"als we elkaar kunnen helpen, waarom niet?"

Pieter De Vidts is een installateur in hart en nieren. Al van kleins af aan zit hij tussen de verwarmingsinstallaties. Hij is de enige werknemer van z'n eigen bedrijf, maar gelooft rotsvast in samenwerking tussen zelfstandigen in de bouwsector. "De enige optie voor de toekomst is de handen in elkaar slaan."

"Ik ben opgegroeid in de HVAC-sector", zegt Pieter. "Mijn vader had een eigen installatiebedrijf. Van hem heb ik dan ook de knepen van het vak geleerd. Uiteindelijk wilde ik wel mijn eigen weg gaan. Ik heb eerst bij verschillende bedrijven gewerkt, maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan, en dus richtte ik mijn eigen zaak op in bijberoep. Na een jaar had ik zodanig veel werk dat ik volledig voor mijn eigen bedrijf ben gegaan."

Intussen zijn we twaalf jaar verder. Pieter is nog steeds even gedreven en heeft nog steeds heel wat werk. Zijn vakgebied is uitgebreid: van verwarmingsinstallaties op gas of stookolie over klimatisatie tot zonneboilers en warmtepompen. Ook onderhoud van industriële installaties behoort tot zijn takenpakket. 

"Ik heb al heel wat opleidingen en bijscholingen gevolgd", zegt hij. "Je moet dat ook doen, als je mee wil blijven. Maar ik hou ook heel erg van technische uitdagingen. Me verdiepen in warmtepompen, koeltechniek, regeltechniek ... ik vind dat erg plezant." 

PERSONEEL

Pieter werkt steeds alleen. In het verleden passeerde er weleens personeel de revue, maar dat verliep niet altijd van een leien dakje, zegt hij. "Goed personeel is vandaag bijna onmogelijk te vinden, daar moet ik geen tekening bij maken. Als je de lat hoog wil leggen en je kwaliteit wil behouden, dan moet je ook op je personeel kunnen rekenen."

Waarom is er geen goed personeel te vinden?

"Er zijn volgens mij te weinig jongeren die nog een technische opleiding volgen. Vaak worden daar dan ook nog eens enkel oude technieken aangeleerd. Je moet de basis natuurlijk wel kennen, maar er zijn zoveel technische uitdagingen vandaag."

"Ik denk dat je vandaag beter af bent met iemand die niets van de stiel kent, maar wel gemotiveerd is. Zo kan je hem zelf opleiden ‘on the job’. Het probleem is ook dat als je iemand vindt die goed is, die vaak zelf zijn eigen weg gaat na een aantal jaar en zelf zelfstandig wordt."

Ook de loonkost is volgens Pieter een remmende factor. "Ik werk veel samen met een andere zelfstandige. Dat is financieel een pak interessanter. Ik denk ook dat meer en meer bedrijven die richting zullen uitgaan. Samenwerken onder zelfstandigheden zal alsmaar populairder worden."

HERNIEUWBAAR IS LOGISCH

Pieter is met zijn installatiebedrijf van bij de start meteen op de kar van hernieuwbare energie gesprongen. "Ik heb er altijd in geloofd. Door er meteen in te investeren, ben ik nu ook mee met de laatste nieuwe technieken. Er zijn nog veel installateurs die zich nu nog moeten beginnen bekwamen in warmtepompen, bijvoorbeeld, maar dat is eigenlijk al te laat."

"Mijn manier van denken is altijd geweest: er komt iets nieuws op de markt, dus ik moet dat kennen en beheersen"

"Mijn manier van denken is altijd geweest: er komt iets nieuws op de markt, dus ik moet dat kennen en beheersen. Of dat nu met een speciale opleiding is of al doende."

De interesse in hernieuwbare energie wierp z’n vruchten af: de laatste vijf jaar werkt zowat 60% van de installaties die Pieter installeert niet meer op een fossiele brandstof. "In nieuwbouw is een warmtepomp al jaren de beste optie. Er waren nog altijd architecten die gasketels voorschreven in die woningen, maar ik heb daar nooit in geloofd. Het probleem is namelijk niet zozeer de verwarming, maar wel de oververhitting van het gebouw in de zomer. En dan ben je natuurlijk beter af met een warmtepomp."

Vraag enorm gestegen

We horen het langs alle kanten: door de stijgende energieprijzen is ook de vraag naar warmtepompen de lucht ingegaan. "Ik krijg gemiddeld 10 à 15 aanvragen per week", zegt Pieter. "Het is gewoon niet meer haalbaar om iedereen te bezoeken."

Van die talloze aanvragen zijn er ook heel wat die hun gebouwschil nog niet op orde hebben. "Je moet een afgiftesysteem hebben op lage temperatuur en de woning moet goed geïsoleerd zijn. Dat weten mensen niet altijd. Bij zulke aanvragen zeg ik hen dat ze dat eerst in orde moeten brengen. Het zou belachelijk zijn om misbruik te maken van die situatie."

OVERHEID

Dat veel mensen denken dat een warmtepomp een gasketel kan vervangen zonder meer ligt volgens Pieter voor een groot stuk aan de overheid, die er niet duidelijk genoeg over communiceert. "Ik weet niet waarmee de regering bezig is, maar het is een ramp. Ze sturen installateurs van het ene uiterste naar het andere. Er is simpelweg geen eenduidig plan."

"Bovendien vind ik het ook te zot voor woorden dat er in de verschillende regio’s andere wetten gelden. In Wallonië mogen er wel nog stookolieketels worden geplaatst, in Vlaanderen niet. Dat is niet logisch."

"Ik vind het ook raar dat het ‘mazoutverhaal’ er in Vlaanderen al volledig van tussen is. Onder meer in Duitsland zijn ze bezig met de ontwikkeling van CO₂-neutrale brandstoffen. Toch is stookolie volledig uit den boze. Ik vind dat je altijd alle aspecten moet afwegen, ook de economische."

ENERGIETRANSITIE

Hoe ziet Pieter de energietransitie verder evolueren? "Ik verwacht dat de warmtepomp nog meer op de voorgrond gaat komen. Daarnaast zullen er ook andere duurzame alternatieven nog veel sneller ontwikkeld worden. Waterstof kan volgens mij ook op de voorgrond komen, naast de warmtepomp. Er zijn al fabrikanten van gasketels die bezig zijn met bijmenging met waterstof bijvoorbeeld."

"Hoe dan ook: de energietransitie komt meer vanuit de markt dan vanuit de overheid. En als je als installateur niet mee op de kar springt, dan zal je achteruit gaan. Je moet blijven innoveren, anders stopt het."

ADMINISTRATIE

Een gestroomlijnde administratie is voor een vakman tegenwoordig haast net zo belangrijk als kwalitatief werk afleveren. Dat pakt Pieter dan ook slim aan. "Ik doe alles digitaal. Als je op je eentje werkt moet je je tijd zo optimaal mogelijk benutten. Facturen, offertes, werkbonnen, boekhouding, attesten …: alles maak en verstuur ik via mijn tablet. Als je een onderhoud meteen kan factureren bij de klant, dan hoef je daar thuis geen uren meer aan te spenderen."

"De hoeveelheid administratie is de laatste jaren gestegen, vooral vanwege allerlei overheidsverplichtingen. Maar je moet jezelf dat gemakkelijk maken door software te gebruiken. Daardoor is administratie eigenlijk eenvoudiger dan vroeger. Dat is een heel verbetering."

TOEKOMST VAN DE SECTOR

"Ik zie de sector in de toekomst enorm groeien. Als je bedenkt dat alle gas- en stookolieketels over afzienbare tijd vervangen zullen moeten worden door een hernieuwbaar alternatief, dan weet je dat we handen te kort zullen komen – handen die we niet gaan vinden, volgens mij. De vraag is nu al zo groot dat we er simpelweg niet aan kunnen voldoen. De technische profielen die er zijn, zullen dus gemakkelijk aan de bak geraken en veel geld kunnen verdienen."

Samenwerking is cruciaal

De enige optie voor de toekomst is de handen in elkaar slaan, zegt Pieter. "Uiteindelijk zijn installateurs geen concurrenten. Het tegendeel is waar: eigenlijk zijn we allemaal collega’s. En als je elkaar kan helpen, waarom zou je het niet doen? We doen het allemaal om onze boterham te verdienen, maar belangrijker nog: omdat we het graag doen", besluit Pieter.