INNOVATIEGOLF TILT HOOGWERKERS NAAR HOGER NIVEAU

VERGELIJKING HUREN OF KOPEN: WAT IS HET MEEST INTERESSANT?

Hoogwerkers zijn een onmisbaar hulpmiddel voor iedereen die op werven actief is. De keuze voor het juiste toestel is afhankelijk van meerdere factoren, zoals hefvermogen, reikwijdte en ondergrond. Technische evoluties zorgen er voor dat het werk steeds sneller, veiliger en efficiënter kan verlopen, maar de aankoopprijs vormt vaak een struikelblok. Huren van een hoogwerker kan dan soelaas brengen, maar waarmee moet u allemaal rekening houden?

OVERZICHT TYPES

Voor we de evoluties belichten staan we eerst even stil bij de diverse types, want hoogwerkers zijn verkrijgbaar in allerlei uitvoeringen die weleens door elkaar gehaald worden. De populairste groepen zijn de schaarhoogwerkers, kniktelescoophoogwerkers, telescoophoogwerkers en autohoogwerkers.

Telescoophoogwerkers worden ingezet als er een rechte lijn kan getrokken worden tussen het punt waar de machine staat en waar de taak uitgevoerd moet worden. Meestal zijn ze uitgerust met vierwielaandrijving voor het werken onder zware omstandigheden. Ze bereiken hoogtes tot bijna 60 meter.

Kniktelescoophoogwerkers hebben ook een uitschuivende telescooparm, net als een gewone telescoophoogwerker. Maar dankzij een knikkende onderarm is een horizontale oversteek over obstakels en gebouwen makkelijk. Zij gaan tot pakweg 48 meter.

Schaarhoogwerkers zijn erg mobiel en zijn vooral bedoeld om recht onder de werkzaamheden of langs vlakke gevels te plaatsen. Ze gaan minder hoog dan telescoophoogwerkers, maar hebben vaak een groter hefvermogen omdat hun last niet buiten de basis van de machine gaat. Er kan dus veel materiaal en personeel mee naar boven. Er kunnen hoogtes tot 35 meter mee bereikt worden.

Spinhoogwerkers zijn ideaal voor binnen- en buitenwerkzaamheden met een delicaat karakter. De uitschuifbare of klapbare 'poten' zorgen voor de nodige stabiliteit, en door de verdeling van de last berokkenen ze minder puntbelasting op de ondergrond. Bovendien hebben de meeste modellen het bijkomende voordeel dat de poten zich automatisch op de grond gaan 'stempelen' en zo de machine waterpas gaan zetten. Hellende oppervlaktes worden zo uitgevlakt. Door hun compacte bouw en het lage eigen gewicht zijn deze types perfect voor werken in winkelcentra en dergelijke. Grosso modo kunnen hiermee werken tot op 50 meter hoogte uitgevoerd worden.

Autohoogwerkers zijn uiterst mobiel en flexibel, de combinatie hoogwerker/vrachtwagen maakt dit tot een ideale oplossing als meerdere werkzaamheden op verschillende locaties uitgevoerd moeten worden.

Aanhangerhoogwerkers zijn hiermee vergelijkbaar, bij de plaatsing wordt de stabiliteit gegarandeerd door hydraulische 'poten'. Veilig positioneren wordt zo makkelijk gemaakt.

Verticale mast hoogwerkers maken, mede door hun compacte afmetingen, werken tot op een grote hoogte tussen stellingen en in magazijnen en fabriekshallen prettig en efficiënt. Erg geschikt voor service-, montage- en onderhoudswerkzaamheden.

Personenliften zijn makkelijk te manoeuvreren in kleine ruimtes. Deze hoogwerkers zijn zeer wendbaar en zijn geschikt voor werkhoogtes tot 15 meter. Ze besparen veel tijd tijdens onderhouds- en installatiewerkzaamheden.

Low level access hoogwerkers zijn veilig, efficiënt en erg geschikt voor taken in kleine ruimtes en onderhoudswerkzaamheden, maar sterk beperkt in werkhoogte en hefvermogen.

WAT MET KEURINGEN?

Bij de hoogwerkers bepaalt Europa met norm EN-280 wat mag en niet mag. Fabrikanten moeten zorgen voor het initiële CE-attest van hun machine. Naast de initiële CE moet elke machine ook gekeurd worden bij de eerste indienststelling (ARAB art. 280) en daarna is er een periodieke driemaandelijkse keuring (ARAB art. 281) en een jaarlijkse controle op de hefcapaciteit voor de toestellen met hefbeveiliging. Bij de driemaandelijkse controle gaat men de veiligheidsinrichtingen, structurele staat en de normale werking van de machine controleren. Bij kleine inbreuken kan de machine op de werf blijven verder werken, mits aan de opmerking verholpen worden bij een eerstvolgende keuring, maar bij grote inbreuken wordt ze meteen stilgelegd.

 EVOLUTIES

Tientallen merken dingen ondertussen naar de gunsten van de klant. Voor hen is het zaak om machines aan te bieden die een meerwaarde betekenen. Dat resulteert recent in meerdere interessante innovaties die een rechtstreekse impact hebben op onder meer veiligheid, uptime en hefcapaciteit.

Groter hefvermogen

Hefvermogen is naast bereik één van de voornaamste factoren bij de bepaling van het juiste toestel. Schaarhoogwerkers hebben door hun werkingsprincipe altijd al het grote voordeel gehad dat ze een groter hefvermogen hadden ten opzichte van de telescopische (knik)hoogwerkers. De reden is duidelijk: omdat schaarhoogwerkers enkel horizontaal liften en het basis-werkplatform nooit buiten de voertuigbasis gaat, is het moment kleiner dan bij telescopische (knik)hoogwerkers. De fabrikanten van deze laatste hebben de laatste jaren evenwel sterk ingezet om ook in deze types een hogere hefcapaciteit te realiseren. Vroeger was de hefcapaciteit beperkt tot maximaal 2 arbeiders en een zeker materiaalgewicht, goed voor ongeveer 250 kilogram. Door innovaties in werking en in engineering van de machines, slaagt men er vandaag in om hogere hefcapaciteiten te bereiken van 450 kilogram, waarmee makkelijk 3 arbeiders en hun materiaal tegelijk omhoog kunnen gebracht worden. De manier waarop men deze hogere capaciteit bereikt hangt af van de fabrikant. Sommige maken een tweede uitvoering van een standaardmachine, waarbij de kopie beschikt over extra functionaliteiten die een hogere capaciteit mogelijk maken. Andere fabrikanten zorgen er voor dat er binnen één machine gekozen kan worden voor twee werkingswijzes, waarbij de instelling voor een hogere capaciteit ook een zekere beperking in bereik zal betekenen. Nog andere merken werken met een systeem waarbij het bereik automatisch beperkt wordt in functie van de last op dat moment.

Andere materialen

Bij spinhoogwerkers is de uitdaging om zo hoog mogelijk te gaan en tegelijkertijd de bodemdruk te beperken, want zij worden vaak ingezet op kwetsbare vloeren. De ontwikkeling van speciale legeringen zoals koolstofstaal zorgt voor een lichtere uitvoering van deze machines, terwijl de hefhoogte behouden blijft of zelfs nog kan stijgen. Die nieuwe materialen worden ook gebruikt in autohoogwerkers. De gewichtsbesparing daar is vooral belangrijk om de grens van 3.500 kilogram niet te overschrijden, want daarboven volstaan een rijbewijs B niet langer.

Kantelbeveiliging

De grotere hefcapaciteit heeft ook repercussies voor de veiligheid, want een groter gewicht betekent meer gevaar voor omkantelen. Nu plaatst men sensoren of drukcilinders die de machine uitschakelen of in veilige modus laten werken als het gewicht in de korf te groot wordt. Die veilige modus betekent dat men enkel nog bewegingen kan uitvoeren die de machine in een veiliger toestand brengen, zoals de arm intrekken of weer in een meer verticale stand brengen. Voor wie niet vertrouwd is met deze veiligheidsconcepten kunnen deze veiligheden wel eens als vervelend ervaren worden.

Anti-knelbeveiliging

Wat heel sterk in de lift zit de laatste jaren zijn systemen die vermijden dat de bedienaars van (knik)telescopische hoogwerkers, zich tijdens hun werkzaamheden kunnen knellen tussen een boven- of achterliggende obstakel (bv. deel van dak- of staalconstructie) en het werkplatform of de bovenbedieningskast. Hierdoor zijn in het verleden helaas al heel wat ernstige ongevallen gebeurd, waarvan sommige met dodelijke afloop. Er bestaan meerdere systemen, waarbij sommige werken met een passieve bescherming (beschermingskooi voor bedienaar of afscherming bovenbedieningskast tegen onvrijwillige bediening) en anderen met een actief systeem (druk- of contactsensor) dat de onveilige beweging onmiddellijk stillegt. Slechts enkele fabrikanten gaan nog verder en bieden een systeem aan dat de onveilige beweging niet alleen onderbreekt maar ook nog eens ongedaan maakt (door een korte omgekeerde beweging).

Uptime garanderen

Een trend die zeer sterk in opkomst is, is telematics of het opvolgen van machines op afstand. Door enkele factoren zoals de urentellerstand en motortemperatuur te registreren en via GPRS te communiceren met de eigenaar van de machine kan op voorhand onderhoud ingepland worden. Bovendien kunnen zo ook foutcodes op afstand uitgelezen worden. Bij eenvoudige problemen kan zo een eenvoudige en snelle telefonische interventie al soelaas bieden. Als dat niet mogelijk is, kunnen de technici van de aanbieder wel al op voorhand inschatten wat er precies schort aan de machine en dus al de juiste vervangstukken kunnen meenemen. Ook zaken als locatiebepaling dragen bij tot een snellere interventie, want technici hoeven niet langer een werflocatie af te zoeken op zoek naar het toestel in kwestie.

Hybride breekt niet door, elektrisch in opkomst

In de Belgische markt worden vooral diesel- en elektrische aandrijvingen gebruikt. De hybride toestellen zijn - in tegenstelling tot de marktsituatie in veel andere landen - weinig populair in België. De tijd zal uitwijzen welke richting deze evolutie zal uitgaan, maar het is wel zo dat elektrische aandrijvingen steeds performanter worden. Daar komt nog bij dat dieselaangedreven toestellen ook te lijden hebben onder de steeds strengere milieuwetgeving. Bovendien zijn de luidruchtige diesels ook weinig aantrekkelijk in verstedelijkte omgevingen of in de buurt van rusthuizen en ziekenhuizen. Op vandaag is diesel wel nog steeds de goedkoopste oplossing voor de veeleisende buitentoepassingen, maar het lijkt er op dat elektrische aandrijvingen aan een inhaalbeweging bezig zijn. Onder meer de verdere verkleining van de batterijpacks ligt hier aan de basis.

Volle of schuimgevulde banden

Stel dat uw werknemers op hoogte aan het werken zijn en één van de banden beneden raakt lek. Het leeglopen van de band zal de stabiliteit van de machine in gevaar brengen. Een klapband zou nog veel erger zijn en ingrijpende gevolgen hebben voor de personen die boven aan het werk zijn. Om die reden zijn luchtbanden verboden bij zelfrijdende hoogwerkers. Er zijn drie alternatieven: rupsbanden (vooral geschikt voor ruw terrein), volrubberbanden en schuimgevulde banden. In dat laatste geval worden twee componenten in de band gespoten die met elkaar zullen reageren als ze in contact komen met elkaar. Die reactie doet de stoffen opstijven, wat de band niet meer vatbaar maakt voor lekken. Verder zijn er bij de banden en rupsen ook nonmarkingversies beschikbaar. Dit zijn uitvoeringen die kunnen ingezet worden in toepassingen waar de banden of rupsen geen zwarte strepen mogen achterlaten. Nonmarkingbanden zijn quasi altijd wit of grijs.

KOPEN OF HUREN?

Elke aannemer die ooit op het kantelpunt tussen huren of kopen stond zal het beamen: de achterliggende redenen om te opteren voor huur of koop zijn even divers als specifiek voor de applicatie van uw bedrijf. Wij zien dat de verhuurmarkt de laatste jaren duidelijk in de lift zit. Aannemers vinden steeds meer de weg naar het huren van toestellen. Maar toch is een bepaalde gevallen een aankoop ook een optie. Rekening houden met alle factoren en al dan niet verborgen kostenposten zullen helpen uw beslissing beter in te schatten. In het voordeel van kopen spelen de volgende zaken mee:

• Een eigen toestel geeft volledige zekerheid over beschikbaarheid;
• De investering blijft binnen het bedrijf, in veel gevallen is nog een stuk recupereerbaar in een latere fase;
• Naar eigen goeddunken aan te passen aan de eigen noden (eigen firmakleuren, specifieke opties .…).

Aan de andere zijde van het spectrum vinden we het pro-hurenkamp. Jean-Pierre De Nil is director sales bij TVH Equipment, waar ze zowel verkoop als verhuur van hoogwerkers aanbieden. Hij somt een aantal duidelijke argumenten op die de stijging van het aantal huurbewegingen verklaren:

• Het vermijden van een grote investeringskost;
• Geen zorgen om onderhoud en herstellingen;
• De keuringen zijn de verantwoordelijkheid van de verhuurder;
• De vloot van een kwalitatieve verhuurder wordt voortdurend upgedate;
• Flexibiliteit in toestellen: tientallen types met verschillend bereik en diverse capaciteiten kunnen gehuurd worden;
• Geen zorgen om vervoer: de verhuurder brengt de machine naar de werf en haalt ze op;
• Bijstand van de verhuurder bij de keuze voor een correct toestel.

Uiteraard is huren niet in elk geval de beste optie, maar de huurprijzen zijn de laatste jaren wel merkelijk gezakt onder invloed van de grote concurrentie in deze markt. Als u evenwel een heel jaar door hetzelfde type gebruikt, kan kopen interessanter zijn.