VEELZIJDIGHEID TROEF PU-SCHUIMEN

Zet toepassingen in de kijker voor meerverkoop

De voornaamste toepassing van PU-schuim – isoleren – is weinig veranderd. Maar de laatste jaren worden meer en meer speciaal ontwikkelde PU-lijm- en montageschuimen gebruikt voor montage of verlijming van isolatieplaten, gipsplaten, cellenbetonblokken enzovoort. Daarnaast bestaat er flexibel schuim, dat de bewegingen in een constructie beter opvangt, naast brandwerend schuim. Isocyanaatvrij schuim blijft – in ons land althans – een nicheproduct. Voor het aanbrengen grijpen niet alleen vaklui, maar ook klussers steeds vaker naar een schuimpistool. In ieder geval worden PU-schuim en zijn toepassingen veelzijdiger. Toon dan ook de vele mogelijkheden.

TOEPASSINGEN

Isoleren en vullen

Huizen moeten tegenwoordig erg wind- en luchtdicht zijn. Gaten en koudebruggen zijn uit den boze. Voor thermische en akoestische isolatie en (water)afdichting is de uitzettende versie van PU-schuim nog altijd ideaal, omdat er hiervoor geen betere of snellere alternatieven zijn. Het product voor vullen en isoleren zet sterk uit, net omdat de gebruiker dat wil. Het product is dan ook heel geschikt voor het opvullen van kleine oppervlakken, bijvoorbeeld voegen tussen panelen, naden en kieren.

Lijmen en monteren

Daarnaast bestaan er vandaag een speciaal ontwikkeld PU-lijmschuim en PU-montageschuim. Zij vormen voorlopig de kleinste markt binnen deze categorie, maar tegelijk de snelst groeiende. Met PU-montageschuim zet men bijvoorbeeld een raam of deur vast. Die versies kennen een beperkte uitzetting.
De lijmversie van PU-schuim wordt in toenemende mate gebruikt voor het verlijmen van bouwmaterialen, vooral isolatie- en gipsplaten, cellenbetonblokken enzovoort. De aangepaste formule van het product zorgt voor een veel hogere hechtkracht, met weinig of geen uitzetting. Wanneer uw klant iets verlijmt, wil hij namelijk dat het op zijn plaats blijft staan. Tegelijk kan PU-lijmschuim houten balken, kepers en OSB-platen verlijmen, zodat uw klant die niet meer moet vernagelen (nagels vormen namelijk koudebruggen). Bij ons wordt PU-schuim hier minder voor gebruikt, maar in de Verenigde Staten, waar veel meer houtbouw voorkomt, is die toepassing van PU-schuim wel al gebruikelijk.

Flexibel schuim

Flexibel schuim is elastischer dan gewoon schuim, waardoor het bewegingen in een constructie beter opvangt, zonder dat de spanning het schuim losscheurt van de ondergrond. Flexibel schuim heeft vooral zijn nut wanneer uw klant werkt met materialen die gevoelig zijn voor uitzetten en krimpen, zoals bij houtskeletbouw, of wanneer er twee verschillende materialen betrokken zijn, zoals een overgang tussen hout en baksteen of hout en aluminium. Bijvoorbeeld bij alu-ramen en pvc-ramen.

Brandwerend schuim

Naast de gebruikelijke isolerende en vullende eigenschappen biedt brandwerend schuim ook een zekere weerstand tegen brand. Bij verhitting houdt een chemische reactie het vuur en de hitte voor een tijd tegen.
Door de vele testen die noodzakelijk zijn om de vereiste classificatierapporten te verkrijgen, is brandwerend PU-schuim duurder dan gewoon schuim. Maar het product zorgt er wel voor dat een brand in een gebouw zich minder snel kan verspreiden.

SPUIT OF PISTOOL?

Manueel aanbrengen

Bij handschuim schroeft uw klant een spuitmond op het ventiel van de bus. Voordeel is dat hij niet over een pistool moet beschikken. Manueel aangebracht PU-schuim is echter moeilijker te doseren en te hanteren.

Schuimpistool

PU-schuim met een schuimpistool aanbrengen valt gemakkelijker te doseren en aan te brengen. Daardoor werkt uw klant preciezer en is de celstructuur uniformer, wat zorgt voor een betere kwaliteit en minder verlies. Bij een pistool valt ook de druk te regelen, wat bijvoorbeeld handig is voor het aanbrengen in heel smalle voegen.
Schuimpistolen hebben wel enkele nadelen: ze vragen een investering en vereisen meer onderhoud. Een schuimpistool dat niet met een speciale cleaner wordt gereinigd, is al snel onbruikbaar. Traditioneel is het gebruik van dat systeem dan ook populairder bij professionals, maar steeds vaker laten ook klussers zich verleiden door de vele voordelen van schuimpistolen.

INNOVATIES

Aanbrengmethodes

Eén leverancier brengt een mengvorm van beide oplossingen op de markt, die, in tegenstelling tot handschuim, met één hand te bedienen is en de nauwkeurigheid van een schuimpistool benadert.
Een andere gesproken producent heeft zijn flessen dan weer zodanig ontworpen dat uw klant ze zowel met een spuitmond als met een pistool kan gebruiken.

Sneller lijmschuim

Wanneer uw klant bijvoorbeeld een gipsplaat tegen een wand bevestigt, moet hij bij alvast het lijmschuim van één fabrikant gemiddeld vijf minuten wachten vooraleer er voldoende aanvangshechting heeft plaatsgevonden. Dat geldt voor wandisolatie en cellenbeton; bij vloertoepassingen zorgt de zwaartekracht mee voor de hechting.
Een merk ontwikkelde een nieuwe versie van zijn lijmschuim, die maar nog één minuut wachttijd vergt. Daarbij kan uw klant bijvoorbeeld plaat per plaat inlijmen, terwijl hij bij de standaardversie na de eerste plaat meerdere platen tegelijk inlijmde, om niet per plaat vijf minuten te moeten wachten. Die standaardversie zet hij wel in indien hij meer tijd nodig heeft om een grotere afwerkingsplaten juist te plaatsen, zoals gipskarton. Na vijf minuten biedt de eenminuutversie immers geen ruimte voor aanpassingen meer.

EEN- OF TWEE COMPONENTEN?

Eencomponentschuim verhardt door een reactie met (lucht)vochtigheid. Om een goede hechting en optimale uitharding en expansie te bekomen, bevochtigt uw klant daarom het best de ondergrond vooraf wat.
Bij tweecomponentenschuim wordt de verharding van het schuim verkregen door de reactie tussen twee elementen. Dat zorgt voor een snelle en regelmatige verharding. Na het mengen van de twee componenten moet het schuim binnen de tien minuten volledig worden opgebruikt; anders zal het product verharden.
Tweecomponentenschuim is veel sterker, harder, zet minder uit en wordt vooral in de ruwbouwfase gebruikt. Het is stevig genoeg om de omlijsting van een binnendeur vast te zetten en akoestisch en thermisch te isoleren. Ook in ruimtes met een (zeer) lage luchtvochtigheid is tweecomponentenschuim handig. De markt van tweecomponentenschuim is in België relatief klein.

ISOCYANAATVRIJ: EEN NICHE

PU-schuimen bevatten isocyanaten, die ademhalings- en huidproblemen kunnen veroorzaken. Daarom is het gebruik van handschoenen verplicht. De huidige generatie PU-schuimen bevat minder isocyanaten dan een decennium geleden, maar ondertussen zijn er ook varianten op de markt zonder isocyanaat. Voorlopig blijft dit een nicheproduct dat vooral in opmars is in Scandinavië en in Frankrijk, waar de regelgeving strenger is dan de Europese standaard.
De vraag in België blijkt alsnog klein. Innovaties concentreren zich vooral op het vlak van kwaliteit (steeds dichtere celstructuur, duurzaamheid) als van gebruiksgemak (mengvorm hand- en pistoolschuim).

IN DE WINKEL

De meeste leveranciers pleiten voor een gemengde aanpak. Enerzijds een centrale rayon per merk, anderzijds via crossselling per toepassing: montageschuim in de afdeling bouw, naast de snelbouwstenen, cellenbetonstenen en gipskartonplaten, isolatieschuim bij de voegkitten, isolatiemateriaal of deurkaders.

Mogelijkheden tonen

Zeker professionals zijn bekend met PU-schuimen voor isolatiedoeleinden, maar die ontwikkeld voor verlijming zijn minder ingeburgerd en vragen een andere aanpak. Het is nuttig om de nodige uitleg te voorzien in de vorm van demostukken, infopanelen, video’s of flyers. Zo zet u als retailer de meerwaarde van deze producten meer in de verf.

Met dank aan: Bostik, DL Chemicals, Henkel, Rectavit, Soudal, Tec7