Compensatiemaatregel aangekondigd voor strenger S-peil
Vanaf 1 januari 2018 moest elk nieuwbouwproject in Vlaanderen dankzij het S-peil voldoen aan strengere isolatie-eisen. Om die nieuwe isolatienorm (S31) te behalen, speelden de luchtdichtheid van het gebouw, de verhouding glasvloeroppervlakte en de vormefficiëntie meer dan ooit een cruciale rol. Vanaf 2022 wordt het S-peil voor nieuwbouwwoningen echter verstrengd van S31 naar S28. Voor wie deze strenge norm niet kan halen, wordt een compensatiemogelijkheid via het E-peil voorzien.
Wat is het S-peil?
Goed geïsoleerd en luchtdicht geplaatst schrijnwerk is belangrijk bij het streven naar een hogere energie-efficiëntie van gebouwen. Sinds 2018 bestaat er daarom naast het E-peil ook het S-peil. Het S-Peil of 'schilpeil' drukt de energie-efficiëntie van de gebouwschil uit. Meer bepaald gaat het om hoeveel energie er nodig is om een gebouw of woning te verwarmen en hoeveel energie er nodig is om datzelfde gebouw theoretisch te koelen. Deze twee elementen vormen de teller van de berekening van het S-peil. Deze som wordt nadien gedeeld door de oppervlakte van het huis (de vormefficiëntie). Hoe kleiner het S-peil, hoe beter de energie-efficiëntie.
Verstrenging van de norm
De eis voor het S-peil in 2018 lag op een score van S31, wat al zeer streng was (40 tot 50% van 26 vrijstaande woningen in een studie voldeden aan de toenmalige E30, maar niet aan S31). Vanaf 2022 wordt de eis voor nieuwbouwwoningen verstrengd van S31 naar S28. Uit analyses van het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap blijkt echter dat de verstrenging naar S28 voor de meeste woningen en appartementen zeker haalbaar is en al in meer dan 80% van de ingediende EPB-aangiften voor woningen vanaf bouwaanvraagjaar 2018 wordt bereikt.
Voor een aantal woningtypes vereist dit echter toch een meerkost, die sterk afhankelijk is van het ontwerp van het gebouw. Een meerprijs van 5.000 tot 10.000 euro is soms zelfs nog geen garantie om aan het strenger S-peil S28 te kunnen voldoen. Daarom voorziet de Vlaamse Regering op vraag van onder meer Bouwunie in een compensatiemogelijkheid, waarbij de bouwheer de aanscherping van de S-peil eis van S31 naar S28 kan compenseren door een lager E-peil te realiseren. Een wooneenheid waarbij het strengere S-peil van S28 niet wordt behaald (maar wel S29, S30 of S31) voldoet dan wél aan de EPB-eisen, mits voor bouwaanvragen in 2022 een E-peil van E25 wordt behaald (in plaats van E30) en voor bouwaanvragen vanaf 2023 een E-peil van E20 wordt behaald (in plaats van E30).
Bouwaanvragen voor nieuw te bouwen woningen ingediend vanaf 2024 zullen niet meer kunnen genieten van dergelijke compensatiemogelijkheid en zullen bijgevolg vanaf dan moeten voldoen aan de strengere norm S28. Maar dankzij de compensatiemogelijkheid de komende twee jaar, hebben mensen die hun bouwplannen van nul nog moeten opstarten tijd genoeg om de juiste investeringen en ingrepen te integreren in hun bouwplannen.
Jean-Pierre Waeytens, gedelegeerd bestuurder Bouwunie: “Deze regeling met compensatiemogelijkheid zorgt ervoor dat bestaande bouwplannen, waarbij het strenge S-peil nog niet wordt behaald, toch kunnen doorgaan zonder grote structurele aanpassingen. Extra inspanningen om een lager E-peil te bekomen vergen meestal minder structureel ingrijpende maatregelen en zijn in die gevallen kostenefficiënter dan het verlagen van het S-peil. Zo kunnen bijvoorbeeld extra zonnepanelen worden geplaatst, of wordt de woning voorzien van een warmtepomp.”

HOE HET S-PEIL VERLAGEN?
Verhouding vloer-glasoppervlakte
Zonnewinsten worden sinds het S-peil in rekening gebracht bij het bepalen van de energie-efficiëntie van de gebouwschil. De keuze voor de grootte, de oriëntatie en het type van de beglazing van woningen of gebouwen is dus belangrijker. Veel en grote, naar het zuiden gerichte raampartijen zorgen bijvoorbeeld voor een mogelijke oververhitting van de woning.
Luchtdicht bouwen
Een goede luchtdichtheid is voor de strengere normen van groot belang. Hoe beter de aansluitingen van ramen, poorten, deuren en daken worden uitgevoerd, hoe lager het S-peil. De luchtdichtheid in een gebouw wordt gemeten en vergeleken met standaardwaarde 12 m³/h/m².
Meer isolatie
De algemene stelregel was al sinds lang zoveel en zo goed mogelijk isoleren. Daar kwam sinds 2018 bij dat eigenaars van gebouwen ook aandacht moesten besteden aan gemene muren. Deze muren werden vanaf 2018 namelijk ook als een verliesoppervlakte gezien. Warmte gaat namelijk verloren in het geval van aangrenzende koude ruimtes, maar ook bij aangrenzende warme ruimtes.
Gebouwtypologie en vormefficiëntie
Zoals eerder bleek, speelt de gebouwtypologie een grote rol. Rijwoningen blijken beter en sneller te voldoen aan het S-peil dan grote openstaande of halfopen gebouwen. Ook de vormefficiëntie is belangrijk. Hoe efficiënter de vorm van het gebouw, hoe beter het S-peil.