Hoe en wanneer geef je je gazon water?

Zonder water verandert je groene gazon al gauw in een dorre stromat. Teveel water en je gras kan ziek worden. Je zorgt er dus best voor dat je je gazon correct water geeft. Hoe je die beregening moet aanpakken, lees je hier. 

 

Hoe kan je beregenen?

Uiteraard hangt je keuze vooreerst af van hoe groot je grasmat is. Afhankelijk van het aantal vierkante meters kan je je toevlucht zoeken tot manuele oplossingen voor kleine tuinen of het grof geschut bovenhalen voor grote gazons. We overlopen enkele beschikbare irrigatiesystemen en methoden.

Handmatige bewatering (tuinslang of gieter)

Met deze tools kan je precies te werk gaan zodat het water enkel daar terecht komt waar het nodig is. Tuinslangen en gieters vragen overigens niet zoveel budget. Heb je een groter gazon, dan is beregenen met deze tools echter behoorlijk tijdrovend. 

Mobiele sproeiers (opzetstukken voor de tuinslang)

Met een sproeier op je tuinslang kan je heel flexibel werken. De werking is eenvoudig en een sproeier of sproeikop kost wederom niet zoveel. Ook hier geldt dat de tuinklus behoorlijk arbeidsintensief wordt wanneer je een grote grasmat hebt.

Geautomatiseerde irrigatiesystemen

Automatische sproeisystemen kunnen worden geïnstalleerd om je gazon regelmatig en gelijkmatig water te geven. Deze sprinklersystemen zijn uitgerust met timers en sensoren zodat een optimaal beregeningsprogramma bekomen wordt, aangepast aan de behoeften van je gazon. Uiteraard vraagt dat enige investering. 

Druppelirrigatie

Bij druppelirrigatie worden kleine druppelaars of slangen gebruikt om water rechtstreeks naar de wortels van de planten te leiden. Ook druppelbevloeiing wordt vaak aangestuurd met een app/sproeicomputer. Zo wordt er een minimum aan water verspild. Druppelirrigatie is meer geschikt voor bloemperken en struiken, maar toch toepasbaar op gazonranden.

Regentonnen of opslagtanks in combinatie met een waterpomp of slang

Het is logisch dat werken met regenwater een heel duurzame en kostenbesparende manier is om je gazon water te geven. Een regenton in de tuin vraagt een goeie opstelling, maar eens je systeem snor zit kan je gemakkelijk en ecologisch uit de voeten. Hoeveel vierkante meters je van water kan voorzien, hangt uiteraard af van de grootte van je regenton. 

 

Tips voor het bewateren

Diepte en frequentie

Wil je je gazon frisgroen houden, geef dan minder vaak maar wel grondig water (opdat het tot 10 à 15 cm diep in de grond kan dringen). Op die manier stimuleer je namelijk de wortelgroei. Te frequent beregenen kan leiden tot oppervlakkige wortels omdat het gras minder 'moeite doet' om aan water te geraken.

Timing

Het beste moment om je gazon water te geven, is ofwel vroeg in de ochtend ofwel laat in de avond. Er is op dat moment minder felle zon en dus zal het gesproeide water minder snel verdampen. Bovendien zullen de wortels het water ook beter kunnen opnemen. Vermijd bewatering tijdens de heetste uren van de dag.

Afstemmen op weersomstandigheden

Op een stralende zomerdag geef je beter geen water. Felle zon in combinatie met waterdruppels kan het gras (en je andere planten) verbranden. Dit staat bekend als bladverbranding. Daartegenover is sproeien na regen of bij aanhoudende bewolking ook geen goed idee. Niet alleen is het compleet overbodig, je gras kan ziek worden als het voortdurend met natte voeten zit. 

Gelijkmatige verdeling

Zorg voor een gelijkmatige waterverdeling: gebruik sproeiers met een roterende straal voor grotere oppervlakken.

Tip
Pas bewatering aan bij hittegolven of langdurige droogte, je gemeente kan beperkingen opleggen.

Onderhoud

Tuinslang en gieter

Een tuinslang heeft eigenlijk geen onderhoud nodig. Het enige waarop je moet letten, is dat je die mooi opgerold (idealiter op een haspel) opbergt, om beschadiging en gaatjes te voorkomen. Zorg er ook voor dat je die in de winter niet opbergt als er nog water in zit. Doe je dat wel, dan kan dat water bevriezen en kan de tuinslang barsten. 

Gebruik je gewoon een gieter, dan zorg je er vooral voor dat niets de tuit blokkeert en wanneer je een sproeikop gebruikt, maak je de gaatjes geregeld schoon en vrij. 

Sproeisystemen

Een keer per jaar – het best voor je de sproeiers opbergt of het sproeisysteem uitschakelt voor de winter – reinig je alle onderdelen van de sproeiers eens grondig met water en een mild zeepsop. Nadat je alle onderdelen hebt gewassen en al het vuil hebt verwijderd, laat je ze goed drogen. Voor je alles weer monteert, smeer je de onderdelen nog eens goed in met een multispray. De behuizing van de sproeikoppen smeer je in met een siliconenspray, zodat de sproeiers vlot op en neer blijven gaan zonder vast te lopen.

Wordt de beregening van je tuin door een beregeningscomputer geregeld? Dan kan het geen kwaad om de centrale van dat systeem ook jaarlijks eens na te kijken – hoe eenvoudig of complex die ook werkt. Zorg ervoor dat de aansluitingen tussen de computer en het sproeisysteem in goeie staat blijven verkeren met een siliconenspray. Vervang ook de batterijen indien nodig.

 

Te veel of te weinig water: hoe herken je het?

De waterhuishouding in een gazon geraakt verstoord door natuurlijke oorzaken (overvloedige regenval, overstromingen,...) of door menselijke ingrepen (te veel of te weinig water geven, grondverstoring door werken, ...). Hoe dan ook moet je tekenen van problemen zo snel mogelijk spotten zodat je op de goeie manier kan ingrijpen en je grasmat kan redden. 

Te weinig water

Symptomen

De eerste tekenen die verraden dat je gras te weinig water krijgt zijn een harde, droge bodem alsook verminderde of volledig gestopte grasgroei. Grijp je niet in, dan zal je grasmat steeds meer symptomen vertonen. 

De kleur van het gras spreekt ook boekdelen. Bij aanhoudende droogte zal je gazon eerst vergelen en uiteindelijk verder verdorren tot een stroweide. Soms is de waterhuishouding niet overal gelijk en zal je eerst dorre plekken zien vooraleer de rest van het gras eveneens de geest geeft. 

Behandeling

Hoe sneller je reageert, hoe groter de mogelijkheid dat je uitdroging kan omkeren en je gazon weer groen en gezond kan maken. Begin uiteraard met water geven. Geef zeker voldoende zodat de grond verzadigd geraakt en de wortels voldoende vocht kunnen opnemen.

Merk je dat de wortels moeite hebben om water op te nemen? Zorg dan dat je gazon voldoende belucht is en de grond het water doorlaat. Zijn er desondanks plekken waar het gras niet is gegroeid? Zaai die kale plekken dan opnieuw in. 

 

Te veel water

Symptomen

Waterplassen die op het gazon blijven staan na het besproeien of na een regenbui zijn een duidelijk teken dat het gazon te veel water krijgt. Dit gaat meestal gepaard met modderige grond. Dit kan leiden tot verstikking van de wortels en uiteindelijk tot gras dat afsterft omdat de wortels rotten. Het gras kan er gelig, bruin of zelfs zwart uitzien.

Te veel vocht kan de groei van schimmels, zoals schimmel- en meeldauw, bevorderen. Als je schimmelgroei op het gras opmerkt, kan dit een teken zijn dat het gazon te veel water krijgt. Ook mos neemt in dat geval al gauw je grasmat over. 

Behandeling

Ligt de oorzaak van de zondvloed bij jou en niet bij het weer, dan verminder je onmiddellijk de frequentie van het sproeien. Ga ook na hoe je bodem eraan toe is. Is die verdicht, dan zorg je voor een betere beluchting zodat het water vlotter weg kan.

Tip
Gebruik een vochtmeter of steek een schroevendraaier in de grond om de diepte van de vochtigheid te testen. Als de schroevendraaier gemakkelijk tot ongeveer 10-15 cm diep in de grond kan worden gestoken, is de bodem goed vochtig. Als dit moeilijk gaat, heeft het gazon waarschijnlijk extra water nodig.