en daarna gedroogd om vocht te onttrekken, waarna het bakproces volgt;
• tegels op basis van rode klei: deze tegels hebben meestal een rode onderkant. Ze hebben een relatief goedkope en eenvoudige samenstelling die niet warm gebakken kan worden. Ze zijn dus vrij gevoelig en poreus. Daarom worden deze vaak nog afgewerkt met een email- of glazuurlaag. Het gaat hier om broze tegels, maar ze bestaan wel in een grote variatie aan designs;
• tegels op basis van witte klei: deze hebben meestal een witgele onderkant. Ze hebben een iets duurdere samenstelling, zijn minder poreus en ook sterker omdat ze op hogere temperaturen kunnen worden gebakken. Toch worden ook deze tegels meestal van een glazuur voorzien;
• halfkeramische tegels: dit zijn tegels uit rode of witte klei die geperst werden op een drager en voorzien zijn van een glazuurlaag;
• volkeramische tegels: hier bestaat de volledige opbouw uit dezelfde klei en pigmenten, daardoor krijg je één uniforme tegel;
• dubbelhardgebakken tegels (of gres porcellanato tegels) dit zijn tegels op basis van hoogwaardige mineralen en witte klei. Ze worden geperst en gebakken op hoge temperatuur, wat voor een dichte structuur zorgt en dus voor sterkte tegels zorgt die bijzonder duurzaam en weersbestendig zijn – ideaal voor buiten dus.

Maar welke tegel is nu het meest gepast voor welke toepassing? Daarvoor worden ze op slijtvastheid ingedeeld volgens de PEI-klassen.

 

Afwerkingen voor keramische tegels

• Geëmailleerd of geglazuurd: op de tegels wordt een laag van ertsen en mineralen gebakken met ofwel een beschermende of waterafstotende functie, of een decoratieve functie (bij volkeramische tegels). Door deze afwerking kan je tegels in verschillende kleuren en prints terugvinden;
• monocottura tegels: bij dit type keramische tegel wordt de basis en de glazuurlaag in één keer gebakken. Dat zorgt voor een duurzamere tegel;
• bicottura of dubbelgebakken tegels: de basis wordt eerst gebakken, daarna volgt de glazuurlaag. De tegel is iets minder duurzaam, maar er bieden zich met deze bakmethode wel meer mogelijkheden aan qua design;
• dubbelgeperste tegels: dit zijn tegels waartegen twee lagen glazuur worden geperst, wat voor een grotere hardheid zorgt. De tweede laag kan je dan van een reliëf voorzien;
• engobe tegel: bij dergelijke ‘full body’-tegels wordt er een beschermlaag aangebracht in hetzelfde type klei en mineralen, wat voor een matte afwerking zorgt;
• digitale print: de keramische tegels krijgen een hout-, beton- of natuursteenlook middels een digitale print die wordt aangebracht. Voor wie een hout-, beton- of natuursteenvloer wil zonder het onderhoud, is dit een interessante optie;
• gerectificeerde tegel: door het bakproces zijn er bij keramische tegels altijd wel verschillen in formaat, bij gerectificeerde tegels worden alle tegels op hetzelfde formaat gesneden;
• gepolierde tegel: keramische tegels kunnen door polieren ook een hoogglansafwerking krijgen. De glas is afhankelijk van hoe er wordt gepolierd;
• buitentegels krijgen vaak ook een antisliplaag.

 

Tegels uit beton, cement of kunststeen

Naast keramische of natuursteentegels, kan je ook kiezen voor (meestal goedkopere) tegels uit cement, beton of natuursteen.

Cementtegel

Een cementtegel bestaat uit cement, zand en water, aangevuld met marmerpoeder en kleurpigment. Deze tegels moeten niet gebakken worden, maar harden uit. Cementtegels zijn goedkoop en relatief duurzaam, maar moeilijker in onderhoud. Ze zijn ook een stuk dikker en zwaarder dan natuursteen- of keramische tegels.

 

Betontegel

Betontegels worden vooral buiten gebruikt (denk aan stoeptegels). Deze kunnen natuurlijk geplaatst worden, maar kunnen ook bewerkt worden om een bepaalde look te imiteren of te creëren. Het is een goedkopere optie dan natuursteen, maar wel minder weersbestendig.

 

Kunststeentegel

Kunststeentegels, ook composiet- of agglomeraattegels genoemd, worden - zoals de naam doet vermoeden - vervaardigd uit verschillende materialen zoals rubber, hout en natuursteencomposiet zoals terrazo, glas, metalen … Een vaak voorkomende toepassing hiervan is de mozaïektegel.