Hoe onderhoud en herstel je je rolluiken?
Rolluiken zijn een van de vaakst voorkomende vormen van raamzonwering. Ze houden niet alleen zonlicht en warmte buiten, maar zorgen ook voor meer privacy en houden inbrekers buitenshuis. Je gebruikt rolluiken vrijwel dagelijks. Om ervoor te zorgen dat ze zonder horten en stoten blijven bewegen, is het nodig om minstens een keer per jaar eens een schoonmaak, een inspectie en een onderhoud in te plannen. De basiszaken kan je voor eigen rekening nemen. Maar wat houdt dat allemaal precies in?
Eerst: periodiek onderhoud
Schoonmaken en smeren
Voor een goede werking van je rolluiken is het belangrijk om twee keer per jaar zowel de lamellen als de geleiders grondig te poetsen. Wie langs een drukke straat woont, zal dat allicht vaker moeten doen. Vuil en stof in de geleiders zorgt er immers voor dat het rolluik stroever op- en neergaat, of gewoon helemaal vastloopt. Verder zijn mos en schimmel op de lamellen ook gewoon een doorn in het oog.
Mos kan je verwijderen met een milde groenverwijderaar. Voor de rest kan je je perfect uit de slag trekken met lauwwarm water, een neutraal schoonmaakproduct, een zachte spons en een niet-pluizende doek. Een telescopische steel en een ladder of steiger kunnen uiteraard ook van pas komen. Haal geen halsbrekende toeren uit, rolluiken op plaatsen waar je moeilijk bij kan laat je dan beter schoonmaken door een professional.
TIP
Ga je elektrisch bediende rolluiken schoonmaken? Schakel dan eerst de zekering(sautomaat) uit waarop ze zitten aangesloten.
Maak eerst de geleiders waartussen de lamellen lopen goed schoon met een zeepsopje. Haal er dan ook even een teflonspray of siliconenspray bij om de rubbers in de geleiders te behandelen. Vervolgens kan je het rolluik volledig laten zakken en de buitenkant van de lamellen poetsen. Als je het raam van binnen kan openen, kan je net zo makkelijk de achterkant van de lamellen aanpakken.
Als je het raam niet kan openen, moet je het rolluik demonteren om de lamellen aan de binnenkant te reinigen. Daarvoor rol je het rolluik eerst volledig op en maak je de rolluikkast open. Vervolgens laat je manueel de lamellen traagjes zakken en maak je ze schoon. Zorg ervoor dat ze goed droog zijn voor je het rolluik terug oprolt en monteert. Dit werkje gaat overigens makkelijk met twee: één iemand laat het rolluik gecontroleerd zakken, terwijl de ander de lamellen schoonmaakt.
Eventueel kan je de lamellen langs buiten ook een waxbeurt geven. Dat zal zorgen voor een vuil- en stofafstotende laag. Dit is zeker geen overbodige luxe voor wie in een drukke buurt woont.
4 problemen en hun oplossing
Vastgelopen rolluik
Zit je met een rolluik dat toch is vastgelopen in zijn geleiders? Check dan of er nergens vuil vastzit in de geleiders. Rol het rolluik, indien mogelijk, terug volledig op tot boven, zodat je de geleiders vlot en volledig onder handen kan nemen. Verwijder eerst alle stof en vuil en smeer ze daarna met een teflonspray of siliconenspray. Laat het rolluik daarna weer zakken om na te gaan of het euvel is verholpen. Als de lamellen vuil zijn, geef je die het best meteen ook een goede poetsbeurt.
Krijg je het rolluik niet omhoog om de geleiders schoon te maken? Dan zal het probleem eerder aan de bediening liggen. Idealiter spreek je de installateur van het rolluik aan. Eventueel kan je zelf de rolluikkast openmaken om te zien waar het probleem schuilt. Onderaan dit artikel gaan we daar wat dieper op in.
Beschadigde lamellen
Zit je met een beschadiging in een lamel van je rolluik? Dan kan je dat relatief makkelijk zelf oplossen. Eerst moet je er natuurlijk voor zorgen dat de rolluikkast open is, zodat je makkelijk aan het rolluik zelf kan. Maak dan de verbindingen los en trek het rolluik naar binnen, tot je de beschadigde lamel ziet.
De lamellen van een rolluik zitten uiteraard aan elkaar vastgemaakt. Vaak is dat met clips. Om de beschadigde lamel eruit te halen, haal je dus eerst de clips weg. Als de clips los zijn, kan je de beschadigde lamel er gewoon tussenuit schuiven. De lamel die beschadigd is, kan je dan plaatsen aan het einde van het rolluik. Deze worden immers verborgen in de rolluikkast.
Laat het rolluik terug zakken. Voor je het bevestigt, rol je het best even het rolluiklint terug op, zodat het bijna volledig aan de kant van het rolluik zit.
Heb je meerdere beschadigde lamellen? Dan zal ze versteken waarschijnlijk het probleem niet helemaal oplossen en ga je nieuwe lamellen moeten bijbestellen. Kijk dan naar de fabrikant van het rolluik en het type, om de juiste lamellen te bestellen. Je moet het aantal lamellen in elk geval hetzelfde houden, zodat het rolluik goed blijft werken.
Geblokkeerd rolluiklint
Met een rolluiklint dat gedraaid zit, van zijn spoel is gelopen of gewoon versleten is, zal je het rolluik ook niet meer (vlot) kunnen bewegen. Dan kan je overwegen om je rolluik meteen te automatiseren. Als je dat niet ziet zitten, kan je het lint ook gewoon vervangen.
TIP
Als je een nieuw rolluiklint moet kopen, koop er dan geen die te lang of te kort is. Dat kan je weten door na te gaan hoe hoog het rolluik precies is. De benodigde lengte van het lint is de hoogte maal 2,5. Heb je een rolluik met een bandvertrager (voor grote/zware rolluiken), dan reken je vier keer de hoogte van je rolluik voor het benodigde lint.
Om een rolluiklint te vervangen, maak je eerst de bandopwinder onderaan open met een schroevendraaier. Daar blokkeer je het oprolmechanisme (de spoel). Meestal kan je die vastzetten met een schroef. Dit doe je om te voorkomen dat de interne veer breekt. Dan kan je het beschadigde lint wegnemen.
Vervolgens maak je de rolluikkast open en maak je de bladveren los van de rolluikas. Dan kan je het nieuwe rolluiklint vastnieten aan het oude. Trek vervolgens het oude rolluiklint terug en maak die los van de bandschijf of bandvertrager en het nieuwe lint.
Dan kan je het nieuwe lint vastmaken aan de schijf of vertrager. Schroef het lint vast, of haak het in en draai het lint minstens twee keer rond de schijf of vertrager. Het uiteinde van het nieuwe lint moet een dertigtal centimeter lager uitkomen dan de bandopwinder onderaan. Is dat zo? Dan kan je de bladveren alvast terug vastmaken. Eens dat is gebeurd, kan de rolluikkast in principe al toe.
Vervolgens maak je het nieuwe rolluiklunt onderaan vast aan de spoel in de bandopwinder. Dan kan je ook het mechanisme deblokkeren zodat het lint kan oprollen.
Uiteraard test je eens of het rolluik vlot kan bewegen voor je alles finaal dichtmaakt.
TIP
Om slijtage van een rolluiklint zo lang mogelijk uit te stellen, of ervoor te zorgen dat het lint niet naast de spoel kan lopen, sta je bij de bediening recht tegenover de lintoproller.
Storing in de motor
Bij een gemotoriseerd rolluik dat vastloopt, kan het probleem zich ook situeren in de aandrijving, bij de schakelaar of de afstandsbediening. Controleer eerst of je niet gewoon de batterijen van de afstandsbediening moet vervangen.
Verder kan je de rolluikkast eens demonteren en kijken of je nergens een storing ziet of dat er geen onderdelen beschadigd zijn en vervangen moeten worden. Eventueel kan je de elektrische contacten reinigen met een contactspray – uiteraard niet voor je de stroomtoevoer naar het rolluik uitschakelt!
Heb je niet voldoende kennis of ervaring, laat dit klusje dan over aan een vakman. In het geval van een beschadiging aan de motor zal sowieso de installateur of fabrikant moeten worden aangesproken voor herstellingen en eventuele nieuwe onderdelen of een nieuwe motor.