Brusselse gebouwen verbruiken nog te veel energie

Leefmilieu Brussel zet project RENOLUTION extra in de kijker

Meer dan de helft van de broeikasgasemissies in Brussel is afkomstig van het energieverbruik van gebouwen. De Brusselse gebouwen, voornamelijk gebouwd vóór de jaren ‘60, behoren tot de meest energie-intensieve in Europa. Een gebouw op drie is helemaal niet geïsoleerd. Er moet dringend gerenoveerd worden, maar het huidige tempo is niet voldoende. Het Brussels Gewest reikt zichzelf tools en middelen aan om de renovatie te versnellen.

Een strategie voor de renovatie van de Brusselse gebouwen

RENOLUTION is de renovatiestrategie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Het doel is om in 2050 een gemiddeld energieprestatieniveau van 100 kWh/m²/jaar te halen voor alle Brusselse woningen. Dat is een deling door drie ten opzichte van de huidige situatie. Ook de publieke en tertiaire sector zullen deelnemen aan deze energetische revolutie.

Om het in EPB-termen te uiten, momenteel bevindt de Brusselse huisvesting zich op een EPB-niveau D of E, en dat moet minstens naar een C+ opgetrokken worden. Leefmilieu Brussel, dat het project mee onder toezicht houdt, gaat samen met andere gewestelijke besturen een dialoog aan met de bouwsector, de financiële actoren, de architecten, enzovoort.

Zij verenigen zich onder de naam ‘Alliantie RENOLUTION’ om maatregelen op elkaar af te stemmen en administratieve procedures te vergemakkelijken. Dat moet het renovatieproces toegankelijker maken om de doelstelling te halen.

Wat is de beste oplossing?

De manier van verwarmen in gebouwen is één van de belangrijkste aanpassingen die moet gebeuren om het energieverbruik af te nemen. Afstappen van fossiele energie en meer gebruik maken van hernieuwbare energie. Leefmilieu Brussel heeft verschillende onderzoeken uitgevoerd om de meest geschikte hernieuwbare verwarmingsoplossing te vinden voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

De meest geschikte energieoplossingen voor het gewest

Het eerste onderzoek maakt een betere beoordeling mogelijk van het potentieel van de verschillende oplossingen. Als men wil afstappen van fossiele brandstoffen, zullen ze alle hernieuwbare verwarmingsoplossingen moeten gebruiken en in het bijzonder de oplossingen die gebruikmaken zonne-energie, afvalwarmteterugwinning, aerothermie, geothermie, aquathermie en riothermie (terugwinning van rioolwarmte).

Uit hetzelfde onderzoek wordt ook duidelijk gemaakt dat aardgas niet de verwarmingsbron van de toekomst is. Biogas zal waarschijnlijk slechts een beperkte rol spelen, omwille van het lage productiepotentieel, de verwachte grote vraag en de concurrentie tussen de toepassingen en de verschillende gewesten.

Warmtenetten

Momenteel is een tweede onderzoek aan de gang, waarin bekeken wordt welke rol warmtenetten kunnen spelen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Als het onderzoek een gunstig resultaat geeft, lijken warmtenetten een interessant alternatief te worden.

Steun voor alle eigenaren

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest staat alle eigenaars van gebouwen in Brussel bij in dit renovatieproces via een breed begeleidingssysteem. Dat gaat van financiële steun en goedkope leningen tot vereenvoudigde administratieve formaliteiten en technische en administratieve ondersteuning in elke fase.

Van eigenaars in appartementsgebouwen wordt een gezamenlijke inspanning verwacht. De werkzaamheden die in collectieve gebouwen moeten worden uitgevoerd, worden zowel op het niveau van de appartementen als van het gebouw vastgesteld. De uitvoering van de werken aan gemeenschappelijke delen, zoals dak en gevel, is de verantwoordelijkheid van de eigenaarsvereniging. In Brussel zijn 55 procent van de woningen in mede-eigendom.

Strengere eisen voor tertiaire gebouwen

Voor de tertiaire sector zal de ambitie tegen 2050 nog groter zijn dan voor de residentiële sector, zij moeten tegen dan streven naar koolstofneutraliteit. Openbare gebouwen zoals kantoren, sportcentra, scholen en kinderdagverblijven zullen het goede voorbeeld moeten geven door reeds tegen 2040 koolstofneutraal te zijn.

Brussels Wetboek van Lucht, Klimaat en Energiebeheersing

Om de uitdagingen waar het Brussels Gewest mee wordt geconfronteerd het hoofd te bieden, en gezien de nauwe verbanden tussen lucht, klimaat en energie, is het Brussels Wetboek van Lucht, Klimaat en Energiebeheersing, ofwel BWLKE, in het leven geroepen. Daarin zijn de doelstellingen en termijnen duidelijk vastgelegd. Het BWLKE werd op 2 mei 2013 goedgekeurd en is sindsdien voortdurend geëvolueerd. Een overzicht van de belangrijkste termijnen:

2023

• Vaststelling van een ambitieuze energiedoelstelling (150 kWh/m²/jaar) bij grondige renovatie

2024

• Steun voor gegroepeerde renovatie en ontwikkeling van een gegroepeerde renovatiedynamiek per wijk

2025

• Stopzetting van verwarming met fossiele brandstoffen voor nieuwe gebouwen
• Verbod op het plaatsen van een verwarmingsinstallatie op stookolie, zowel tweedehands als nieuw

2030

• Stopzetting van verwarming met fossiele brandstoffen voor grondig gerenoveerde gebouwen

2033

• Einde van de 'energiezeven' van klasse F en G (maximale EPB-score van 275)

2045

• Einde van de EPB-klassen D en E (maximale EPB-score van 150)

2050

• Het bereiken van de doelstelling van gemiddeld 100 kWh/m²/jaar voor woningen en zero emissie voor niet-residentiële gebouwen

Het BWLKE gaat verder dan enkel maatregelen voor gebouwen. Het omvat in het algemeen maatregelen inzake energie-efficiëntie, hernieuwbare energie, transport, luchtkwaliteit en klimaat. Zo moet de ecologische voetafdruk in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zo klein mogelijk worden.

Meer info over RENOLUTION en het BWLKE kunt u terugvinden op de website van Leefmilieu Brussel.