Een thuisbatterij laten plaatsen: waarop letten?

Stel: je hebt beslist om een thuisbatterij te laten installeren. Welke batterij kies je? Welke capaciteit heb je nodig? Zijn er aanpassingen nodig aan je huidige installatie? We trachten je op weg te helpen.

 

Dimensionering

Om de terugverdientijd van een thuisbatterij zo kort mogelijk te houden, is een optimale dimensionering absoluut nodig. Indien je een thuisbatterij kiest met een te lage capaciteit (onderdimensionering), zal je een groter deel van jouw opgewekte energie niet zelf kunnen gebruiken. In plaats van deze energie in de thuisbatterij op te slaan, zal je deze aan een goedkoop tarief afstaan aan jouw elektriciteitsleverancier. Indien je een thuisbatterij kiest met een te hoge capaciteit (overdimensionering), zal je de thuisbatterij niet volledig optimaal kunnen benutten.

Om een graadmeter te geven: over het algemeen geldt dat je het vermogen van je zonnepanelen in kWp moet vermenigvuldigen met 1,5 kWp om te weten hoeveel kWh aan thuisbatterij je nodig hebt. In Vlaanderen is de gemiddelde grootte van een zonnepanelen installatie ongeveer 5kWp (5.000 W), wat neerkomt op een thuisbatterij van gemiddeld 7,5 kWh. Er bestaan overigens modulaire thuisbatterijen, waarbij je de capaciteit kan verhogen door een module toe te voegen.

 

Bidirectionele omvormer

Bij zonnepanelen zonder thuisbatterij werkt een omvormer slechts in één richting: de omvormer van de zonnepanelen zelf stuurt de wisselstroom naar de elektriciteitsinstallatie en het net. De batterij moet echter kunnen opladen en ontladen.

Er zijn daarbij twee opties: een aparte omvormer bijplaatsen voor de batterij (het zogenaamde AC retrofit systeem), of de omvormer vervangen door een hybride model, dat zowel voor de zonnepanelen (gebruik) als voor de batterij (opslag) kan dienen.

Welke optie kies je nu als je een klassieke zonnepanelen opstelling hebt? De belangrijkste leidraad is de ouderdom van je installatie. Indien jouw installatie nog vrij recent is (<7 jaar), kan je beter voor een retrofit systeem kiezen vermits dat veel goedkoper is. Indien je installatie echter ouder is dan 7 jaar, kan je beter de bestaande omvormer vervangen door een hybride model met thuisbatterij. Je dient anders binnen enkele jaren jouw omvormer opnieuw te vervangen.

 

Soorten thuisbatterijen

Vandaag bestaat het overgrote deel van de thuisbatterijen voor particulier gebruik uit de lithium-iontechnologie, die je ook in je smartphone of laptop aantreft. Ze hebben een goede verhouding capaciteit/gewicht. Bovendien laten ze toe om relatief snel op te laden.

Li-ion thuisbatterijen mag je echter, net zoals andere Li-ionaccu's, niet volledig op- en ontladen. Dat is nefast voor de levensduur van de batterij. Li-ion thuisbatterijen zijn echter vaak uitgerust met een systeem die de batterij beschermt tegen te diepen ontlading. De zogenaamde DOD (Depth of Discharge) wordt door de installateur ingesteld en bepaalt ook uw garantie. Het nadeel? Ze zijn iets temperatuursgevoeliger.

Vanuit de industrie komt ook de zoutwatertechniek op. Dergelijke thuisbatterijen bestaan uit een kunststoffen vat gevuld met zout en zoet water. Het contact tussen beide zorgt voor elektriciteit. Deze zijn milieuvriendelijk en dankzij de natuurlijke componenten is het brandgevaar ook beperkt. Je kan ze ook volledig op- en ontladen zonder aan opslagcapaciteit in te boeten. Ze hebben echter wel een kleinere energiedichtheid, waardoor ze meer plaats nodig hebben. Momenteel zijn deze overigens nog te duur om commercieel interessant te zijn.

Verder zijn er nog loodzuurbatterijen. Die zijn het goedkoopst, maar hebben het nadeel dat ze niet voor meer dan de helft mogen ontladen worden, anders verslijten ze te snel. Dat betekent in de praktijk dat een batterij met grotere capaciteit vereist is. Deze zijn ook een stuk minder milieuvriendelijk dan de alternatieven en vallen daardoor immers niet binnen het premiestelsel van de Vlaamse overheid.

Verbruiksregelaar

Met zonnepanelen, een omvormer en een thuisbatterij heb je doorgaans al een complete installatie om zelf stroom te genereren, te gebruiken en op te slaan. Maar wat als de batterij vol is tijdens de zonnige zomerdagen? Dan zit je met een overproductie aan stroom die naar het net gaat. In dergelijke gevallen kan je naast je installatie nog een verbruiksregelaar laten bijplaatsen.

Dat toestel wordt aangesloten op de omvormer en zorgt ervoor dat, als de batterij zijn maximale capaciteit heeft bereikt, het warmwatervat van je boiler of warmtepomp zal voorverwarmen of zelfs helemaal zal verwarmen. Zo gaat er geen energie verloren en wordt deze ook aanzien als batterij, en heb je dus extra opslag.