SLIJPEN IN DE PRAKTIJK: AANDACHTSPUNTEN EN TIPS

We overlopen hoe je scharen en beitels terug mooi scherp kan krijgen met behulp van een wetsteen of een slijpmolen. Daarnaast geven we nog mee hoe je ook zonder deze tools je schaar of mes kan slijpen.

 

SCHAAR SLIJPEN

MET EEN WETSTEEN

Zolang je een schaar gewoon gebruikt om te knippen in de voorziene materialen, hoef je ze niet te slijpen op een slijpmolen, alleen af en toe wat bijwerken op een wetsteen. Gebruik dan, naargelang het om een olie- of watersteen gaat, een gepast glijmiddel.

Wil je enkel mogelijke braampjes en vuiligheid wegwerken? Dan zal de zijde met fijne korrel van de wetsteen voldoen. Leg er eventueel een doek onder, zodat de steen bij het wetten niet verschuift. Haal de schaar uiteen om makkelijker te werken.

Haal er wat olie of water bij, en wet af op de steen. Maak lange halen, waarbij je het volledige blad van de schaar gebruikt, zodat zowel schaarblad als wetsteen egaal verslijten. Anders krijg je na verloop van tijd deuken in de steen, waardoor het afwetten onregelmatig zal gebeuren. Na een aantal bewegingen, duw je de de afgewette braampjes nog weg. Normaal is dat al voldoende om terug een scherp schaarblad te krijgen.

Let erop dat je afwet in de hoek zoals het snijblad is gemaakt. Dan rest je uiteraard nog de schaar opnieuw in elkaar te zetten. Als alles goed is verlopen, knipt je schaar zoveel beter dan voordien.

 

MET SCHUURPAPIER

Heb je geen wetsteen? Dan kan je je ook behelpen met schuurpapier om het snijvlak van je schaar opnieuw scherp te krijgen. Vouw het papier een aantal maal. Een korrelgrootte van 150 of 200 is al voldoende, maar hoe hoger de korrelgrootte, hoe gladder je de snede uiteindelijk creëert. Het enige wat je moet doen, is een aantal maal in het papier snijden met de volledige lengte van de schaarbladen. Doordat het papier dubbel is dichtgevouwen, schuur het papier meteen langs beide snijvlakken van de schaar. Afhankelijk van de botheid, knip je een tien- à twintigtal keer. Nadien maak je de bladen opnieuw proper met een licht vochtige doek.

 

MET ALUMINIUMFOLIE

Een gelijkaardige truc kan je toepassen met aluminiumfolie. Het is wat minder effectief dan met schuurpapier, maar het zal je zeker goed op weg helpen. Wat wel is: hoe meer lagen folie, hoe meer je de snijvlakken afwet tijdens elke knipbeurt. Knip ook terug met de volledige lengte van je schaar. Na een aantal maal knippen, staat ook deze schaar terug op punt.

 

MET EEN GLAZEN POT

Een andere tip, is om er gewoon een glazen potje of fles erbij te halen. Toegegeven, het is niet zo effectief als bij de voorgaande voorbeelden. Als je nu aan het snijvlak voelt, merk je niet echt een groot verschil. Echt scherp zal je schaar er niet van worden, dit dient meer om minimale braampjes weg te werken. Je reinigt als het ware meer de schaarbladen, dan dat je ze scherp zet.

 

BREEKMES SLIJPEN

Aan je breekmes verzamelt zich nogal vlug vuil, lijmresten, of ontstaan er kleine krassen die het vlug onbruikbaar maken. Normaal breek je dan een een stuk af van het mes, zodat je met een nieuwe aanzet kan beginnen.

Er is echter ook nog een tip met een koffietas. Gebruik in dit geval enkele de onderkant, waar er geen glazuur op zit … dit gedeelte kan je gebruiken om al het vuiligheid eraf te halen, en bijkomend voordeel is dat het snijvlak er ook opnieuw wat scherper van komt. Duw natuurlijk wel niet te hard op het mes, zodat je het niet gaat breken. Het resultaat is hiervan alvast zeer doeltreffend; het mes snijdt als door de boter.

 

BEITEL SLIJPEN

Als je regelmatig met hout aan de slag gaat, dan weet je dat het klusresultaat vaak afhangt van de kwaliteit van je gereedschap. Zelfs de beste beitel blijft niet scherp. Geregeld slijpen en wetten is dus de boodschap.

VAN DE SLIJPMOLEN ...

Je moet je beitel onder de juiste hoek tegen de ronddraaiende slijpsteen houden (tussen de 25 en 30°). Stel dus eerst het steunvlak correct in. Laat je machine draaien en leg je beitel op het steunvlak. Breng je beitel recht tot tegen de slijpsteen. Druk je beitel niet te hard tegen de steen Als het goed is zie je over de gehele breedte van je beitel vonkjes ontstaan.

Als je beitel te heet wordt op een bepaalde plaats beweeg je je beitel steeds heen en weer, van links naar rechts. Verder kan je ook een glas water bij de hand houden om je beitel regelmatig af te koelen, of je kiest voor een watergekoelde slijpmolen.

 

… NAAR DE WETSTEEN

Bij het slijpen ontstaat een braam aan de snede van je beitel. Om die te verwijderen gebruik je de wetsteen. Bevochtig je beitel en plaats hem met de geslepen schuine zijde vlak op de steen. Maak een cirkelvormige beweging. Gebruik daarvoor de volledige steen. Steeds op een punt werken zou je steen oneffen maken. In een tweede stap leg je de beitel plat (met de vlakke zijde naar onder) en maak je dezelfde beweging.

Voor de ultieme afwerking kan je nog polijsten. Daarvoor gebruik je een lap leer, ingesmeerd met polijstmiddel.