Welke tools gebruik je voor elektrische klussen?

Of het nu om grote werken of kleine onderhoudsklusjes gaat, als je aan elektriciteit moet werken doe je dat niet met gelijk welk gereedschap. Je hebt vast wel schroevendraaiers nodig, maar dan wel beveiligde exemplaren. Tangen zijn ook bij vrijwel elke elektrische klus van toepassing, maar dan wel tangen waarmee je je draden niet meteen kapot knipt. Wat heb je nu allemaal precies nodig? Met hetgeen we in dit artikel overlopen, kan je alvast een heel eind verder.

 

Niet te vergeten

Spanningzoeker

Bij elektriciteitsklusjes zet je altijd eerst de stroming uit in de zekeringskast. Of er wel degelijk geen spanning op de stroomkring zit, kan je testen met een spanningzoeker. Hou de punt ervan tegen een ontbloot stuk draad of steek die in het stopcontact. Leg vervolgens een vinger op het metalen uiteinde van de zoeker. Daardoor ontstaat er een gesloten stroomkring. Als er dan spanning is, zal het lampje in het handvat branden.

Verder kan je de spanningzoeker ook gebruiken bij het schroeven van kleine vijsjes, zoals in kroonsteentjes.

 

Schroevendraaier

Het is een basistool, en om met elektrische kabels te werken, zijn schroevendraaiers evenwel onmisbaar. Kabels uit een oud stopcontact verwijderen, een lusterklem vastschroeven … Als je iets moet los- of vastschroeven bij elektriciteitsklusjes, krijg je meestal te maken met een kruis- of platte schroefkop, dus je hebt niet veel varianten nodig op het vlak van schroevendraaiers.

Voor elektrische klussen gebruik je echter niet eender welke schroevendraaier. Ze moeten geïsoleerd zijn. Normaal gezien zijn schroevendraaiers dat nu sowieso standaard. Ben je niet zeker? Dan kijk je het handvat even na. Bij geïsoleerde exemplaren kan je er het VDE-logo op terugvinden.

 

Toebehoren

Isolatietape mag niet ontbreken in je gereedschapskoffer wanneer je met elektriciteit aan de slag moet. Je kan blootliggend koperdraad ermee afdekken als voorlopige tussenoplossing. Zo elimineer je de kans dat je rechtstreeks contact maakt met de koperen draden.

Klemmen

Klemmen en kroonsteentjes kunnen ook van pas komen. Het principe van het kroonsteentje – ook wel gekend als 'lusterklem' – is simpel: een draad gaat aan de ene kant erin, en met het schroefje klem je de draad tegen een geleider. Aan de andere kant steek je dan de andere draad en klem je die op dezelfde manier vast. Per set van twee schroefjes maak je één verbinding.

Dergelijke kroonsteentjes kom je alleen nog tegen bij lampen. Elders mogen die niet meer gebruikt worden. In alle andere gevallen wordt er met lasklemmen gewerkt. Hieronder bestaan er verschillende types.

• Met snellasklemmen kan je volle koperdraden met elkaar verbinden:  je steekt één draad in een opening, de draden die je ernaast steekt zijn er dan mee verbonden.
• Met verloopblokjes kan je een volle koperdraad ook verbinden met een soepele koperen draad.
• Hersluitbare klemmetjes, uitgerust met een hendeltje, zijn eveneens geschikt voor volle en soepele draden.

Twijfel je welke klem geschikt is voor de verbinding die je wil maken? Kijk altijd op de verpakking. Daarop staat met welke draaddikte de klem compatibel is, welk type draad geschikt is, en ook hoeveel millimeter je moet strippen.

TIP
Als je met elektriciteit moet werken, gebruik je het best ook isolerende handschoenen. De handen maken immers deel uit van de lichaamsdelen die het meest getroffen worden bij ongelukken van elektrische aard.

 

Knippen en strippen

Striptang

Een andere onmisbare tool is de striptang. Je ontmantelt de behuizing van de kerndraden van een elektrische kabel ermee. Er zijn verschillende diameters van kerndraad. Om de tang aan te passen aan de diameter, is er een stelwiel om de tang te vergroten of te verkleinen.

Eens de diameter is aangepast, haal je enkel de behuizing van de kabel mee en beschadig je de binnenste koperen draden niet. Neem doorgaans 1 à 2 cm van de behuizing af en ga niet draaien. Knip en trek de tang naar je toe.

 

Kabelschoentang

Een alternatief om kabels te strippen is de kabelschoentang. Die heeft verschillende inkepingen waar je de draad kan inleggen volgens de corresponderende diameter. Je hoeft dus zelf niets aan te passen.

Vervolgens is het principe hetzelfde als bij een gewone striptang: knippen en de behuizing wegtrekken. Indien nodig, kan je er ook de kerndraden mee knippen.

 

Multitool

Nog een alternatief om kabels te strippen is de multitool. Ook deze werkt volgens het striptangprincipe: je legt de kabel erin, en de multitool doet het werk. Je kan er ook draden mee knippen.

 

Kniptang

Een kniptang kan je gebruiken om een bedrade kabel of kerndraad door te knippen op lengte of om overschotjes weg te knippen.

 

Kabelschaar

Wanneer de kabeldiameter groter is, komt een kabelschaar beter van pas dan een kniptang. Die knipt ook met een beter resultaat omdat deze de interne draden minder platduwt.

 

Plooien en snijden

Punttang

Soms moet je een draad kunnen voorplooien om ze makkelijker te kunnen bevestigen in een lusterklem of zekeringmodule. Dan is een punttang handig. Dankzij de smalle bek kan je de draden gemakkelijker bevestigen.

Als je er echt moeilijk bij kan, is de telefoontang – een variant op de punttang, maar dan met geplooide bek – ideaal. Waar je draden moet vastpakken die moeilijk bereikbaar zijn, zal je ze met deze tang veel beter kunnen klemmen.

 

Ontmantelmesje

Een draad ontmantelen kan je ook met een ontmantelmesje. Het werkt eenvoudig: je plaatst het mes op de kabel en binnenin zit er een mesje dat enkel door de behuizing snijdt. Gewoon de tool dichtduwen, en daarmee is de kous af.

Je draait vervolgens een aantal keren rond de kabel en dan verwijder je het mesje. Nadien kan je de behuizing verwijderen en zo de bedrading ontbloten.

 

Breekmes

Een cutter of breekmes kan je gebruiken om een preflex – een voorbedrade flexibele buis – in te korten. Je moet wel voorzichtig zijn en maken dat je enkel de behuizing mee hebt, niet de draden binnenin.

De truc is om de buis te plooien, een kleine inkeping te maken en vervolgens de behuizing los te wikkelen. Daarna snij je de mantel verder los.

 

Voor pvc-buizen

Ook een ijzerzaag is handig om te gebruiken bij elektrische klussen. De kans is groot dat je pvc-buizen waar je kabels door trekt, op maat wilt inkorten. Een pvc-buis is wel glad, en dat bemoeilijkt het zagen in het begin. Ga dus eerst voorzichtig te werk, zodat je een groef hebt waarlangs je de zaag dan kan laten geleiden.

Als alternatief voor de ijzerzaag kan je aan de slag met een buizensnijder. Je plaatst die op de buis en knipt de tang stelselmatig dicht tot de buis helemaal door is.

Voor de bevestiging van pvc-buizen is het best dat je ook eindhulzen of wartels bij je hebt, en bijgevolg ook nog wat buisklemmen.

 

Leidingzoeker

Een leidingzoeker kan ook handig zijn bij elektriciteitswerken. Die zal helpen te voorkomen dat je per ongeluk pal in de elektrische leiding boort en kortsluiting veroorzaakt. Je kan ermee ook detecteren of bijvoorbeeld het aansluitpunt voor je lamp dicht bij een steunbalk zit. Als dat zo is, kan die balk dienstdoen als een nog steviger bevestigingspunt voor je armatuur.