AANDACHTSPUNTEN BIJ ELEKTRISCHE VLOERVERWARMING

Elektrische vloerverwarming heeft meer toepassingen dan velen veronderstellen. Zo zijn heel wat parkeergarages met een schuine oprit, trappen van bibliotheken en andere gebouwen in de open ruimte daarmee uitgerust. Wanneer er gevaar op ijzelvorming of sneeuwophoping is, schakelt de onderliggende elektrische verwarming zich automatisch aan. We het in dit artikel eerder kleinschalig en nemen we de mogelijkheden en toepassingen voor de particuliere woningmarkt onder de loep.

ELEKTRISCHE VLOERVERWARMING

Elektrische vloerverwarming is tegenwoordig onmiskenbaar ‘hot’, want ten opzichte van conventionele vloerverwarming heeft elek­trische vloerverwarming belangrijke voordelen. Eigenaars van pv-panelen kunnen er hun gratis elektriciteit in kwijt, het product is vrij voordelig in aankoop en de plaatsing is relatief eenvoudig. Er kan met behulp van een programmeerbare thermostaat heel accuraat geschakeld worden wanneer warmte vereist is en er wordt alleen warmte gecreëerd in de ruimte waar een warmtevraag voor is, wanneer de gebruiker dat wenst. Dat impliceert dat het systeem ook snel weer in temperatuur daalt wanneer er geen warmtevraag meer is. Daardoor bestaat er geen gebruikswaarde meer en is het energetisch verantwoord. Bovendien is de opbouwhoogte minimaal en wordt het verwarmingselement volledig onzichtbaar en dus esthetisch weg­gewerkt in de vloer. De thermostaat wordt in de wand ingebouwd.

Elektrische vloerverwarming is niet alleen handig en nuttig voor de badkamer, maar net zo goed ook voor een uitbouw, de kinderkamer, ...

Principe

Het werkingsprincipe van elektrische vloer­verwarming is voor alle systemen nagenoeg gelijk: een elektriciteitskabel is naadloos verbonden met een chroomnikkelkabel (elek­trische weerstandskabel) die het verwarmende element vormt. Elektronen verplaatsen zich razendsnel door deze kabel en door de ontstane wrijving ontstaat er warmte. Hoe beter de omringende materialen de warmte geleiden, hoe effectiever de warmteafgifte zal zijn.

Dat is meteen ook een van de belangrijkste pluspunten van dit soort verwarming: wanneer de thermostaat geactiveerd wordt, zal de kabel meteen verwarmen en aldus ook de massa waarin hij geïnstalleerd is. Warm water als vloerverwarming koelt af, naarmate het door de leidingen stroomt waardoor dus ook het verwarmende effect verloren gaat. Elektriciteit verwarmt over de volledige lengte van het systeem even sterk en gelijkmatig en wordt ook terstond weer uitgeschakeld wanneer vereist. Daardoor is er dus geen verspillende restwarmte.

Tot slot wordt elek­trische vloerverwarming perfect afgestemd op de noden van de gebruiker door een in de vloer geplaatste sensor die de thermostaat aanstuurt.

RADIATOREN NIET OVERAL GEWENST
Radiatoren zijn voor de eindklant niet langer per definitie de eerste keuze. Dat is niet alleen omdat zij de wanden ontsieren, maar voornamelijk vanwege het feit dat ze uitsluitend lucht verwarmen. Warme lucht stijgt en trekt koude aan over de vloer. Dus bij het gebruik van radiatoren is er steeds een koude vloer en een warm plafond.

Vloerverwarming, daarentegen, verwarmt materie; de vloer. De warmte wordt gelijkmatig over de gehele vloer verspreid, waardoor er een comfortabele, aangename leefomgeving ontstaat. Onze voetzolen zijn namelijk erg gevoelig en wanneer de vloer 20 à 21 °C warm is, ervaart men dit als fijn en aangenaam.

VERSCHILLENDE MOGELIJKHEDEN

Droge vloeren

Er bestaan verschillende soorten elektrische vloerverwarming. Zo is er bijvoorbeeld foliemateriaal voor de droge vloerenmarkt (laminaat en houten vloeren). Het dunne foliemateriaal is voorzien van een digitale inbouwklokthermostaat en een vloersensor. Onder de folie wordt een dunne isolerende polystyreenplaat gelegd en bovenop de folie een vochtscherm. Vervolgens wordt daar het laminaat of parket over geplaatst.

Betegelde vloeren

Voor natte ruimtes, zoals de badkamer en andere betegelde plaatsen, is de glas­vezelmat van 50 cm breedte met daarop een 3 mm-kabel (150 W/m²) een mooie oplossing.

Tevens is er een kabelsysteem (6 mm) op rol verkrijgbaar, waarmee zelf bepaald kan worden hoeveel vermogen per m² gelust zal worden. Met een dergelijke installatie kunnen hogere vermogens per m² worden bereikt, zij het enkel op voorwaarde dat er voldoende massa over komt. Het is immers uitsluitend door het verwarmen van massa dat er een accumulerende warmtewerking van de vloer ontstaat.

Heatboard

Het neusje van de zalm op het vlak van elek­trische vloerverwarming is het innoverende heatboard. Het systeem kan als volgt beschreven worden: op een ondergrond van geëxpandeerd polystyreen is er een volledig omsloten laag aluminiumfolie aangebracht waarop de verwarmingskabel in lussen wordt aangelegd. De heatboard­elementen zijn uitgevoerd in een makkelijk hanteerbare puzzelvorm en desgewenst kan elk element met een stanleymes op maat gesneden worden. Aluminium is een metaallegering die voor een prima warmteoverdracht, warmtecoëfficiënt, zorgt.

Eigenlijk gaat het om een 3-in-1-systeem: onderaan een isolerende laag, daarbovenop het warmtegeleidingsschild en vervolgens de verwarmingskabels. Daarover wordt een akoestisch doek gelegd, gevolgd door de afwerking met laminaat of parket. Ook dit systeem is dus bestemd voor de droge vloerenmarkt.

Een vergelijkbaar product bestaat uit een ontkoppelingsmembraan met een noppenstructuur. Het wordt met behulp van tegellijm op de ondergrond bevestigd. Tussen de noppen is een weerstandskabel geplaatst die in verschillende lengtes verkrijgbaar is. De kabel, om de 3 noppen of om de 9 cm geplaatst, geeft een warmteafgifte van 136 W/m². Op een wand kan de kabel om de 2 noppen of om de 6 cm geplaatst worden, goed voor een warmteafgifte van 200 W/m². Met deze opbouw is er een ontkoppeling, een waterdichting, en kan de plaatsingswijze van de leiding perfect zelf bepaald worden.

Wanneer de volledige ruimte bekabeld is, mag de resterende kabel niet zomaar afgeknipt worden. 

CAPACITEIT

Wanneer het over de capaciteit van elek­trische vloerverwarming gaat, dient in de eerste plaats rekening gehouden te worden met de vraag of het hoofd- of bijverwarming betreft.

Hoofdverwarming

Bij hoofdverwarming wordt er met een ruimtesensor gewerkt (de thermostaat heeft zowel een vloer- als een interne ruimtesensor) en dient het vermogen per m² fors omhoog te gaan om de volledige ruimte te verwarmen. Het te verwarmen vloeroppervlak moet min­stens voor 70% onbedekt zijn om de kubieke inhoud te kunnen verwarmen. Maar dit is on­vermijdelijk een bijzonder prijzige oplossing, zodat ook een andere verwarmingsbron aan­gewezen is.

Bijverwarming

Wanneer het om bijverwarming gaat, wordt er weinig rekening gehouden met de capaciteit. Het streefdoel is immers voor­al om een aangenaam warm aanvoelende vloer te creëren. Als richtlijn kunnen voor een geïsoleerde woning de volgende waarden gesteld worden: 80 W/m² voor slaapkamers, 100 W/m² voor leefruimtes en 130 W/m² voor badkamers.

De capaciteit is licht verschillend afhankelijk van het systeem, maar schommelt tussen 100 en 160 W/m² voor vloerverwarming, rekening hou­dend met de isolatiewaarde van de woonst.

PLAATSING

Zeker bij een renovatieproject brengt een elektrisch vloerverwarmingssysteem snelheid met zich mee. In het beginstadium van deze techniek werden de leidingen rechtstreeks in de zandcementvloer (chape) geplaatst, maar vanwege de langzamere opwarming van de vloer als geheel en het hogere energieverbruik wordt deze techniek nog maar zelden toe­gepast.

Bij folieverwarming wordt droog gewerkt. Na het aanbrengen van een EPS-isolatieplaat op de ondergrond komt daar de folie over, gevolgd door de afwerking naar keuze (laminaat, parket, vinyl). Tegels worden in dit geval niet als afwerking gebruikt omdat zij verlijmd worden en er aldus zwevende vloerconstructies ontstaan met het risico op scheuren.

Wanneer men een afwerking met tegels prefereert, kiest men voor de elektrische vloerverwarmingsmat. Die wordt neergelegd op de zandcementvloer, voorzien van een sensor en vervolgens betegeld. Op die manier ligt de verwarmingskabel in de tegellijm ingebed. Tot slot wordt de thermostaat aan de wand bevestigd. Verdelers of andere hulpmiddelen zijn overbodig.

De aansluiting van de elektrische vloerverwarming op het elektriciteitsnet dient wettelijk door een erkende installateur te gebeuren.

Het is handig om weten dat elektrische vloerverwarmingsmatten ook in de wand ingewerkt kunnen worden. De zogenoemde ‘knuffelmuur’ zorgt zo voor een wellnessgevoel. Uiteraard dient in alle gevallen de juiste aardingskabel gebruikt te worden, dienen alle bedrading keurig in buisjes weggewerkt te worden en dient het systeem correct op de sensor en de thermostaat aangesloten te worden.

Meest voorkomende plaatsingsfouten

Het al te ruimhartig bestellen van de verwarmingskabel. Wanneer de te behandelen ruimte volledig bekabeld is en er nog kabel rest, wordt die vaak afgeknipt. Daarmee is het volledige systeem stuk, aangezien de elektriciteit door de kabel loopt en weer terugkeert; een lusvorm. Als het kabeleinde echter werd afgeknipt, is de weerstand incorrect en is de kabel dan ook volledig verloren. Dus al wat aangekocht wordt aan verwarmingskabel, dient ook daadwerkelijk in de vloer ingewerkt te worden.

Het slecht plaatsen van de vloersensor waardoor die niet de correcte vloertemperatuur opmeet, noch de correcte weerstand aan de thermostaat doorgeeft die geprogrammeerd werd op tijd en warmtevraag. De sensor is leidend voor het accuraat schakelen van het systeem.

Het plaatsen van de kabels op zich is relatief eenvoudig, maar bij het betegelen mogen tegels nooit haaks op de bekabeling worden neergezet. Er dient steeds vanaf een beschermende plaat gewerkt te worden om beschadiging te voorkomen.

Alvorens de verwarmingsbekabeling aan te brengen, dient een ohm-meting uitgevoerd te worden die na het plaatsen herhaald wordt. Op die manier kan men vaststellen of er tijdens de plaatsing geen schade aan de verwarmingskabel werd toegebracht.

Elektrische aansluiting

De aansturing van elektrische vloerverwarming dient steeds via een thermostaat met vloersensor te gebeuren om oververhitting van de vloer te voorkomen. Bij systemen met water wordt de temperatuur van dat water meestal beperkt tot 35 à 40 °C, maar elektrische verwarmingskabels kunnen tot wel 85 °C heet worden. Het beperken van de vloertemperatuur is in dit geval dan ook echt noodzakelijk.

De aansluiting van de elektrische vloerverwarming op het elektriciteitsnet dient wettelijk door een erkende installateur te gebeuren, en dit volgende de NEN 1010-normen.

Aandachtspunten

Elke vloer die verwarmd wordt en weer afkoelt, heeft spanningen. Vooral bij een tegelvloer met daaronder verwarming dient met dit natuurlijke gegeven rekening gehouden te worden. Daarom worden de vloervelden niet groter dan 40 m² aangelegd en worden lengtematen van 6 m niet overschrijden. Langs de wanden dient altijd voldoende dilatatie voorzien te worden.

De drogingstijd van de gebruikte vloerproducten moet nageleefd worden. De thermostaat kan zo geprogrammeerd worden dat de vloerverwarming pas na vier à zes weken aangeschakeld wordt, zodat de vloer of wand voldoende tijd heeft om te drogen. Wanneer de vloerverwarming te snel aangeschakeld wordt, menende dat de vloer sneller zou drogen, kan er zoveel spanning optreden dat er scheuren in de vloer ontstaan.

Bij sommige systemen is de verwarmingskabel in een ontkoppelingsmembraan geplaatst. In dat geval kan er na een wachttijd van zeven dagen reeds opgestart worden.

TIP: LEVENSLANGE GARANTIE OP DE BEKABELING
Sommige fabrikanten leveren bij hun product een controlekaart met daarop aangeduid de weerstand, uitgedrukt in ohm. De installateur levert het systeem op en meet voor, tijdens en na de plaatsing de waarden met zijn multimeter op om vast te stellen of de waarden al dan niet gelijk zijn. Dat doet hij vervolgens nogmaals in aanwezigheid van de klant en, mits registratie bij de fabrikant, krijgt laatst­genoemde een levenslange garantie op de bekabeling.