BadkamertoebehorenPremium

VERLICHTING IN DE BADKAMER: AANDACHTSPUNTEN

spiegel licht badkamerverlichting

Om je comfortabel te kunnen wassen, opmaken en scheren heb je uiteraard goede verlichting nodig in je badkamer. Dat pak je niet zomaar op dezelfde manier aan als bij een woon- of slaapkamer. Je start uiteraard met een lichtplan, maar je bent bezig met een natte ruimte in te richten, dus gelden er voor verlichting iets andere spelregels. We geven mee waarop je moet letten bij de opstelling van je lichtplan en de keuze van je lampen.

 

LICHTPLAN

WAT IS EEN LICHTPLAN?

plan badkamerverlichting

Zoals bij elke andere ruimte, begint alles bij het opstellen van een lichtplan, waarbij je uittekent welke lichtpunten er waar komen, en welke functie die lichtpunten moeten hebben. Dit doe je best samen met een expert, hetzij een interieurarchitect of een lichtadviseur. Dit is overigens een stap die je zet bij de inrichting van de totale ruimte, waarbij je bepaalt waar welk badkamermeubel komt. Zo kan je vooraf tevens bepalen waar welke elektrische leidingen moeten komen.

 

BASIS, ACCENT EN SFEER

spiegel badkamerverlichting

Je hebt in de eerste plaats algemene basisverlichting nodig. Denk hierbij aan een goede plafondlamp of een ledmodule met spots. Het is de bedoeling dat dit het eerste licht is dat wordt ingeschakeld wanneer je de badkamer binnenstapt, die de ruimte meteen goed verlicht.

Daarnaast heb je aan de wastafel, rond de spiegel, ook nood aan functionele accentverlichting. Je hebt tegenwoordig spiegels en spiegelkasten met geïntegreerde verlichting die meteen de juiste specificaties (zie verder) heeft. Ben je niet van plan om een spiegel te installeren met geïntegreerde verlichting? Dan kan je ook kiezen voor passende wandlampen of spots. Idealiter zorg je links, rechts en bovenaan de spiegel voor licht. Kies je voor spots? Ga dan voor kantelbare lampjes, waarmee je zelf kan kiezen naar waar je het licht richt. Om niet in de schaduw te staan, kan je ook zorgen voor verlichting naast de spiegel.

Ben je van plan om vaak een relaxerend badje te nemen? Dan kan zachte sfeerverlichting ook goed van pas komen, bijvoorbeeld met een (dimbare) ledstrip.

 

aantal lampen

lampen badkamerverlichting

Zorg voor voldoende verlichting, maar ook niet te veel. Hoeveel lampen je precies nodig hebt, is deels afhankelijk van de oppervlakte van de badkamer, maar ook van de hoogte van het plafond – hoe hoger, hoe meer licht je nodig zal hebben. Verder speelt de kleur van je muren ook een grote rol, donkere muren vergen meer licht dan witte muren. Ook ben je in veel gevallen makkelijk af met opbouwverlichting, maar bij een vals plafond of valse wanden van gipskartonplaten is inbouwverlichting dan weer praktischer.

 

JE LAMPEN KIEZEN

NIET ZOMAAR WAT

marmer badkamerverlichting

In een badkamer kies je niet gelijk welke lamp. Net als bij andere elektrische toepassingen, moet je hier ook rekening houden met de verschillende zones van de badkamer, en is de IP-klasse van belang .Een overzicht van wat je in welke zone mag plaatsen en de verschillende IP-klassen vind je terug in het voorgaand artikel.

 

LEDLAMPEN

led badkamerverlichting

Ledlampen zijn over het algemeen de duurzaamste en sterkste oplossingen. Ze creëren 80 tot 150 lm/W op lichtbronniveau en vereisen een laag voltage (3,2 of 12V). Ledlampen zetten weinig energie om in veel licht en genereren niet veel warmte in de lichtstroom.  Zo verbruiken ze veel minder dan een gewone gloeilamp of een halogeenlamp. Bovendien gaan ledlampen een stuk langer mee.

Sluit een ledlamp echter nooit volledig in, want achteraan de lamp moet er wel warmte kunnen worden afgevoerd. Voor een open armatuur is een ledlamp dus perfect geschikt. Er bestaan wel armaturen die volledig op basis van ledmodules gemaakt zijn. Dergelijke armaturen beschikken over een koelvin die voor de warmteafvoer zorgt.

 

FLUORESCENTIELAMPEN

tllamp badkamerverlichting

De compacte fluorescentielamp kennen we beter als de spaarlamp, of de lamp die we liever zo snel mogelijk wegsteken in een armatuur zodat we de buisvormen niet hoeven te zien. Tegenwoordig bestaat deze echter ook in andere, decoratievere vormen. Ze gaan ook langer mee dan gloei- en halogeenlampen en verbruiken aanzienlijk minder energie. Het rendement ligt een stuk hoger dan gloei- en halogeenlampen, tussen de 22 en 100 lm/W. Je hebt lampen met interne en externe voorschakelapparatuur (om de stroom te begrenzen). De externe gaan doorgaans langer mee. Een van de grote problemen van deze lampen is echter dat ze niet zo snel opstarten. 

Bij spiegelverlichting wordt er nog vaak gebruikgemaakt van tl-buizen, een andere vorm van fluorescentielampen. Deze knipperen even wanneer je ze aansteekt en geven een veelal kil licht af. Met de nieuwere generatie T5-lampen zijn er echter ook warmere uitvoeringen op de markt, die zich ook al meer verlenen om weg te steken in armaturen.  Er bestaan ook tl-buizen met ledverlichting.

 

SPECIFICATIES

FITTING: E OF G

fitting badkamerverlichting

Het gros van de lampen heeft ofwel een E27-fitting (groot) of een E14-fitting (klein). Het cijfer slaat op de schroefdraad die respectievelijk 27 of 14 mm bedraagt. Beide fittings zijn geschikt voor 230V. Bij spots kan je ook te maken hebben met een bajonetsluiting of een steekvoet, respectievelijk aangeduid met GU10 en GU5.3. Daar duiden de cijfers op de afstand tussen de pennen of voetjes. GU5.3-fittings kunnen worden gebruikt in natte ruimes en zijn tevens geschikt voor een spanning van 12V (met transformator). Voor tl-lampen moet je dan weer letten op een G5- of een G13-aanduiding.

LUMEN

lumen badkamerverlichting

In een badkamer is vooral functionele verlichting belangrijk, maar het moet wel gezellig blijven. Ga dus niet té straf verlichten en ga vooral niet verblinden. Vroeger werd hiervoor vooral naar het vermogen of de wattage verwezen, bij fluorescentie- en ledlampen wordt er naar het aantal Lumen gekeken. Dat staat eveneens aangeduid op de verpakking.

Om een richtlijn te geven: 200 Lumen is doorgaans goed voor een schemerlamp. Met 800 Lumen kan je dan weer een kamer voldoende verlichten. De gewenste lichtintensiteit hangt natuurlijk af van persoon tot persoon, de ene wil meer licht dan de andere. Spotjes met reflectorkoppen hebben overigens minder Lumen nodig dan peer- of kaarslampjes.

Hoeveel Lumen je nodig hebt in een ruimte hangt ook af van de grootte van je ruimte en de aard van de benodigde verlichting (sfeer, accent, functioneel …). In een badkamer zal je doorgaans rekening moeten houden met een lichtstroom van 2.000 tot 4.000 Lumen.

armaturen badkamerverlichting

OUDE LAMP VERVANGEN
Moet je een lamp vervangen in je badkamer? Dan doet de wattage er dus niet zozeer toe. Maar om de juiste lamp mee te nemen moet je wel kunnen vergelijken met de wattage van de oude lamp. Vaak wordt de vergelijking al op de verpakking gemaakt. Een overzicht:
- 15 W vervang je door 100 – 150 lm
- 25 W vervang je door 200 – 300 lm
- 40 W vervang je door 400 – 500 lm
- 60 W vervang je door 700 – 800 lm
- 75 W vervang je door 900 – 1.000 lm
- 100 W vervang je door meer dan 1.300 lm

 

LUX

lux badkamerverlichting

Lux is een eenheid die aanduidt hoeveel licht op een bepaald aantal vierkante meters terechtkomt. Voor spiegelverlichting in de badkamer wordt 300 tot 500 lux aangeraden. Meer is niet nodig, want dan ga je jezelf verblinden. Wat algemene verlichting betreft, mag dat in de badkamer gerust al wat minder zijn, tot rond de 200 lux – al is dat zeer afhankelijk van de ruimte.

 

KLEURTEMPERATUUR

temperatuur badkamerverlichting

Naast de lichtsterkte speelt ook de lichtkleur een rol. Voor sfeerverlichting ga je al sneller naar warmere tinten grijpen, voor werkverlichting naar witter licht. De kleurtemperatuur van een lamp wordt uitgedrukt in Kelvin (K).

  • Warm wit licht: 2.200 – 2.000 K
  • Helder wit licht: 3.000 K
  • Daglicht: 5.000 K
  • Koud wit licht: 6.000 – 6.500 K

 

SLIMME VERLICHTING

smartphone badkamerverlichting

Vandaag kan je de ledverlichting ook mogelijk aansturen via een bestaande schakelaar, een draadloze (dim)schakelaar en/of afstandsbediening of met een app op de smartphone. Een andere mogelijkheid is dat slimme ledlampen automatisch worden in- en uitgeschakeld indien sensoren beweging merken. Sommige slimme ledlampen kunnen ook connectie maken met een smartphone of draadloze schakelaar via wifi en een gateway, of via Bluetooth met een app op je smartphone, zonder tussenliggende gateway.

TIPS BIJ DE PLAATSING VAN JE VERLICHTING
Een armatuur installeren op wandtegels kan je doorgaans met een gewone steenboor, maar bij volkeramische tegels maak je gebruik van een watergekoelde steenboor. Om niet uit te schieten tijdens het boren, breng je wat tape aan op de tegel.
Het aansluiten van een lamp is in principe niet moeilijk. Koppel de blauwe neutrale geleider aan die van de lamp en doe hetzelfde met de bruine fasedraad en de aarding. Een lichtpunt kan meerdere lampen bevatten, zoals bij inbouwspots. Er komen dan meerdere kabels uit het plafond. Het gemakkelijkst is dat je alle kabels doorlust en een aparte geleider voorziet naar de lamp, met lasklemmen om de kabels te verbinden. De extra geleiders kan je dan aan de lamp aansluiten. 

QR: Lees hier meer over klussen met elektriciteit

Proef ons gratis!Word één maand gratis premium abonnee en ontdek
alle unieke voordelen die wij u te bieden hebben.
  • checkwekelijkse nieuwsbrief met extra tips en exclusieve content
  • checkvolledig toegang tot het digitaal archief
  • checkonbeperkt toegang tot 3.000 bouwinstructies
  • checkonbeperkt toegang tot 1.400 instructievideo's
Heeft u al een abonnement? Klik hier om aan te melden
Registreer je gratis

Al geregistreerd of abonnee?Klik hier om aan te melden

Registreer voor onze nieuwsbrief en behoud de mogelijkheid om op elk moment af te melden. Wij garanderen privacy en gebruiken uw gegevens uitsluitend voor nieuwsbriefdoeleinden.

Meer weten over

Word één maand gratis premium abonnee en ontdek
alle unieke voordelen die wij u te bieden hebben.
In dit magazine