Hoe kies je een dampkap?
In een keuken is een dampkap onmisbaar. Maar hoe kies je het correcte toestel dat in jouw ruimte past? Ga je voor een traditionele plafonddampkap, een ingewerkte dampkap of een recirculatiedampkap? In dit artikel helpen we je op weg.
LUCHTAFVOER OF LUCHTCIRCULATIE?
Een eerste bedenking die je moet maken bij het kiezen van een nieuwe dampkap: kies je voor een traditionele dampkap die kooklucht afvoert, of ga je voor een recirculatiedampkap die de kooklucht na filtratie terug de keuken inblaast?
LUCHTAFVOER
Bij dampkappen met een externe afvoer - traditionele dampkappen dus - wordt de kooklucht naar buiten geleid via een doorvoer naar het dak of een muur toe. Het uiteinde van de afvoer wordt afgesloten langs buiten met een rooster.
Voor een goede werking, en om geluidshinder zoveel mogelijk te vermijden, zorg je er ook voor dat het externe afvoerkanaal in orde is. Het is belangrijk dat de af te voeren lucht zo min mogelijk weerstand kent. Dat doe je door in die afvoer de bochten zo zacht mogelijk te maken.
Je kiest verder ook best een dampkap met dezelfde afvoerdiameter als die van de afvoerbuis. Verder voorzie je ook voldoende luchttoevoer. Daarvoor is een open raam of deur al voldoende, maar de meeste moderne ramen zijn reeds uitgerust met ventilatieroosters die je hiervoor kan gebruiken.
LUCHTCIRCULATIE
Je kan ook kiezen voor een recirculatiekap met een koolstoffilter, waarbij de afgezogen lucht niet extern wordt afgevoerd, maar gefilterd weer in de keuken wordt gestuurd. Die koolstoffilter ontgeurt de lucht en dient ongeveer elke zes tot twaalf maanden te worden vervangen. Er bestaan daarnaast ook plasmafilters, die 10 tot 15 jaar constant werken en niet alleen op geuren filteren, maar ook bacteriën neutraliseren.
Sluit een dampkap overigens nooit rechtstreeks aan op een ventilatiesysteem! De vetten van je kookkunsten kunnen een slechte invloed hebben op de werking van het systeem.
WAT KIES JE WANNEER?
Zit je met een nieuwbouw of een ingrijpende energetische renovatie? Dan voorzie je naar alle waarschijnlijkheid een mechanisch ventilatiesysteem. In dat geval is een traditionele dampkap geen optie, en moet je kiezen voor een recirculatiekap.
Een traditionele dampkap in combinatie met een mechanisch ventilatiesysteem zorgt voor onderdruk bij gebruik, omdat een dampkap intensiever lucht afvoert dan een ventilatiesysteem. Er zal dus meer koude lucht worden binnengezogen tijdens het gebruik (bij een D-systeem op een mechanische manier, bij een C-systeem via ventilatieroosters boven de ramen). Dat is zeker in koudere periodes niet ideaal, want die koude lucht moet immers bijverwarmd worden, wat zorgt voor een hoger energieverbruik.
Als je een mechanisch ventilatiesysteem combineert met een recirculatiekap, wordt het kookvocht, dat na de filter te passeren terug de keuken is ingeblazen, opgenomen door het ventilatiesysteem en zo verwijderd. Overigens zit je met een dergelijke afzuigkap niet met luchtlekken in je bouwschil.
Sluit een dampkap nooit rechtstreeks aan op een ventilatiesysteem! De vetten van je kookkunsten kunnen het systeem verstoren
In een oudere woning die (nog) niet luchtdicht is en waar (nog) geen mechanische ventilatie is, kun je een versleten, oude traditionele dampkap beter vervangen door een nieuwe traditionele dampkap. Heb je toch een recirculatiekap, of merk je dat om een andere reden je ramen tijdens of na het koken beslagen zijn? Dan kun je gewoon een raam of deur openzetten om de lucht af te voeren. Dit is niet ideaal voor je verwarming, maar je kunt zo wel schimmels en vochtplekken vermijden.
het debiet
De capaciteit of het debiet van een dampkap wordt uitgedrukt in m³/uur en slaat op hoeveel lucht er kan worden doorgevoerd en ververst per uur. Dat is afhankelijk van de grootte van de keuken: hoe groter de keuken, hoe hoger het debiet moet zijn. Het hangt ook af van hoe intensief er gekookt wordt. Wie bijvoorbeeld vaker frituurt, kiest het best voor een dampkap met een grotere afzuigcapaciteit.
Als je kiest voor een traditionele dampkap, is de vorm en de lengte van de afvoerpijp ook belangrijk: hoe korter hoe beter. Je moet ook rekening houden met de luchttoevoer in de keuken: dat moet genoeg zijn om de vuile lucht te vervangen door verse lucht. Bij gebrekkige ventilatie zal de dampkap niet zo goed zijn werk kunnen doen.
Een dampkap is meestal uitgerust met verschillende standen. Het aangegeven debiet van de dampkap op de verpakking is altijd de hoogste stand. Het benodigde debiet van een dampkap kan je zelf berekenen met de volgende formule:
(oppervlakte keuken x hoogte) x 10*
* Idealiter wordt de lucht in een keuken 10 keer per uur ververst.
Je laat dit echter best nog altijd eens checken door een professional.
AFMETINGEN
Naast de afzuigcapaciteit speelt ook de breedte van de dampkap een rol voor een goede afzuiging. Die is afhankelijk van het kookoppervlak eronder, maar er zijn enkele gangbare standaardmaten: 60 cm, 90 cm en 100 cm. Het belangrijkste is dat de dampkap groter is dan het fornuis.
De stelregel is dat de dampkap aan elke kant van het kookoppervlak 15 cm moet uitsteken, omdat damp niet altijd helemaal recht naar boven beweegt.
De ruimte tussen de kookplaat en de dampkap moet minstens 55 cm zijn bij een elektrische, vitrokeramische of inductiekookplaat en 65 cm bij een gaskookplaat. De afstand van een dampkap tot de kookpan mag in elk geval maximaal 80 cm bedragen, wil je niet dat de damp zich in de keuken gaat verspreiden. De gangbare hoogte hiervoor is 65 cm. Let op: hoe hoger je je dampkap plaatst, hoe breder deze zal moeten zijn om alle damp op te vangen.
WAT MET VETFILTERS?
Een dampkap is - samen met een eventuele koolstoffilter - altijd uitgerust met vetfilters. Om een optimale werking te waarborgen moeten deze regelmatig worden onderhouden. Gelukkig houdt dat niet veel in.
METAAL OF KUNSTSTOF?
Dampkappen zijn tegenwoordig uitgerust met een vetfilter uit metaal of inox om de werking van de dampkap zo goed mogelijk te laten verlopen. Het vet wordt er al uitgefilterd voordat de lucht wordt afgevoerd. Deze vetfilters slijten amper en zijn bovendien gemakkelijk te onderhouden in de vaatwasser. Zijn je vetfilters van kunststof, dan zal je ze wel regelmatig moeten vervangen. In de meeste gevallen is dat om de 2 maanden.
Lees hier hoe je de filters van je dampkap onderhoudt.
KOOLSTOFFILTER
Bij een recirculatiekap moet je dus ook rekening houden met de koolstoffilter. Die moet je regelmatig vervangen, afhankelijk van het type. In de meeste gevallen is dat om de zes maanden tot jaarlijks.
HOEveel geluid produceert een dampkap?
Een dampkap zal altijd wel iets van geluid maken, afhankelijk van de stand waarop je hem zet. Hoeveel dB je dampkap produceert, staat vermeld op de technische fiche van de dampkap. Meestal ligt dat tussen de 35 dB (laagste stand) en de 65 dB (hoogste stand). Tegenwoordig zijn dampkappen echter steeds stiller.
Hoeveel geluid een dampkap produceert, hangt af van de motor. Standaard is dit een interne motor of de duurdere, maar stillere optie: twee interne motoren. Om geluidshinder tegen te gaan, kan je ook kiezen voor een dampkap met externe motor, die je dan in een andere ruimte plaatst waar het lawaai niet stoort, bijvoorbeeld in de kelder of op zolder.
DE LOOK: WELKE SOORTEN DAMPKAPPEN ZIJN ER?
Functionaliteit, al goed en wel, maar het oog wil ook wat. De dampkap maakt een belangrijk en vaak groot deel uit van je keukenuitrusting. Dan wil je dat het design ook snor zit en past bij de rest van je keuken.
SCHOUWKAP
Een schouwkap is tegenwoordig een veelgeplaatst type. Vooral het decoratieve aspect ervan is aantrekkelijk. Deze hangt tegen de muur en is in verschillende maten, kleuren en vormen beschikbaar. Bij schouwkappen kan je meestal de hoogte ook zelf instellen.
EILANDKAP
Wie een kookeiland heeft, kiest ook voor een eilandkap. Net als een schouwkap, is deze in vele vormen beschikbaar. Een eilandkap wordt aan het plafond bevestigd.
ONDERBOUWKAP
Een onderbouwkap wordt onder de keukenkast of, bij gebrek aan keukenkast, op de wand gemonteerd om ruimte te besparen. Hierbij is de afzuigkap dieper dan de standaarddiepte van de kasten.
TELESCOPISCHE OF INTEGREERBARE KAP
Wil je liever geen opvallende eyecatcher? Geen probleem. Dampkappen kan je ook uitschuifbaar maken en in een keukenkast verwerken boven je fornuis. Een compacte telescopische dampkap schiet meteen in actie wanneer je die uitschuift.
Bij een inbouw- of integreerbare dampkap klap je de kap open en toe. Een integreerbare dampkap zit meestal volledig ingewerkt in een keukenkast, terwijl het gedeelte dat je uittrekt bij een telescopische kap, steeds zichtbaar blijft.
INBOUWDAMPKAP
In meer en meer keukens steekt de dampkap geïntegreerd in de kookplaat de kop op. Die zuigt af direct aan het werkblad, aan de zijkant of achterkant van je fornuis. Let wel op dat je hiervoor genoeg kastruimte moet hebben onderin, om het afzuigsysteem in te verwerken. Wanneer je de dampkap aanzet, schuift deze als een wand naar boven.
Kies je voor een kookplaat met geïntegreerde afzuiging, dan moet je er wel rekening mee houden dat kookdampen stijgen. Fabrikanten raden aan om met het deksel op de kookpotten te koken. Zo krijg je minder kookdampen en bespaar je energie. Sommige kookpotten voeren zelfs dampen naar de werkafzuiging af.
