Kan je tegelen op hout?

Het is geen goed idee om zomaar te gaan tegelen op hout. Hout ‘leeft’ en gaat krimpen en uitzetten bij wisselende temperaturen. Zodra je rechtstreeks op houten plaatmateriaal zou tegelen, gaat dit leiden tot barsten. Een ontkoppelingsmat biedt de oplossing. Eenmaal verlijmd aan de ondergrond, vangt het mogelijke spanningen op zonder deze door te geven aan de laag tegels erbovenop. Tegelen op hout is dus perfect mogelijk, maar vergt ietsje meer zorg.

 

Voorbereiding

De ondergrond is opgebouwd uit OSB-platen. Dankzij hun tand- en groefsysteem klikken ze makkelijk in elkaar en heb je snel een grote oppervlakte bekleed. De vloer moet absoluut waterpas uitkomen. Tegelen op een vloer die doorbuigt, is uit den boze. Je tegelvloer loopt anders het risico te barsten na verloop van tijd.

Straks komt er dus een voorstrijkmiddel op het OSB die het zuigend vermogen van het houten plaatmateriaal tegenhoudt. Ga dus zeker nog eens over de vloer met je stofzuiger.

 

Hechtbrug

Om te vermijden dat de houtschilfers uit de vloerplaten het vocht uit de tegellijm onttrekken, en dus het verhardingsproces verstoren, breng je een voorstrijkmiddel aan. Dat komt de hechting van de tegellijm dus ten goede.

Gebruik een rol met telescopische steel, zodat je ergonomisch te werk kan gaan. Begin in de hoek van de kamer en werk naar de deur toe. Niet andersom. Anders moet je doorheen de net aangebrachte primer wandelen.

 

Ontkoppelingsmat

De ontkoppelingsmat heeft een viertal functies:

• Bewegingen van de ondergrond vangt hij op zonder door te geven aan de tegels.
• De tegel en ondergrond kunnen zo onafhankelijk van elkaar bewegen.
• Het vormt ook een membraam tegen doorsijpelend vocht, zowel vanaf de tegelvloer als vanuit de onderliggende dekvloer.
• De gewafelde structuur biedt eveneens een stevigere steun bij belasting van de vloer. De mat is gemaakt van polyetheen en langs de achterzijde zit een hechtingsvlies dat het fixeren aan de dekvloer vergemakkelijkt.

 

Mat op maat

De ontkoppelingsmat snij je op maat van de ruimte in stroken. Om zo weinig mogelijk verlies te hebben, meet je het grondoppervlak goed op. Reken daar ook uitsparingen bij, zoals aan het venster of het schuifraam. Zorg dat alles goed past en aanéénsluit – de mat mag niet opgespannen zitten zodat het niet in één of andere plooi of bult ligt. Anders heb je nooit een goede basis om de tegelvloer te leggen.

Muren zijn in de praktijk ook nooit honderd procent recht. Snij de mat dan wat preciezer bij. Het is soms beter om een bepaald punt wat minimaal in te korten zodat de mat vlak kan uitgerold liggen.

 

Aangepaste lijm

De ontkoppelingsmat fixeer je met een aangepaste lijm op de ondergrond. Je vindt die in de betere bouwhandel. Maak de lijm aan met zuiver water in een betonkuip. Voeg pas daarna de lijmpoeder toe. Dat garandeert een betere consistentie. Respecteer altijd de verhouding zoals aangeduid op de verpakking.

Meng alles goed door met een gipsmenger tot een smeuïge massa zonder klonters. Kuis de overtollige specie aan
de randen schoon met een truweel. Die dreigt anders op te drogen, wat korrelige brokjes geeft die in de lijm dreigen te vallen. Laat de lijm een minuutje rusten – waarna je het geheel nog eens goed doormengt.

Spoel nadien je mengstaaf meteen af. Of laat hem even draaien in een emmer met water. Nu gaat het lijmresidu er nog het makkelijkst van af. Bij het volgende gebruik is de gipsmenger dan al meteen proper.

 

Verlijmen

• Je brengt de lijm aan met een fijne én vertande lijmkam. Er zijn daar verschillende maten in. Voor deze klus gebruik je maat 4, dat wil zeggen dat elk tand 4 mm breed én 4 mm hoog is.
• Het speelt weinig rol in welke richting je de lijm opkamt, zolang je maar de volledige ondergrond van elke strook goed bestrijkt.
• Plaats de mat met het witte membraan langs onderen. Duw overal aan met een sponsspaan om de hechting te optimaliseren. Werk zo strook per strook verder af. Zodra de gehele ruimte is afgewerkt, kan je er al meteen op gaan tegelen.

 

Legpatroon

Voor je tegelt, bepaal je het legpatroon. Leg een eerste rij tegels om na te gaan waar je precies uitkomt met een volle rij. Bepaal welk patroon het mooist uitkomt. Streef ernaar dat je op de zichtbare vlakken zo veel mogelijk volle tegels haalt, en slechts bij de aansluitingen tegen de muur tegels op maat moet maken.

Hou bij dit legpatroon ook rekening met de voegbreedte: gebruik daarvoor kaleerblokjes. Je kan ook een tweede rij eens voorleggen. Grote kans dat de muren niet haaks uitkomen. Je bekomt zo een referentiepunt om alle mogelijke obstakels uit te meten.

Het is ook een optie om vanuit het midden te beginnen, zodat je aan beide zijden van de ruimte gelijke snijstukken krijgt. Span als extra hulp een referentiedraad waar de eerste rij tegels moet komen. Meet dit punt goed na.

 

Tegels op maat

Een tegel afkorten doe je met een tegelsnijder. Dat gaat heel gemakkelijk. Je stelt de juiste maat in via een geleider – waarna je met het snijwiel een lichte inkeping maakt. Daarna druk je voorzichtig langs de tegel, beter vooraan of achteraan. Als je in het midden drukt, riskeer je dat de tegel minder goed afbreekt volgens de inkeping.

Moet je een kleine uitsparing of inkeping in de tegel maken? Dan doe je er beter aan om dit stuk weg te werken met je haakse slijper. Werk dan zeker met een diamantschijf. Die heeft de juiste hardheid om in de tegel te slijpen. Slijp eerst volgens je afgetekende lijn langs de bovenkant van de tegel. Het reststuk zal dan langs deze lijn afbreken. Slijp daarna een tweede maal de tegel volledig door.

Draag zeker de gepaste persoonlijke beschermingsmiddelen. De haakse slijper produceert veel decibels, en er kan altijd een klein brokje onverwacht richting je ogen schieten. Monteer zeker ook de handgreep als veiligheid. De haakse slijper kan je dan beter gecontroleerd – en veel stabieler – gebruiken. Dat komt het resultaat én je veiligheid alleen maar ten goede!

 

Tweede lijmlaag

De tegels fixeer je met tegellijm op de ontkoppelingsmat. Check zeker de openingstijd van het product. Maak telkens een hoeveelheid aan die je tijdig kan verwerken.

Spreid de lijm eerst met de vlakke kant van je lijmkam over de wafelstructuur van de ontkoppelingsmat. Eenmaal die vierkantjes telkens opgevuld zijn, breng je er nog het lijmbed op aan. De dikte van het lijmbed moet aangepast zijn aan het formaat van je tegels. Raadpleeg zeker de nodige gegevens van je tegelfabrikant.

Hier gaat het om een groot formaat van tegel dus komt een lijmkam met maattype 10 aan bod. Bij zo’n groot formaat van tegel is het ook nodig om een dubbel lijmbed aan te brengen.

Je brengt dus een lijmlaag aan op de ontkoppelingsmat en ook aan de onderzijde van elke tegel. Op de ontkoppelingsmat trek je de lijm in lijmrillen met de vertande kant van je lijmkam. Aan de onderzijde van je tegel trek je de lijm glad met de vlakke kant.

Heb je een referentiedraad gespannen? Gebruik die dan zeker om de eerste lijn te leggen. Voor de aansluitende rijen kan je straks een clipsysteem hanteren. Maar ook dan kan het nooit kwaad om – ouderwets – nog een referentiedraad te hanteren. Let er dan wel op dat je met je aangebrachte lijmbed het touw niet weg of omhoog duwt.

 

Voegafstand

Nivelleersysteem

Om de vloertegels op een correcte voegafstand te houden, en tegelijkertijd op een gelijk niveau te krijgen, maak je bij de meeste tegelfabrikanten gebruik van een bijgeleverd nivelleersysteem. Dat bestaat enerzijds uit clips die dienen als afstandhouder die je aanspant met behulp van spieën. Door deze spieën telkens met dezelfde spankracht te fixeren, trek je elke tegel op dezelfde afstand van elkaar. Geen gedoe meer met een spantouw die je om de rij dient te verplaatsen als referentie.

 

Hoe werkt het precies?

Leg telkens een clip onder je tegel vóór je de tegel die ernaast komt te liggen, plaatst. Daarna kan de bijhorende spie in de clip. Met de bijgeleverde tang van het nivelleersysteem span je de spie dan aan. Zo komen beide tegels automatisch op gelijke afstand te liggen. Na de eerste rij pak je de volgende rij aan, enzovoort …

Eenmaal de tegellijm voldoende is uitgehard, kan je de clips gaan verwijderen. Een simpel tikje van je schoen is normaal gezien al voldoende – desnoods haal je er een rubberen hamer bij.