Meubelverlichting: gedaan met overbodige bedrading?
Snoerloze schakelaars dankzij moderne oplossingen
Het wordt alsmaar moeilijker om meubelverlichting weg te denken wanneer het gaat over meubelbeslag. De functionele en esthetische mogelijkheden zijn dan ook niet min, waardoor ze steeds meer ingang vinden in dressings, keukens en badkamers. Bovendien wordt de montage ervan steeds vanzelfsprekender voor de interieurbouwer, en zijn er tegenwoordig aantrekkelijke opties waarmee overbodige bedrading kan voorkomen worden.

Toepassingen
Vroeger was meubelverlichting voornamelijk een onderdeel van de keukenaccessoires. Door de stijgende vraag en het groeiende assortiment heeft het echter een aparte sectie gekregen in het aanbod van veel verkopers. Meer en meer mensen willen namelijk het comfort ervan in huis halen. Ook kan het dienen als sfeerverlichting die het meubel een esthetische facelift geeft.
Dressings en kasten
Meubelverlichting in dressings en kasten is onontbeerlijk. Donkere meubels zijn namelijk trendy de dag van vandaag, met als gevolg dat bepaalde spullen al eens moeilijker te vinden zijn. Bovendien geraakt de verlichting van een kamer vaak niet eenvoudig tot binnenin het meubel. Vandaar is het soms praktisch om op locatie in de kast of dressing verlichting te plaatsen.


Keukens
Ook in de keukenbranche kan het plaatsen van meubelverlichting zeker een meerwaarde bieden. Denk bijvoorbeeld aan ledstrips die een gemoedelijke sfeer gaan creëren, verlichte plinten die een zwevend effect geven aan uw keuken of werkbladen die met warm wit licht belicht worden.
Types
Uiteenlopende toepassingen betekenen eveneens verschillende types meubelverlichting. Onderstaande opsomming schetst een niet-exhaustief beeld over enkele mogelijke opties waaruit men kan kiezen.
Spots
Vroeger waren de halogeenspots heer en meester, maar tegenwoordig zijn de ledopties een evidentere keuze. Dit omdat led tot 70% minder verbruikt en een langere levensduur heeft. De diffusie van de lichtbundel, de afstand tussen de armaturen en de lichtsterkte van de lamp zelf zijn in dit geval belangrijke zaken waar men de nodige aandacht aan moet schenken.
De montage kan op twee manieren gebeuren: op- of inbouw. Bij inbouwspots heb je het voordeel dat de verlichting op een nette manier geïntegreerd is in het meubel. Bij opbouwspots is het daarentegen mogelijk om te kiezen voor een armatuur met verschillende lichtpunten.
Lichtlijsten
Met lichtlijsten kunnen grotere oppervlakten verlicht worden. Ook bij dit type wordt er vaak met led gewerkt en kan men kiezen tussen inbouw en opbouw. De inbouwvariant wordt vastgezet met een harpoendrevel of vastgelijmd met een 3M-sticker. In opbouw werkt men dan weer met schroeven.
LEDstrips
Ledstrips hebben het voordeel dat ze veel lichtopbrengst afleveren terwijl het energieverbruik doorgaans laag ligt. De strips komen in verschillende maten, waardoor ze kunnen ingezet worden voor vrijwel alle denkbare toepassingen. Daarnaast heeft men een breed scala aan opties wat betreft het voltage, de kleur van de verlichting en de lichtsterkte.
Dankzij dubbelzijde tape is het eenvoudig om ledstrips aan te brengen op de gewenste plaats, en ze kunnen bovendien eenvoudig ingekort worden. Bij het inkorten van de strips is het wel belangrijk om te kijken naar de specifieke strip en de voorziene knippunten.
Panelen
Panelen komen in verschillende afmetingen en vormen en zijn een interessante optie indien men op zoek is naar strakke en stijlvolle meubelverlichting. Daarbovenop zijn er panelen verkrijgbaar met led, waardoor de levensduur en energiebesparing opnieuw van een hoog kaliber zijn.

Wederom is het bij dit type mogelijk om ofwel voor inbouw, ofwel voor opbouw te kiezen. Inbouwpanelen kunnen gemakkelijk via een boring verbonden worden met een nabijliggend stroompunt. Met de opbouwvariant worden panelen in een bijkomend frame gemonteerd. Daarnaast kan er gewerkt worden met een pendel, waarbij de verlichting door middel van hangkabels wordt opgehangen.
Railsystemen: flexibiliteit en design
Railsystemen maken een comeback in de verlichtingswereld. Almaar meer leveranciers pakken ermee uit. De rails geven spanning aan diverse armaturen, zoals spots en hanglampen, die u dan op verschillende plekken aan de rail kan bevestigen. Dat maakt railsystemen ideaal voor wie regelmatig zijn verlichting wil veranderen, zonder ingrijpende installaties. De rails kunnen bovendien in verschillende vormen (zoals L- en U-vormen) geplaatst worden. Zo biedt het systeem heel veel mogelijkheden.
Aandachtspunten montage
Toegankelijkheid van de componenten
Men denkt vaak dat verlichting een leven lang meegaat, maar het is en blijft elektronica. Indien er toch iets zou mankeren, is het erg belangrijk om steeds aan de diverse componenten (drivers, spotjes, voeding ...) te kunnen geraken. Zo hoeft een herstelling of vervanging geen al te grote moeite te kosten. De installateur of monteur moet dus altijd de toegankelijkheid van de onderdelen in het achterhoofd houden.
Tegenwoordig zijn er gelukkig al spotjes verkrijgbaar waar men de draden zeer eenvoudig kan loskoppelen. Op die manier is het mogelijk om de bedrading te laten zitten en die te hergebruiken bij nieuwe spots. Hetzelfde principe geldt voor spots met afgesloten deksels die losgedraaid kunnen worden, waardoor de driver binnen handbereik ligt.
Overbodige draden
Het klopt dat overtollige bedrading een pijnpunt kan zijn bij meubelverlichting. De snoeren moeten met elkaar gekoppeld worden en meters overbruggen om van de ene schakelaar naar de andere te komen. Dit probleem kan echter tegengegaan worden met behulp van specifieke drivers die ervoor zorgen dat schakelsystemen voortaan snoerloos functioneren.
De mogelijkheden van deze drivers zijn uiteenlopend. Zo zijn er bewegings- en infraroodsensoren die via radiofrequentie werken, of apps op de telefoon waarmee het mogelijk is om via bluetooth en/of wifi alles te reguleren. Denk daarbij aan het aanpassen van kleuren, het dimmen van verlichting en uiteraard het aan- en uitschakelen.
Warmteontwikkeling
Bij ledstrips die men zelf gaat kleven, is warmteontwikkeling een cruciaal element waarmee men rekening dient te houden. In dat opzicht is het belangrijk om met aluminium te werken. Dit kan via diffusieprofielen of aluminiumlatten. De levensduur zal dusdanig langer meegaan. Fabrikanten conformeren zich vaak zelf hieraan, zodanig dat warmteontwikkeling geen probleem hoeft te zijn in combinatie met materialen zoals hout of spaanplaat.
Trends
Slimme verlichting
Slimme verlichting biedt de gebruiker maximale controle over de kleur en intensiteit van het licht (zonder externe dimmer). Dat is ideaal voor multifunctionele ruimtes, waar we zowel werken als ontspannen.
De verlichting aansturen, gebeurt via een draadloze schakelaar, afstandsbediening of app op de smartphone. Maar de ledlampen kunnen ook automatisch in- en uitschakelen wanneer sensoren beweging opmerken, in een zelfgekozen groep in- en uitgeschakeld worden of de evolutie van het daglicht volgen.
Warm wit
De grootste trend van dit moment is ongetwijfeld warm witte verlichting, die sterk doet denken aan de klassieke halogeenverlichting. Deze kleur bedraagt ongeveer 2.700 Kelvin en is daarmee gemoedelijker dan het natuurlijk wit (4.000 Kelvin), hetgeen harder kan overkomen in een interieur. De warm witte optie stemt vaak ook meer overeen met de algemene verlichting in het huis, waardoor het mooi aansluit bij het geheel.
Zwarte armaturen
Het is geen geheim dat zwart meubelbeslag al enkele jaren de toon aangeeft, dit ten nadele van onder andere inox. Dit ziet men eveneens terug bij meubelverlichting, waar armaturen en ringen van spotjes steeds meer met zwarte tinten over de toonbanken gaan.

Specifieke verlichting
Nog een trend is om verlichting te gaan ontwikkelen voor een specifiek meubel. Denk aan ledverlichting voor een specifieke lade, of gericht op een bepaalde garderobekast. Het assortiment was vroeger vaak beperkt tot eenvoudige spotjes. Momenteel vindt men voor elk type meubel en voor elke functie wel iets dat voldoet aan de persoonlijke behoeften.
Aanvullende functies
Aangezien meubelverlichting om elektriciteit vraagt, integreren meubelmakers ook tal van andere opties in de verlichtingsarmatuur. USB-poorten, stopcontacten, luidsprekers … De mogelijkheden zijn uiteenlopend en erg praktisch.

De populairste integratie is zonder twijfel de USB-C aansluiting, doordat deze multifunctionele poort steeds vaker terugkeert bij smartphones en laptops. Ook andere, soortgelijke aanvullingen komen met mondjesmaat op gang, maar lang niet iedereen is hiervan op de hoogte. Toch is er een groeiende interesse in verlichting die meer kan dan alleen maar schijnen.
Met medewerking van Modaled, Blum, LMC & Van Opstal