Enerzijds, anderzijds...
COLUMN – FERRE BEYENS, AUTOMOTIVE ANALIST/JOURNALIST
Voor politici doet wetenschappelijke of economische wetmatigheid er niet toe. Of het nu gaat over milieu, volksgezondheid of energiebeheer, telkens vervagen de ‘gesprekken’ in irrelevant “enerzijds-anderzijds”-gegoochel. Bij autoconstructeurs is dat niet anders. Ook hier tonen beslissingsnemers zich ziek in het bedje van triviale enerzijds-anderzijdspoeha. Enerzijds als dweepzieke antifossielstrijders die de media bedelven onder stapels pro-elektrische (des)informatie. Anderzijds waarschuwend dat de prijs van het lithium in één jaar vervijfvoudigde, dat de toelevering van nikkel en kobalt sputtert, dat het blijft mankeren aan halfgeleiders, dat de – mede door hun – gepopulariseerde accu-auto plots ernstig bedreigd wordt in zijn voortbestaan ... Of hoe het bij constructeurs dan toch begint te dagen dat de verplichte pensionering van de verbrandingsmotor te snel is aangekondigd.
"De energietransitie is autotechnisch ontzettend moeilijk te democratiseren"
Ook bij ‘s werelds grootste EV-constructeur China heerst paniek. Als de lithiumprijs zo hoog blijft, rest Peking niets anders dan een fors terugschroeven van hun grootschalige elektroaspiraties. Om die grootse EV-ambities effectief te realiseren, moet de Chinese lithiumvoorraad over 8 jaar vervijfvoudigd zijn. Rekening houdende met de exploderende lithiumprijzen wordt dat financieel onhaalbaar. Ook voor een economische reus als China, dat zelfs de derde grootse lithiumproducent op wereldvlak is. Daarom nam China andere marktspelers onder de vleugels in een poging om de lithiumgrondstofprijzen onder controle te krijgen en zo het voortbestaan van de elektrische auto niet te bedreigen. Of dat volstaat om de EV-productie te redden? Niet vergeten toch dat, naast die omhoog flitsende lithiumprijs, de auto-industrie (ook buiten China) geplaagd blijft door het aanhoudende gebrek aan halfgeleiders.
Uiteraard zijn het niet alleen hoge lithiumprijzen en halfgeleidertekorten die de prijs van een elektrische auto bepalen. Ook de toekomstige toeleveringen van nikkel en kobalt worden onzeker. De situatie voor beide en voor de EV-productie onmisbare grondstoffen is weliswaar minder ernstig dan voor lithium. In tegenstelling tot lithium is er voor kobalt of nikkel geen tekort aan ontginnings- en productiecapaciteit. Voorlopig toch niet. Maar nikkel bijvoorbeeld wordt aangeleverd door Rusland, een van de belangrijkste leveranciers. Of hoe die bevoorradingscapaciteit van nikkel door Westerse sancties verstoord dreigt te worden.
Elektrische auto’s worden fors duurder en tezelfdertijd rijden ze op energie waarvan de tarieven eveneens de pan uit swingen. Omwille van de opgesomde nikkel-kobalt-lithiumproblematiek zal op korte termijn de prijs van een accu met 1.000 tot 2.400 euro stijgen. Komt daarbij dat de energetische bevoorrading van die accu’s aan stevige prijsstijging onderhevig is. Of mag het niet gezegd dat stijgende energieprijzen ook het e-rijden flink duurder maken? Wie thuis de accu’s oplaadt, betaalde daar in april ll. al tot bijna 30% meer voor dan de maand daarvoor. Dus niet enkel diesel- en benzinetarieven worden door de spanningen op de internationale markten (al dan niet kunstmatig) hooggehouden. Ook op de elektriciteitsmarkt schieten de (laad)tarieven de hoogte in.
De energietransitie zette de constructeurs aan om de elektroheilzaamheid te promoten maar met de huidige prijsevoluties blijft de elektrische auto nauwelijks te democratiseren. Opvallend toch dat precies nu en in tijden waarin de verbrandingsmotor onder politieke druk definitief door de shredder moet, er perscommuniqués verspreid worden waarin resoluut wordt aangetoond dat het best mogelijk is om ICE-emissies tot nulimpact te limiteren. De Association for Emissions Control by Catalyst (AECC) bewees tijdens het 43e International Vienna Motor Symposium die zero-impactemissie met een geïntegreerde aandrijflijnbenadering van een geëlektrificeerde benzinemotor. Verontreinigende emissies werden onder een breed scala rijomstandigheden en met behulp van geavanceerde emissiecontrole sterk geminimaliseerd. Waarbij de Well-to-Wheel (WtW) CO2-impact bovendien gemilderd wordt door deze aandrijflijn op e-fuel te laten draaien.
Enerzijds investeren constructeurs indrukwekkende bedragen in accu-aandrijving, anderzijds verkondigen diezelfde autobouwers nu dat “elektrisch” niet de “ultieme oplossing” is. En het blijft niet bij verkondigen want er groeit (terecht) verzet tegen de overdreven EU-regeling om vanaf 2035 geen nieuwe ICE-aangedreven auto’s meer te bouwen. Oliver Zipse, voorzitter van de Raad van Bestuur en CEO van BMW AG vindt alvast dat al die inspanningen om het autoclientèle massaal aan de stekker te krijgen, buitensporig zijn. Autoconstructeurs die kritiekloos die 100% elektrische strategie volgen, maken volgens hem een vergissing omdat ze te lichtzinnig voorbijgaan aan de huidige toeleveringsproblematiek en een EV-rijden dat veel te duur dreigt te worden. Zorgen over de exploderende grondstofprijzen en de steeds duurder wordende EV’s heeft ook Markus Schäfer, chief technology officer, development & procurement bij Mercedes-Benz Group AG. Hij vreest zelfs dat de kans dat de prijs van elektrische wagens ooit zal dalen, miniem is. Zelfs als de productievolumes sterk worden opgevoerd, wat – in een normaal economisch bestel – tot een prijsdaling zou leiden.
De e-auto in vraag gesteld. Niet enkel door klanten die afgeschrikt worden door onoverkomelijk hoge prijskaartjes en duurder wordende energietarieven. Door vele klanten met angst voor de krappe actieradius. Klanten ook die doorkrijgen dat de politiek het gebrek aan laadinfrastructuur niet meteen kan of zal oplossen. Ook constructeurs dreigen nu (eindelijk) hun poot dwars te zetten. Duitsland en Italië, waar de auto-industrie economisch belangrijk blijft, roepen de EU een “halt” toe. Auto en economie kunnen niet langer een speelbal zijn van politiek irrelevante enerzijds-anderzijdsbombarie. Poot eindelijk dwars bijgevolg voor de ridicule EU-maatregelen om vanaf 2035 de verkoop van ICE-gedreven auto’s te verbieden...
