reinigbaar en vlekwerend karakter steeds belangrijker bij binnenmuurverf

Van het verscholen hoekje in de woonkamer tot een minuscuul plaatsje in de badkamer; vlekken duiken overal op en muren krijgen het vaak hard te verduren. Wie zou zich dan niet gelukkig prijzen met een vlekwerende en afwasbare verf? Dankzij de speciale samenstelling van de verf verhindert een permanente barrière het doordringen van vloeistoffen in de verffilm, wat het vlekwerende karakter sterk ten goede komt. Daarnaast zorgt voldoende bindmiddel ervoor dat er geen poriën, waar vervuiling zich in vastzet, kunnen ontstaan. Verven worden duidelijk continu geoptimaliseerd, dat staat als een paal boven water.

Is vlekwerend ook afwasbaar?

Verven worden voortdurend geoptimaliseerd. De vlekwerendheid en reinigbaarheid zijn twee eigenschappen waarnaar verffabrikanten veel onderzoek verrichten. Maar is een vlekwerende verf altijd afwasbaar? En is een afwasbare verf steeds vlekwerend? Er bestaat nog wat onenigheid over de invulling van beide termen. Hoewel ze logischerwijs aan elkaar gelinkt kunnen worden, impliceert de ene eigenschap niet vanzelfsprekend de andere. Maar hoe zit dat nu precies?

Vlekken? Welke vlekken?

Een woning is een plek van thuiskomen en intensief leven, waarbij de muren het regelmatig hard te verduren krijgen. Vlekken van spaghettisaus in de keuken, kinderen die met iets te veel passie knutselen of zeepresten die in de badkamer op onverklaarbare wijze plots overal terechtkomen; elk huishouden komt er wel eens mee in aanvaring. Een ander soort beschadiging die vaak verward wordt met vlekken, is het schrijfeffect. Door wrijving over een donkere matte ondergrond kan je witte, krijtachtige strepen krijgen. Dit is in theorie geen vlek, maar een beschadiging van het verfoppervlak.

Groot toepassingsgebied

Het spreekt voor zich dat diverse ruimtes baat hebben bij afwasbare en vlekwerende verf. Denk maar aan de klassieke ruimtes waar veel volk passeert, zoals winkels, traphallen en keukens. Maar ook in rusthuizen, verzorgingstehuizen en ziekenhuizen bewijzen vlek­werende en afwasbare verf hun voordeel, aangezien elke ruimte in de zorgsector wordt gelinkt aan een uitmuntende hygiëne met zuivere luchtkwaliteit.

Vlekwerende verf

Permanente barrière

Zoals de term al doet vermoeden is een vlekwerende verf goed bestand tegen vlekken. Deze bestendigheid wordt bereikt dankzij de specifieke samenstelling van de verffilm, waarbij vlekken geen of slechts een zeer beperkte hechting kunnen bekomen. Als het ware een permanente barrière die het doordringen van vloeistoffen in de verffilm verhindert dus. Indien de verffilm toch vuil wordt, kan de vlek eenvoudig worden verwijderd, zonder aantasting van het oppervlak.

Specifieke samenstelling

Wanneer we specifiek naar de eigenschap van vlekwerendheid kijken, dan gaat het vooral over preventie: hoe kan voorkomen worden dat vervuiling een niet-verwijderbare vlek vormt op de verffilm? Een mogelijke manier om de aanhechting van vlekken te vermijden is door de oppervlaktespanning van de verffilm te verlagen, meestal door toevoeging van speciale additieven zoals silanen, siloxanen of fluoro-componenten. Deze verhogen het hydrofobe karakter van de verf. Water dat op de verffilm belandt, vertoont een uitgesproken druppelvorm en spreidt zich niet uit over de verffilm, maar parelt af.

Een speciale techniek om een vlekwerend karakter te verkrijgen, is de crosslinking-technologie. Deze bindmiddeltechnologie vormt door extra chemische verbindingen een verflaag met driedimensionale versterking. De laag is bijgevolg beter bestand tegen chemische en mechanische belasting, maar ook tegen vlekvorming en huidvet.

Afwasbare verf

Geen zichtbare defecten

De term afwasbaar slaat meestal op het feit dat de verffilm na het reinigen van oppervlakkige vervuiling met water of een neutraal detergent geen zichtbare defecten vertoont.

Specifieke samenstelling

Het belangrijkste bestanddeel dat bijdraagt aan afwasbaarheid is het bindmiddel. Alle pigmenten en vulstoffen moeten ingepakt of omringd zijn door het bindmiddel zodat er geen poreuze verffilm tot stand kan komen. Door onvoldoende bindmiddel ontstaan poriën in de verffilm, waardoor verontreinigingen niet alleen oppervlakkig te vinden zijn, maar zich ook kunnen ophopen in de poriën.

Normen voor afwasbaarheid

Voor 1 november 2001 gebruikte men de norm DIN 53778 om over de reinigbaarheid of afwasbaarheid van muurverf te spreken. De gebruikte terminologie om afwasbaarheid aan te duiden, splitste zich toen op in drie delen: schrobvast, wasbestendig en wasbaar. Op dit moment is er geen Europese norm die reinigbaarheid bepaalt, maar sinds 1 november 2001 wordt vaak DIN EN ISO 11998 als deel van de overkoepelende DIN EN 13300 gehanteerd, om de natte slijtage of schrobvastheid te bepalen. De afname van de laagdikte van de verflaag in µm bij een schrob­beweging is vastgelegd in volgende klassen:

• klasse 1 met < 5 µm bij 200 slagen;
• klasse 2 met > 5 µm tot < 20 µm bij 200 slagen (schrobvast of zeer goed afwasbaar in de oude norm DIN 53778);
• klasse 3 met > 20 µm tot < 70 µm bij 200 slagen (wasvast of afwasbaar in de oude norm DIN 53778);
• klasse 4 met < 70 µm bij 40 slagen;
• klasse 5 met > 70 µm bij 40 slagen;

De normen bepalen echter enkel de schrobklasse. Om een reinigbare verf te hebben, moet je minimaal schrobklasse 1 hebben, maar dit alleen volstaat niet.

Matte vs glanzende verven

Een lange tijd werd gesteld dat de glansgraad een goede indicatie is om de afwasbaarheid te bepalen. Zo zouden matte verven minder afwasbaar zijn dan glanzende verven door een hoger gehalte aan vulstoffen, waardoor het oppervlak microscopisch ruwer is en vlekken meer kans hebben om zich vast te zetten op de verffilm. De grotere hoeveelheid vulstof betekent automatisch ook minder bindmiddel, waardoor water in de poriën dringt bij het reinigen. Innovaties staan echter niet stil en hoewel een matte uitstraling en goede afwasbaarheid door opglanzen vroeger geen goed huwelijk vormden, hebben verffabrikanten ook hier een oplossing voor gevonden. Matte verven zijn steeds beter bestand tegen in water oplosbare desinfecteermiddelen en worden bijgevolg steeds vaker gebruikt.