Zo moet je verticuteren
Maairesten, mos, onkruid ... vervilten je gras en zorgen ervoor dat de plantjes verstikt worden. Het gevolg is een verzwakt gazon waar snel kale plekken in ontstaan. Door te verticuteren los je dat probleem op, maar hoe pak je dat aan en wanneer?
Wat is verticuteren?
Verticuteren - een samentrekking van vertical en cutting - is het weghalen van de viltlaag met behulp van een verticuteermachine (verticulator) zodat lucht, maar ook water en voedsel opnieuw makkelijker in de bodem kunnen doordringen, wat nodig is voor een gezond gazon.
Waarom verticuteren?
Dood gras, maairesten, onkruid en mossen – allemaal zaken die je gras verstikken en de groei belemmeren – worden er door het verticuteren uitgehaald. Zo komt er weer lucht tot bij de wortels van je gras en vormen er zich geen kale plekken. Ook krijgen de wortels hiermee meer groeiruimte. Je gras groeit dus beter en kale plekken komen minder vaak voor.
Wanneer?
Verticuteren doe je het best tussen maart en september, en idealiter twee keer. De bodem moet al opgewarmd (of nog warm) zijn, het best tot boven de 10 °C. Tijdens hitteperiodes stel je het verticuteren beter uit om de grasplantjes te beschermen tegen uitdroging.
TIP
Verticuteren is goed om weerbarstig onkruid en vervilt mos te bestrijden, maar het vraagt ook veel van de bodem. Wil je op het einde van de zomer verticuteren, doe dat dan zeker minder intensief. Het gazon heeft dan nog tijd om goed te herstellen en met nieuwe kracht aan de winterslaap te beginnen.
In het najaar verticuteren biedt ook een voordeel. Het betekent immers een verminderde kans dat onkruid het gras overneemt. Anderzijds zijn de omstandigheden voor mos gunstiger omdat het aantal uren zonlicht afneemt. Zorg dan dus voor extra bemesting zodat het gras snel schiet en het mos geen kans krijgt.
BELANGRIJK!
Verticuteer bij droog weer, anders blijft het materiaal aan elkaar en aan de machinewielen kleven, waardoor de diepteregeling niet meer correct is. Nat materiaal is bovendien veel lastiger om bij elkaar te harken.
Wanneer niet?
In de winter verticuteer je niet, het gras is dan immers in rust en kan niet voldoende herstellen.
Een gazon dat goed groeit en geen viltlaag heeft, hoef je niet noodzakelijk te verticuteren. Alleen een gazon dat vervilt is of waarin veel mos groeit, heeft afhankelijk van de toestand één- tot tweemaal per jaar een opfris- en schoonmaakbeurt nodig. Ga dus eerst goed na of een verticuteerbeurt wel nodig is.
Jong gras behoeft de eerste drie jaar geen verticuteerbehandeling omdat het de eerste jaren vrij is van vilt of onkruid. Ook bij graszoden is het best een jaartje geduld uit te oefenen vooraleer je aan het verticuteren slaat.
Aan de slag
Tools en technieken
Handmatig
Voor kleinere gazons of lokaal onderhoud is een verticuteerhark of -vork ideaal. Het is belangrijk dat je niet te diep verticuteert, want dit kan het gras beschadigen. Raadpleeg de handleiding van de verticuteerhark voor specifieke instructies en instellingen.
Loop rustig over het gazon terwijl je de verticuteerhark voor je uit duwt. Zorg ervoor dat je gelijkmatige stroken maakt en overlap de stroken een beetje om ervoor te zorgen dat je alle delen van het gazon behandelt.
- Voordelen: goedkoop, milieuvriendelijk, precieze controle.
- Nadelen: arbeidsintensief, minder geschikt voor grote oppervlakken.
Machinaal
Voor grotere gazons ben je beter af met een gemotoriseerde verticuteermachine. Als je gazon nabij het huis ligt met een stopcontact binnen reikwijdte, kan een elektrisch model soelaas bieden. Van zodra je over enkele honderden vierkante meters gazon spreekt, opteer je best voor een krachtige benzineverticuteermachine.
Stel de juiste diepte-instelling van de verticuteermessen in en rij gelijkmatig over de volledige lengte van het gazon.
Trek daarna banen in de dwarsrichting. Let erop dat je de machine daarbij vlot en gelijkmatig beweegt. Oefen geen plaatselijke druk uit, want daardoor kwets je het gras. Let er ook op dat je niet over kiezels of stenen rijdt! Als je klaar bent, verwijder je het grasvilt met een hark (tenzij de machine een opvangbak heeft).
- Voordelen: snel, effectief, minder fysieke inspanning, gelijkmatige diepte en grote reikwijdte.
- Nadelen: duurder, onderhoud nodig, soms minder geschikt voor kleine of ongelijkmatige gazons.
OPGELET MET MULCHMAAIERS
Sinds de komst van mulchmaaiers zou verticuteren eigenlijk overbodig moeten zijn, omdat het fijnversnipperde gras makkelijk verteert. Toch kan mulchen de viltlaag laten aandikken. Mogelijke oorzaken hiervan zijn:
• Te lange en/of te natte grashalmen
• Te vaak mulchen
• Te compacte bodem en/of te lage microbiële activiteit
• Maaien van ziek gras of gras dat door onkruid geteisterd wordt
• Te onregelmatig mulchen
• Bot maaimes
Praktische tips
Voorbereiding
Vooraleer je het gazon verticuteert, ga je er best nog even over met de grasmaaier, waarbij je maait tot op een hoogte van 2 à 3 cm. Zo heb je vooraf al heel wat materiaal verwijderd dat dus niet in de opvangbak van de verticuteermachine zal terechtkomen. De opvangbak is in de regel namelijk relatief klein en dus al vol na bijvoorbeeld een vijftal meter, waarna je het verticuteren moet onderbreken om de bak te legen. Bovendien heeft de verticuteermachine dan minder energie nodig om de rest van het werk te doen – dat is met name iets om rekening mee te houden bij het gebruik van een accu-verticuteermachine.
Gebruik overigens best een maaier met een opvangbak, en verwijder vooraleer je begint met verticuteren eventuele takken en ander afval van het gazon.
Vergewis je ervan dat het droog en vorstvrij weer is. Indien nodig strooi je kalk om de grond minder zuur te maken.
Controleren
Verticuteermachines hebben scherpe messen nodig om goed te werken. Voordat je aan de slag gaat, controleer je ook of de verticuteermachine correct is ingesteld, zodat deze het gras niet te veel beschadigt. Test de diepte-instelling van de verticuteermachine op een gezond stuk gazon.
Tijdens en na het verticuteren
Werk systematisch in rechte banen om overlap te vermijden. Verticuteer bij voorkeur in twee richtingen (haaks op elkaar) voor optimaal resultaat.
Verwijder losgekomen materiaal met een hark of laat het verzamelen in de opvangbak. Gooi het viltmateriaal niet zomaar weg, je kan het op de composthoop leggen of op een hoopje in een wild stukje van je tuin. Dieren die een winterslaap houden, gebruiken dergelijk materiaal graag om een zacht nest te maken.
Eens je klaar bent, geef je je gazon grondig water.
Nazorg
Na een verticuteerbeurt moet het gras opnieuw kunnen dichtgroeien. Bemest daarom het gras. Geef in het najaar het gazon een organische herfstmeststof met extra kalium om de winter goed te doorstaan. Zaai goed door wanneer het gras erg dun is. Vergeet de kale plekken zeker niet.
De omstandigheden voor doorzaaien zijn optimaal in het najaar. Een goede fosforbemesting zal de doorworteling van het jonge gras bevorderen. Zodra de winter voorbij is, verwelkom het nieuwe, opkomende gras met een stikstofrijke meststof om de groei te bevorderen. Zorg voor een aandeel magnesium in de bemesting om de bladgroenwerking te stimuleren.
Bron: Garden Pro