Plug & play zonnepanelen binnenkort toegelaten
'Plug & play' zonnepanelen zijn lichte zonnepanelen die je met een stekker op een gewoon stopcontact kan aansluiten. Via online retailers in onze buurlanden kan je ze al aankopen, maar de plaatsing ervan is vooralsnog niet toegestaan in België. Daar lijkt echter verandering in te komen. Al is de plaatsing van dergelijke balkonzonnepanelen niet zonder risico. Een woordje uitleg.
Wat zijn plug & play-zonnepanelen?
Plug & play zonnepanelen of balkonzonnepanelen zijn zonnepanelen die uitgerust zijn met een stekker die je gewoon kan inpluggen in een stopcontact. Je hoeft dus geen installateur aan te spreken. Dit kan een handige oplossing zijn voor eigenaars van appartementen waar de installatie van een volledig pv-systeem niet haalbaar is.
Gelijkaardig hieraan zijn er overigens ook 'plug & play' thuisbatterijen: toestellen waarin je zelf opgewekte elektriciteit kan opslaan, die je eveneens kan inpluggen in een stopcontact.
Aanpassing in regelgeving: in 2025 toegelaten
Het gebruik van dergelijke 'plug & play'-apparatuur is tot op vandaag nog niet toegestaan in België, hoewel je 'plug & play'-zonnepanelen en thuisbatterijen wel gewoon kunt aankopen via webshops gevestigd in het buitenland. De installatie is daar toegestaan onder de daar geldende voorwaarden.
De Belgische regelgeving hieromtrent wordt echter ook aangepast. Synergrid, de federatie van Belgische transmissie- en distributienetbeheerders voor elektriciteit en gas, is momenteel bezig met een aanpassing van het technisch voorschrift C10/11 om het gebruik van zulke toestellen mogelijk te maken.
Hierdoor zou het gebruik in België vanaf mei 2025 mogelijk zijn, op voorwaarde dat de toestellen aan dezelfde regels moeten als de regels voor vaste zonnepanelen en thuisbatterijen. Dat is namelijk ook waarom ze niet zomaar kunnen toegelaten worden: vaste installaties moeten gekeurd worden, 'plug & play'-installaties niet. En dat brengt risico's mee voor de veiligheid van de elektrische installatie van de gebruiker. Er moet ook op toegezien worden dat 'plug & play'-installaties geen negatieve invloed hebben op het elektriciteitsnet.
In Nederland is er een regelgeving die zegt dat plug & play zonnepanelen mogen geplaatst worden, maar daar is het maximumvermogen begrensd op 600 Watt. Dat komt overeen met ongeveer twee panelen.
Beperkt voordeel
Eens toegelaten, kan je dus 'plug & play' zonnepanelen installeren als je dat wilt. Het is een laagdrempelige manier om zelf energie op te wekken, de kostprijs is lager dan die van gewone zonnepanelen en ze zijn eenvoudig te installeren zonder professionele hulp.
Er is echter een grote maar: de opbrengst per paneel is slechts beperkt bij 'plug & play' zonnepanelen. Ze zijn vaak kleiner van formaat en hebben een lagere wattpiek (Wp), wat betekent dat ze minder elektriciteit opwekken. Terwijl een traditioneel zonnepaneel tussen de 300 en 400 Wp kan leveren, leveren 'plug & play' panelen vaak rond de 150 tot 300 Wp per paneel. Hierdoor is de totale opbrengst per paneel lager.
Met een vaste installatie van meerdere grote zonnepanelen kun je dus een veel groter deel van je energieverbruik afdekken. Dit betekent dat de terugverdientijd van 'plug & play' zonnepanelen vaak langer is, en dat de totale besparing over de levensduur van het systeem lager is.
Niet zonder risico
De plaatsing van 'plug & play'-installaties is ook niet zonder risico. In de eerste plaats is een binnenhuisinstallatie die volgens de Belgische normen wordt geplaatst, niet gemaakt om veel stroom te injecteren via een gewoon stopcontact. Het inpluggen van een set met twee plug & play zonnepanelen in een stopcontact vormt geen probleem, maar als je een groot deel van je totale energiebehoefte wil dekken zoals met traditionele zonnepanelen, heb je er veel meer nodig.
Het vermogen dat door een stopcontact kan stromen is beperkt, en het aansluiten van te veel panelen kan leiden tot overbelasting, kortsluiting en mogelijk brandgevaar. Overigens is het in geval van brand niet zeker of de verzekeraar zou tussenkomen als de oorzaak bij plug-in zonnepanelen zou liggen.
Daarnaast wordt een plug & play-installatie niet gekeurd zoals een traditionele zonnepaneleninstallatie. Dit betekent dat potentiële gevaren, zoals slecht aangebrachte verbindingen, onvoldoende aarding, of andere veiligheidsrisico’s, mogelijk over het hoofd worden gezien. Een traditionele zonnepaneleninstallatie wordt geplaatst door een vakman, en daarna grondig geïnspecteerd en goedgekeurd door een erkend keuringsorganisme, wat helpt om deze risico’s te minimaliseren.
Wanneer kiezen voor 'plug & play' zonnepanelen?
Wie een substantiële besparing wil realiseren op zijn energiefactuur of zelf wil instaan voor een groot deel van zijn energiebehoefte, is een vaste installatie van traditionele zonnepanelen met andere woorden vaak een betere keuze. Voor kleinschalige toepassingen, zoals het verlagen van het stroomverbruik van kleine huishoudelijke apparaten, kunnen 'plug & play' zonnepanelen dan wel weer voordelig zijn.
MEER WETEN:
> Zonnepanelen voor elektriciteit: wat zijn de mogelijkheden?
> Veelgestelde vragen over zonne-energie beantwoord
> Hoe plaats je zelf zonnepanelen op een plat dak?
