Hout beschermen met vernis of lak

Met een lak of een vernis kun je je hout beschermen en/of kleuren. Lak of vernis zal in tegenstelling tot olie en beits weinig in het hout dringen. Er wordt effectief een film op de ondergrond gecreëerd. Die laag biedt een zeer goede bescherming tegen vlekken, krassen en vocht.

 

Gemeenschappelijke kenmerken

Een olie en een beits dringen diep in het hout, een lak- of een vernislaag niet. Ze zullen het hout beschermen en/of kleuren met een film die op de ondergrond wordt gecreëerd. Die laag biedt een zeer goede bescherming tegen vlekken, krassen en vocht.

Beschadigingen (sleet en krassen) komen enkel in de beschermende laag, en niet in het hout zelf. Het hout kan wel niet langer ademen, en bij verkeerde toepassing loop je het risico op blaasvorming. Een goede voorbereiding van de ondergrond (oude lagen in slechte staat volledig verwijderen, nadien opschuren, en zeker goed ontstoffen en ontvetten) zal veel problemen vermijden.

 

Vernis

Een vernis moet je zien als een zeer stevige en een volledig transparante lak, waarin je de houttekening blijft herkennen. Hoewel de tekening blijft, gaat de structuur wel verloren. De vernislaag zal een water- en vuilafstotende laag vormen op het hout.

Vernissen zijn meestal kleurloos, maar er zijn ook gepigmenteerde vernissen op de markt die het hout zowel licht kan kleuren als beschermen. Dat maakt het echter nog geen laklaag, want hoewel er een kleur wordt toegevoegd, blijft de houttekening zichtbaar. Er bestaan ook vernissen met ingebouwde uv-filter.

Vernislagen worden enkel gebruikt voor binnentoepassingen. Hoewel het op zich een stevige beschermlaag vormt, is het niet zo vast als een lak. Als het hout dus gaat uitzetten, wat buiten sneller en meer zal gebeuren, zal het vernis dus snel scheuren, waarna de bescherming teniet wordt gedaan.

 

Hoe aanbrengen?

Begin van een stof- en vetvrij, opgeschuurd oppervlak en breng de vernis aan met een langharige borstel, roller of een spuitbus. Een vernis breng je het best in twee lagen aan. Sommige vernissen moet je ook (een eerste laag) verdund aanbrengen.

Net zoals bij beitsen, bestaan er ook vernissen voor specifieke toepassingen, zo zijn er bijvoorbeeld vernissen met een anti-sliplaag die specifiek voor trappen bedoeld zijn.

Hoe vaak je het vernissen van je schrijnwerk of meubels moet herhalen, hangt sterk af van het gebruikte product en de belasting die op het meubel of op de trap wordt uitgeoefend. Wil je een verniste trap zo lang mogelijk in goede staat behouden? Loop er dan niet met je schoenen op.

 

Lak

Een lak zal de houttekening, de houtstructuur en de houtkleur volledig bedekken en verbergen. Daarom vallen de lakken niet echt onder houtbescherming, maar veeleer in de verfcategorie.

Hoe aanbrengen?

Je brengt een lak dus aan op een vet- en stofvrije, opgeschuurde ondergrond. Afhankelijk van welk product je gebruikt, zal een geschikte primer nodig zijn. Er bestaan echter ook lakken die een grondlaag en een toplaag in één brengen: deze breng je twee maal aan op het oppervlak, mits je na de eerste laag even opschuurt.

Ga je aan het lakken op een beschadigde laklaag, dan verwijder je die laag het best eerst en schuur je het hout op. Is de oude laag nog vrij intact, dan volstaat opschuren, ontvetten en een tweetal lagen aanbrengen.

TIP
Buiten zet je best geen nieuwe solventgedragen laag op een bestaande watergedragen laag, daardoor kan de nieuwe laag barsten. Het omgekeerde vormt doorgaans minder een probleem. Om na te gaan of een bestaande laag water- of solventgedragen is, wrijf je erover met een doekje met aceton. Wordt de laag kleverig? Dan is de laag watergedragen. Zoniet, dan heb je een solventgedragen onderlaag.