Hoe worden strookfunderingen gegoten?
Zit je met een totaalrenovatie of nieuwbouwproject in het verschiet? Dan komen er funderingen aan te pas. Om werkuren uit te sparen kan je als zelfbouwer daar een groot stuk bij helpen. Handig dus om te weten hoe dat alles in zijn werk gaat. In dit artikel leggen we uit hoe het meest voorkomende funderingstype, namelijk strookfunderingen, worden gegoten. Dat gebeurt meestal samen met de vloerplaat.
Welk type funderingen er nodig zijn voor je woning, hangt af van wat de stabiliteitsingenieur voorschrijft. Die zal zich baseren op bodemonderzoek en de aard van het gebouw dat moet worden gezet.
Opgelet: ga je dit zelf doen? Laat je dan bijstaan door een aannemer.
Assen van de woning uitzetten
Aan de hand van de uitgetekende plannen van de architect kunnen de assen van de woning worden uitgezet met behulp van planken en touwen, zodat alles op de juiste plaats wordt gepositioneerd. Dat assenstelsel wordt ook gebruikt om de fundamenten correct aan te brengen.
Dit kan je zelf doen, maar het is best om je te laten bijstaan door een professional (een aannemer of een landmeter), want het is belangrijk dat het plan op de juiste manier wordt overgezet naar het terrein.
Sleuven graven
Om de funderingen te graven moeten eerst de touwen, die je hebt gebruikt om de assen uit te zetten, worden vervangen door markeerlijnen (bijvoorbeeld met een verfspuitbus). Daarvoor gebruik je best een plank om recht te werken. Daarna kan je de touwen oprollen en vastmaken. Wanneer dat is gebeurd, kunnen de funderingssleuven worden gegraven. Het snelst werk je met een graafkraan.
Heb je voor dit punt al een waterput geplaatst, dan kan het zijn dat je daarrond zal moeten graven. Dat doe je het best met een spade, en niet met een machine, zodat je de put niet schaadt. Tijdens het graven kan je ook restanten terugvinden van oude buizen, deze haal je ook weg.
Waar je hebt gegraven, span je vervolgens het touw opnieuw, dat geeft immers aan hoe hoog het afgewerkte vloerniveau komt. De funderingsvloer zit bijna een meter onder dat niveau.
Als de sleuven zijn gegraven, stort je een bodem van om en bij de 7 cm aan steenslag of betonpuin. Daarop komen in een later stadium de wapeningskorven terecht. De korven moeten stabiel staan en mogen niet in de ondergrond zakken als er veel druk op komt te staan.
Bekisting aan de buitenkant
Zit je met een hellend terrein waar de vloerplaat boven het maaiveld uitkomt? Dan zal je een bekisting moeten maken voor je funderingen, om zo te vermijden dat je beton uitloopt. Daarvoor gebruik je multiplex platen. Om die op maat te zagen leg je die het best op schragen. De planken plaats je tegen de paaltjes die reeds in de grond staken bij het uitzetten van je assen – waren die er nog niet, dan kan je die ook gemakkelijk er op dit punt in steken.
Maak aan de buitenkant van de bekisting een stevige steunbalk vast. Dat doe je om te vermijden dat de planken worden weggeduwd onder de druk van het beton. Verstevig nog eens extra de hoeken, zodat de bekisting op zijn plaats blijft.
Werk hier steeds recht onder de assen, anders krijg je funderingen die niet volgens het plan lopen. Controleer ook regelmatig met een waterpas of bouwlaser opdat alles nog loodrecht staat.
Wapening
Wanneer de bekisting langs buiten klaar is, plaats je de wapeningskorven op het ondertussen uitgeharde betonpuin. Die korven leg je op blokken, zo kan het beton er goed onderdoor lopen en wordt het staal volledig in het beton verwerkt. Om de korven goed op elkaar te laten aansluiten, schuif je ze in elkaar in de hoeken.
In de hoeken maak je de wapening vast met ijzerdraad, zodat ze niet kan gaan zweven. Dat doe je met een oogbinder en veel binddraadjes. Te lange staven zaag je af met een haakse slijper.
Op de korven plaats je ook nog afstandhouders, zodat ze niet tegen de bekisting terechtkomen en het ijzer van de wapening niet kan wegrotten.
Bekisting aan een binnenkant
Wanneer de korven er staan, moet de bekisting aan de binnenkant nog worden gezet. Langs binnen plaats je de planken lager, los tegen elkaar. De bekisting aan de buitenkant komt tot aan het niveau van de bovenkant van de betonnen vloerplaat, de binnenkant tot aan de onderkant van de vloerplaat. Het stuk dat overblijft (de hoogte van de planken voor de bekisting langs binnen) wordt uitgehold met aanvulzand of aarde, waar de rioleringsbuizen in worden verwerkt.
Deze binnenbekisting kan niet meer gerecupereerd worden, vandaar wordt deze ook aangeduid als ‘verloren bekisting’.
Riolering
Vervolgens zaag je doorheen de bekisting en de wapeningskorven nog uitsparingen uit om de rioleringsbuizen door te trekken en leg je het buizennetwerk aan. Vergeet ook niet dat de aardingslus onder de vloerplaat en de funderingen moet komen.
Leidingen afdekken
Nadat alle buizen gelegd zijn, worden deze bedekt met aarde en nog een afwerklaag uit zand. Dat zand dam je vervolgens aan met een trilplaat. In deze fase breng je ook nog de aardingslus voor de elektriciteit in de ondergrond.
Om te vermijden dat er zand naar boven komt dek je het af met bouwfolie. Voor grote vlakken is dat ook een bescherming tegen opstijgend vocht.
Wapening voor vloerplaat
De funderingen worden meestal samen met de betonnen vloerplaat gegoten. Daarom worden nu al bovenop de bouwfolie wapeningsnetten aangebracht (op blokken). De netten leg je met 10 cm overlap voor extra stevigheid. Zijn de netten te groot? Dan snij je stukken af met een nijptang of met een haakse slijper.
De netten verbind je doorheen de wapeningskorven voor de fundering met ijzeren staven. Die staven vlecht je samen aan de wapeningsnetten. Op die onderlaag aan netten plaats je afstandhouders, waarop je opnieuw netten plaatst. Opnieuw vlecht je hier alles goed aan elkaar vast.
Beton storten
Als alle voorbereidingen gebeurd zijn kan het beton worden gestort voor zowel de funderingen als de betonnen vloerplaat. Zorg ervoor dat het beton goed is verdeeld over de volledige oppervlakte. Je zal dus de goot waardoor het beton wordt gegoten regelmatig moeten verplaatsen. Voorzie goede laarzen en een schop of hark om het beton gelijk te verdelen.
Beton dichten
Nadat het beton is gestort, tril je het aan zodat de luchtbellen eruit zijn, dat verdicht het beton en maakt het dus sterker. De gladgestreken plaat kan vervolgens beginnen drogen. Beton verkrijgt zijn druksterkte na 28 dagen.