Thermisch isolerende wandbekleding meer dan ooit actueel

De mogelijkheden om buitenmuren langs de binnenzijde af te werken met dunne thermisch isolerende wandbekleding zijn legio. Onderbehang, isolatieplaten en kurk zorgen ervoor dat ruimtes sneller opwarmen. Op deze manier dragen ze bij tot een gezond en comfortabel woonklimaat, en wordt schimmelvorming tegen gegaan. Deze vorm van isolatie wordt vaak toegepast bij renovatie, al kan het ook bij nieuwbouw. De geringe diktes zonder bevestigingsframe beperken het ruimteverlies, wat soms een probleem is bij traditionele binnenisolatie.
ISOLEREN, EEN MUST
Bij een slecht geïsoleerd huis ontsnapt meer dan 25% warmte via de buitengevel. Zeker vandaag met de explosieve stijging van de energiefacturen is het belangrijk om extra aandacht te besteden aan isolerende wandbekleding. Deze optie wordt gekozen wanneer gevel- of spouwmuurisolatie te duur is of technisch onmogelijk. Denk aan enkelsteensmuren of muren met een te smalle spouw. Bij dergelijke noordelijk gerichte gevels blaast de wind er bij manier van spreken dwars doorheen. Buitengevelisolatie is evenmin een keuze wanneer de rooilijn wordt overschreden door extra centimeters gevelisolatie, of wanneer de bestaande gevel intact moet blijven.


EIGENSCHAPPEN VAN EEN GOED SYSTEEM
Werking
Thermisch isolerende wandbekleding slaat de initiële warmte in de ruimte op. Hierdoor verhoogt de oppervlaktetemperatuur aanzienlijk, met 3 tot 9°C, afhankelijk van het gekozen type. Kwaliteitsvolle producten zijn ademend en microporeus om te voorkomen dat er schimmelvorming optreedt in onvoldoende geventileerde ruimtes. Ze zijn niet irriterend, hebben een beperkte dikte en zijn brandveilig. Bovendien zijn ze gemakkelijk te versnijden en te plaatsen. Ten slotte zorgen deze oplossingen voor een perfecte afdekking van de ondergrond en corrigeren ze oneffenheden. Veelal werken ze ook geluiddempend.
Als de wandbekleding correct geplaatst werd volgens de regels van de kunst, komen er weinig tot geen problemen voor
Aandachtspunten
Als de wandbekleding correct geplaatst werd volgens de regels van de kunst, komen er weinig tot geen problemen voor. Belangrijk is dat de ondergrond maatvast is. Sommige varianten zijn vrij stroef waardoor bochten iets moeilijker te bekleden zijn. In vergelijking met het aanbrengen van buitenisolatie is isolerende wandbekleding budgetvriendelijker. De isolatiewaarde is echter sterk afhankelijk van de muur zelf: is er een spouwmuur of niet? In sommige gevallen is wandbekleding efficiënter dan veel dikkere en volumineuze materialen. De samenstelling van het isolatiemateriaal is immers belangrijker dan de meetmethode.
A) Onderbehang
* uit polystyreen
Isolerende onderlaag op rol, verkrijgbaar in diktes van 2 en 4 mm. Aangeraden is een dunne laag acrylprimer aan te brengen om een betere hechting van het behang te verzekeren. Laat 48 tot 72 uur drogen alvorens te behangen. Dit product kan niet geverfd worden.
* uit polyestervezels en cellulosevlies
Tweelagig ondervlies dat overtrokken wordt met behang. Het isolatiebehang heeft een gladde bovenlaag en een wollige achterzijde; deze laatste komt tegen de muur. Schilderen is af te raden omwille van de dikte en samendrukbaarheid van het product. Naad op naad vermijden bij het plakken en de naden achteraf netjes bijplamuren.
* met kartonnen blad
Isolerend onderbehang uit polystyreen voorzien van een kartonnen bovenblad om het plaatsen van het behang te vereenvoudigen. De kartonnen laag moet een beetje langer gesneden worden. Beschikbaar in rol van 3 of 5 mm. Dit product kan niet geverfd worden. Laat 24 tot 48 uur drogen voor het aanbrengen van een behang.

B) Isolatieplaat op rol
Isolatieplaat gemaakt uit geëxtrudeerd polystyreen bedekt met vliespapier. De polystyreenzijde wordt tegen de muur aangebracht. Bestaat in uitvoeringen van 3, 4 en 5 mm dik. Laat wel eerst 24 tot 48 uur drogen voor het aanbrengen van een behang. Kan ook geverfd worden.
Applicatie onderbehang en isolatieplaat op rol
- Snij de banen met wat extra lengte, met behulp van een cutter of een schaar.
- Bedek de wand over het gehele oppervlak met een aangepaste isolatiebehanglijm met een getande troffel van 2,5 mm.
- Breng de banen op de muur aan, aligneer ze en druk stevig aan met een borstel of rubberen rol.
- Bedek vervolgens de voegen met speciale tape.
- Aan te raden is om af te werken met vliesbehang; dit is namelijk eenvoudig te verwijderen. Zo kan het behang meermaals worden veranderd zonder het isolatiebehang te beschadigen.

c) Isolatie en behang in één
Thermische muurisolatie en behangpapier in één product. Beschikbaar in rol, 4 mm dik. Het aanbrengen is simpel: het product lijmen, schilderen en klaar.
d) Latexschuim op rol
Fijncellig latexschuim van 5 mm dik, bekleed met een laag zeer drukvast treviravlies. Zeer efficiënt tegen scheuren omwille van de rekbaarheid en buigzaamheid. Kan met de meeste muurbekledingen afgewerkt worden. De elasticiteit van het schuim zorgt voor een uitstekende stabiliteit bij relaxatie, optimale flexibiliteit en een goede bestendigheid bij verschuivingen. Werkt koudebruggen en bijhorende condensatievlekken weg. De applicatie is eenvoudig: het product kan met een hiervoor ontwikkelde lijm aangebracht worden, eventueel ook met vinyltextiellijm (vooraf testen).

e) Isolatieplaten
* uit geëxtrudeerd polystyreen
Bestaat in verscheidene diktes; 3, 4, 6, 7 mm. Ondergrond voor behang, tegels, emulsieverven en dispersiepleisters.
- De geschikte kleefstof met een 2,5 mm vertanding aanbrengen over het gehele wandoppervlak.
- De isolatieplaat strijken door middel van een rubberen roller (genoeg druk uitoefenen).
- Plaats de platen tegen elkaar en gebruik eventueel specifieke tape.
Aan te raden is een acrylprimer om een betere hechting van het behang te verzekeren; eerst 48 tot 72 uur laten drogen.
* 2-lagig
Bestaat uit geëxpandeerd glasvezelgranulaat met een toplaag in vlies. Kan rechtstreeks geschilderd, bezet of behangen worden. De panelen worden met behulp van de passende lijm op de wand aangebracht, horizontaal met een getande spatel om opstijgend vocht te vermijden. Deze lijm is trouwens ook alkalisch en gaat schimmelvorming tegen. Eventueel kunnen de panelen door middel van schroeven bevestigd worden. De naden worden netjes bijgeplamuurd.

f) Kurk
Kurk is een goed ecologisch alternatief, een natuurlijk materiaal dat steeds opnieuw aangroeit. Naast de uitstekende thermische eigenschappen is het waterafstotend en vocht- en rotbeschermend. De isolatiewaarde neemt nauwelijks af met de tijd. Bij de productie van geëxpandeerde kurk worden de korrels vermalen. Door verhitting met stoom zetten de korrels zich uit en binden ze met de van nature aanwezige harsen, dus zonder toevoeging van lijmstoffen. Isolerende kurktegels daarentegen zijn gemaakt uit een mengsel van kurkgranulaat met een polymeer bindmiddel. De lambdawaarde van isolatie/geëxpandeerde kurk bedraagt 0,040; die van sierkurk is iets minder, rond de 0,060 afhankelijk van de dikte van het product.
Bij een slecht geïsoleerd huis ontsnapt meer dan 25% warmte via de buitengevel
* Wandkurk
Wandkurk is eerder een decoratieve oplossing die lichtjes thermisch isoleert, gezien het gaat om een product dat verkregen is onder hoge persing en een geringe dikte vanaf 2 mm. Wandkurken zijn er in tal van structuren en kleuren. De prijs is zeker te vergelijken met andere wandproducten. Deze oplossing is bovendien waterafstotend en kan dus ook in vochtige ruimtes zoals sauna en badkamer toegepast worden. Voor decoratieve kurk dient de ondergrond mooi vlak te zijn gezien de geringe dikte.
* Isolatiekurk
Deze geëxpandeerde platen zijn verkrijgbaar van 1 tot 30 cm, recht of met tand/groefsysteem, gebruikt om een echte isolatielaag te voorzien waar een bepaalde thermische weerstand dient behaald te worden. Deze platen worden zowel als blotegevelisolatie gebruikt, als gevelisolatie met een afwerking erop of als binnenisolatie met of zonder afwerking. Het versnijden van deze platen gebeurt met een cirkelzaag, wipzaag of een isolatiezaag gezien de dikte. De isolatiekurk/geëxpandeerde kurkplaten kunnen verlijmd worden met mortel op een minder effen muur.

Applicatie wandkurk, kurk op rol & decoratiekurk
De ondergrond moet stabiel (niet verend), hard, vlak, proper en droog zijn. Verwijder loszittende delen, dicht oneffenheden en gaatjes in de muur met vulmiddel en eventueel wapeningsband. Reeds geverfde en/of behangen wanden worden eerst ontvet. Nadien lichtjes schuren met schuurpapier korrel 120 en stofvrij maken. De vochtigheidsgraad van bepleistering mag niet hoger zijn dan 2,5%. Het is belangrijk dat de temperatuur tijdens de werken constant 18 °C of hoger is. De relatieve vochtigheid is tussen de 35 en 65%.
- Contactlijm op waterbasis: zowel de ondergrond als de rugzijde van de kurktegels worden ingelijmd op het volledige kurkoppervlak. Hou er rekening mee dat de kurktegels binnen de 4 uur op de ingelijmde ondergrond geplaatst moeten worden.
- Oplosmiddelhoudende contactlijm: aanbrengen met een kortharige roller op het volledige kurkoppervlak. De lijmlaag is droog als ze vingerdroog aanvoelt. Het inlijmen van de kurktegels en ondergrond gebeurt 5 tot 15 minuten voor de installatie. Na ongeveer 30 minuten is de opentijd van de lijm voorbij en moeten de vlakken opnieuw ingelijmd worden. Vierkante tegels worden dikwijls hoek op hoek geplaatst. Begin nooit met een volledige kurktegel tegen een binnen- of buitenhoek, maar voorzie enkele centimeter speling om afwijkingen op te vangen. Let ook op dat u aan de uiteinden van de wand niet eindigt met een te smalle strook.
Het plaatsen van kurk gebeurt met een geschikte hamer (witte rubberen of kunststof hamer, slaghamer). De kurktegel wordt over de hele oppervlakte goed aangeslagen. Kurktegels versnijdt u met een breekmes en een ijzeren lat. Snij steeds op de bovenzijde van de tegel. Nadien breekt u de tegel probleemloos in twee.
Met dank aan: Erfurt i.s.m. Copagro, Luc De Vos, NMC, Kurkfabriek Van Avermaet, Relius