Aircosysteem aangepast aan moderne technologie
Er zijn momenteel enkele markante evoluties aan de gang in aircoland. Elektrische wagens vereisen een aangepaste aircobenadering om hun batterij tiptop te houden, de milieuproblematiek heeft een impact op de olie, er zijn de diverse methodes voor lekdetectie en het tekort aan geschoold personeel noopt tot slot tot het aanschaffen van aircoservicesystemen die toegankelijk zijn in gebruik. Een stand van zaken.
Gezondheid van EV-batterij
Het aircosysteem is - zeker nu elektrische en hybridewagens terrein winnen - niet onbelangrijk in de huidige wagens. Bij dit type voertuigen wordt het batterijpakket namelijk steeds vaker gekoeld door het aircosysteem. Een slechte koeling leidt hier dus tot andere problemen dan enkel een onaangename temperatuur.
Een slechte koeling leidt bij EV's tot andere problemen dan enkel een onaangename temperatuur
Thermomanagement is dus zeer belangrijk voor elektrische wagens, want het is zowel in de zomer als in de winter belangrijk om een optimale wisselwerking te creëren tussen airco en batterijtemperatuur. In de winter moet niet enkel het interieur worden opgewarmd, om de batterij goed te laten functioneren moet deze ook op een minimumtemperatuur worden gehouden. In de zomer is uiteraard het omgekeerde nodig, met airco binnenin en koeling van de batterij.
Die andere vereisten zien we ook weerspiegeld in de aanwezigheid van het koudemiddel. Die hoeveelheid ligt merkelijk hoger, bijvoorbeeld 750 g in plaats van 500 g. Er wordt bij elektrische aircocompressoren bovendien gebruikgemaakt van POE-compressorolie. Sommige toestellen zijn voorzien van beide oliesoorten zodat ze zowel voertuigen met een verbrandingsmotor als e-voertuigen kunnen verwerken.
Deep recovery voor meer terugwinning
Grondstoffen zijn duur, dat is geen geheim. We kunnen dus maar beter extreem voorzichtig omspringen met het kostbaar koudemiddel. Dat is niet alleen goed voor de geldbuidel maar ook voor het milieu. Sommige toestellen beschikken daarom over een zogenaamde ‘deep recovery’-functie, waarbij de terugwinningsgraad extreem hoog ligt. Fabrikanten geven cijfers aan tot minimaal 99% terugwinning, wat beduidend hoger ligt dan de standaard van 95%.
Sommige toestellen beschikken over een ‘deep recovery’-functie, waarbij de terugwinningsgraad extreem hoog ligt
Ook op andere vlakken zien we mooie innovaties in de aircoservicestations. Vooral het gebruiksgemak is een pak groter geworden bij de aanbieders, waardoor het stilaan ook voor niet-specialisten mogelijk is om airconditioningsystemen te servicen. Een voorbeeld van deze benadering is de instelling: via een touchscreen met duidelijke graphics en een overzichtelijke menunavigatie is dat proces nog intuïtiever geworden. De monteur wordt stap voor stap door het serviceproces geleid en hij krijgt per stap te zien wat hij moet doen.
Een tweede voorbeeld is de komst van wifiverbinding voor het servicestation. Zo kan het via een webinterface ook worden verbonden met een smartphone, tablet of computer. De monteur kan op deze manier realtime de status, koudemiddelniveau en service-informatie inzien.
Lekdetectie
De meeste toestellen zijn voorzien van een ingebouwd lekdetectiesysteem. De verouderde methode met zeepsop wordt quasi niet meer toegepast omdat minieme lekken hiermee moeilijker opgespoord worden. Sommige toestellen beschikken over een extra circuit met uv-vloeistof om zo mogelijke lekken op te sporen, soms kan dit via het aircostation automatisch verlopen. De methode met uv-vloeistof kan tijdrovend zijn omdat de klant vaak moet terugkomen na x aantal weken, maar omdat de uv-methode uitermate geschikt is om minieme lekken en trillingslekken op te sporen, verdient ze zeker haar sporen in de werkplaats.
De methode met stikstof is dan weer handig om te controleren of er zich een lek in het circuit bevindt, maar minder om de exacte locatie aan te duiden. Deze methode omvat het opbouwen van overdruk met behulp van stikstof of onderdruk met behulp van vacuüm door het aircoservicestation. Daarom is deze methode handig om voor het vullen te verifiëren of er wel koudemiddel kan worden gevuld. Niet alle aircoservicestations zijn uitgerust om deze methode uit te voeren.
Lekdetectie met formeergas is geleidelijk aan terrein aan het veroveren
De methode met formeergas is geleidelijk aan terrein aan het veroveren. De gebruikers wijzen op voordelen als de snelle werkwijze en de milieuvriendelijkheid. Het gas kan meteen worden gemeten en er kan direct actie worden ondernomen als dat nodig blijkt. Bovendien wordt er minder koudemiddel verspild, wat de belasting van het milieu vermindert. In principe is er weinig extra nodig voor deze methode: Een 1-, 2- of 4-kraans meterset, een formeergasreduceerventiel, lekdetector en een flessenkar. Als het station met een afpersfunctie is uitgerust, dan volstaat een formeergasreduceerventiel, lekdetector, referentieslang en flessenkar.
Homologatie voor R134a, R1234yf én R513a
Een recente innovatie is een eerste aircoservicestation dat gehomologeerd is voor gebruik in combinatie met de drie koudemiddelen: R 134a, R 1234yf én R 513A. De service-unit moet worden voorzien van de aansluitingsset voor een specifiek koudemiddel en de bijhorende programmering moet worden uitgevoerd. Dankzij dit nieuwe modulaire concept kan een sterke efficiëntieverbetering en meer duurzame werking worden gegarandeerd omdat er slechts één service-unit vereist is voor alle drie de koudemiddelen.
Koudemiddel identificeren
Er zijn steeds vaker meldingen van auto’s die zijn afgevuld of vermengd zijn met andere gassen dan de verplichte koudemiddelen R134a en R1234yf. Dat is niet alleen een verkeerde werkwijze, het kan ook het airoservicestation verstoren. Zorg daarom dat de aircoserviceapparatuur een goede detector heeft waarmee de verschillende soorten koudemiddelen geïdentificeerd kunnen worden, zodat ze niet vermengd in de apparatuur terechtkomen.
Een goede identificatie door het aircoservicestation zal niet toestaan dat verontreinigd koudemiddel of andere, niet-goedgekeurde koudemiddelen en gassen, teruggewonnen worden. Zodra er een verontreiniging wordt waargenomen zal de analyser het aircoserviceproces automatisch beëindigen. Let er naast het gebruik van de correcte compressorolie ook op dat de olie volledig luchtdicht opgeslagen wordt. Olie die in contact staat met lucht zal oxideren, en de resulterende deeltjes komen bij een vervanging dan meteen in het netjes gespoelde systeem terecht.
Tips en tricks
De meest voorkomende oorzaken van de defecte compressorkoppeling is een verkeerde compressortemperatuur, ouderdom of de hoeveelheid koudemiddel waardoor de koppeling meer dan normaal in- en uitgeschakeld wordt. Het vervangen van de compressor is dan aan te bevelen. Voor sommige compressoren zijn vervangingspoelies en koppelingsplaten te verkrijgen. Hou bij het vervangen van een compressor altijd rekening met de oliehuishouding van het airconditioningsysteem.
Vervang niet zomaar de compressor, controleer eerst de resterende hoeveelheid olie in de compressor
Vervang niet zomaar de compressor, controleer eerst de resterende hoeveelheid olie door de oude compressor leeg te laten lopen in een schone opvangcontainer, en de nieuwe compressor ook leeg te laten lopen in een schone opvangcontainer. Stel, er komt 100 ml uit de oude compressor, dan moet u ook 100 ml verse olie in de nieuwe compressor doen. Zo blijft altijd de correcte hoeveelheid olie in het aircosysteem aanwezig. Als er geen olie meer uit de oude compressor komt, dan is het aan te bevelen om het aircosysteem eerst te spoelen met het correcte spoelmiddel om het aircosysteem compleet te reinigen en pas daarna de nieuwe compressor met de door de fabriek voorgeschreven hoeveelheid olie te vullen.
Klanten die te kampen hebben met nare geurtjes uit de airco, kan u op weg helpen met een ozongenerator, een specifieke A/C-reiniger in spuitbusvorm of een coil cleaner. Ook een regelmatige vervanging van het interieurfilter strekt tot de aanbeveling. Een goede raad die u klanten kan meegeven is om 5 minuten voor het einde van een rit de airconditioning uit te zetten, zodat de verdamper telkens drooggeblazen wordt.
Met dank aan Bosch, Dometic, Nissens, Snap-on tools
Wanneer is spoelen nodig?
Klanten stellen weleens de vraag waarom een spoeling nu eigenlijk nodig is. Het antwoord op die vraag is duidelijk: bij de minste opening in het aircosysteem kunnen minuscule metaalpartikels en andere vuildeeltjes zorgen voor opstoppingen in de leidingen, kanalen en andere onderdelen. Dat kan leiden tot een sterk verminderde werking van de compressor, complete verstopping van het systeem of zelfs volledige uitval op termijn. Deze vervuiling zal in een normale servicebeurt niet uit het systeem worden gehaald, vandaar is spoelen de enige aangewezen manier. Er zijn diverse werkzaamheden die een spoelbeurt rechtvaardigen: een defecte aircocompressor, het plaatsen van een nieuwe verdamper, de vervanger van een expansieventiel ... Eigenlijk bij alle werkzaamheden waarbij het aircosysteem open is geweest, is het noodzakelijk om het koudemiddelsysteem te spoelen.
