De essentiële tools voor perfect pleisterwerk

Aan mooi en egaal pleisterwerk gaan heel wat handelingen vooraf. De stukadoor heeft verschillende tools voor het schaven, schrapen, schuren en egaliseren van pleisterwerk. We zetten alle tools op een rijtje en geven een praktisch stappenplan voor het pleisterwerk mee.
Spackmes
Een spackmes maakt het mogelijk om grote oppervlakken aan zeer hoge snelheid perfect glad te maken, zonder coatingverlies en vrijwel zonder schuren. Het wordt voor verschillende toepassingen ingezet: voor kleine en grote beklede oppervlakken, voor het gladstrijken van geprojecteerde coatings, voor het afwerken en verwijderen van overtollige plaaster op gipsplaten en om decoratieve coatings af te werken. Het kan ook voor airless gebruik.
Bij de traditionele spackmessen zijn vooral de kwaliteit van het staal en de dikte bepalend. De maten gaan van 100 tot 1.000 mm, maar het zijn vooral de tussenmaten die flexibel werken. De handvaten zijn bijna altijd soft grip en persoonsgebonden. Daarnaast bestaan er spackmessen in rvs om structuren aan te brengen in coatings. Hiermee kan je reliëfeffecten aanbrengen en gladstrijken, zowel dik als dun.


Spachtelbord
Tijdens het aanbrengen van pleisterwerk is het belangrijk om naden mooi dicht te wrijven. Een overschot aan materie moet met het spackmes direct op het spachtelbord afgeveegd worden. Dit bord verzamelt zo het overschot aan materie. Om uitgedroogde materie te vermijden, is het vervolgens aangeraden om de overschotten op het bord direct terug te gebruiken op andere voegen op de gipsplaat.
Een spachtelbord heeft altijd een groot oppervlak gezien de grote hoeveelheid van het pleistermateriaal. In het midden van het bord staat een hendel om het evenwicht te verdelen. Op deze manier kan het bord een goede balans op je hand vinden.
Spaan met schuurspons
Dit type spons is geschikt voor het afwerken van fijne structuren. De ergonomische handgreep, die helpt tegen de belasting van spieren en gewrichten, wordt aan de spons gelijmd met een groot aantal lijmrillen.
Na het uitstrijken van pleisterwerk kunnen er nog oneffenheden zijn. Omdat pleisterwerk snel uitdroogt, is het belangrijk om met een natte spons de oneffenheden weg te werken.

Voor het gebruik van een schaaf is het belangrijk dat het pleisterwerk volledig droog is (Foto: Semin)
Het handvat moet zodanig ontworpen zijn dat het water van de spons niet via je hand maar wel van het gereedschap naar beneden loopt. Belangrijk is wel dat oude resten niet in de spons achterblijven. Een emmer met water met sponshouder is hiervoor ideaal.
Bij een dubbele schuurspons kan je gebruikmaken van een fijne en grovere textuur. Deze kan je vervangen wanneer nodig.
Gipsschaaf
Wanneer het pleisterwerk droog is, kan in een laatste fase een gipsschaaf – met schuin gestelde messen – gebruikt worden om de allerlaatste oneffenheden weg te nemen. Cruciaal is wel dat het pleisterwerk volledig droog is, omdat er anders veel materiaal kan afgeschraapt worden en dat dit terug tot schade kan leiden. Zorg er wel voor dat het gips droog genoeg is, want anders wordt er te veel weggenomen. Gips schaven brengt veel stof met zich mee, dus hou zeker een stofzuiger bij de hand en zorg er natuurlijk ook voor dat in de omgeving het nodige werd afgedekt.
Een grondige voorbereiding voorkomt latere frustraties
en zorgt ervoor dat je meteen aan de slag kunt
Pleisteren stappenplan
Elke stukadoortaak kan verschillend zijn. De materialen die je gebruikt hangen vooral af van de grootte en de staat van het oppervlak dat je gaat behandelen. Hieronder vind je een stappenplan waarmee je altijd een goed resultaat bekomt.
Voorbereiding
Net zoals bij schilderen is de voorbereiding de belangrijkste fase. Een goede voorbereiding bespaart je later veel frustraties en zorgt ervoor dat je vlot aan het echte werk kan beginnen.
Bij renovatiewerken of nieuwbouw waar je geen stof wil krijgen in de andere ruimtes is het belangrijk om eerst het nodige af te dekken. Er bestaan ook beschermfolies om openingen van deuren af te sluiten zodat al het stof niet in alle andere ruimtes terechtkomt. Er bestaan ook zelfklevende afdekfolies, voor bijvoorbeeld op trappen, waarbij het belangrijk is dat deze vastplakken zodat niemand uitschuift.
Het oppervlak dat je wil pleisteren moet schoon zijn. Dat wil zeggen: geen stof, geen vuil en vooral geen losse delen. Als er scheuren of gaten in de muur zijn, repareer je ze eerst met vulmiddel. Uiteraard moet dit dan eerst drogen.

Materialen en gereedschap
Stukadoren kan een leuke bezigheid zijn als je de juiste materialen hebt. Kwaliteit speelt hier een grote rol. Verzamel alle benodigde materialen en gereedschappen, zoals pleister, een plakspaan, plamuurmessen, een nadenvuller, een plafonneermes, een verfkrabber, een schuurblokje, een schuurpad, een pleisterbakje, schuurpapier, schilderhandschoen, schone poetslappen en een ladder als je in de hoogte werkt.
Meng de pleister
Zorg voor een grote emmer om de materie in te mengen. Doe dit het best buiten om stof en water in de ruimte te vermijden. Vul de emmer met water. Het is belangrijk dat je de pleister langzaam toevoegt aan het water en zeker niet andersom. Dit helpt om klonters te vermijden en meer controle over de dikte van het gips te hebben. Bij koud water wordt het mengen moeilijker. Vervolgens gebruik je een draadmenger/mixer om het gips goed te mengen tot een egale massa.
Zorg ervoor dat de emmer en de hoeveelheid pleister die je wil maken overeenkomen. Gips droogt snel uit, waardoor het soms aangeraden is om vaker kleinere hoeveelheden te bereiden.
Breng de eerste laag aan
Neem met je plakspaan je pleister op en smeer het aan met een gelijkmatige dikte. Zorg ervoor dat je laag niet te dik of te dun is. Een goede laag is niet dikker dan 2 mm. Werk van beneden naar boven en van links naar rechts.

Laat de laag drogen
Laat de eerste laag pleister volledig drogen volgens de instructies op de verpakking. Dit kan enkele uren duren, afhankelijk van de omgevingsomstandigheden.
Schuur de eerste laag
Gebruik het schuurblokje om eventuele ruwe pleisteroppervlakken glad te maken. Veeg vervolgens het stof weg met de poetslappen.
Breng de tweede laag aan en laat drogen

Breng opnieuw een laag pleister aan. Deze laag mag iets dikker zijn. Als je deze extra laag geplaatst hebt, mag je hem gladstrijken. Als je een mooi resultaat wil bekomen, zorg je er het best voor dat het oppervlak zo egaal mogelijk is. Laat de tweede laag pleister volledig drogen volgens de instructies op de verpakking. Dit kan weer enkele uren duren.
Schuur en maak het oppervlak glad
Gebruik schuurpapier om het oppervlak opnieuw glad te maken. Verwijder alle ruwe pleisterplekken en stof.
Afwerking
Als de tweede laag is afgewerkt, kan je aan het decoreren beginnen. Of je het nu wil schilderen of behangen: you're ready to go. Als er wordt gekozen voor behangen, moet het gips niet zo mooi afgewerkt zijn.

Reinigen
Aan het einde van de werken maak je tijd vrij om je emmer en materiaal te reinigen. Zoniet komen bij een volgende opdracht overschotten harde pleister van je materiaal in je nieuwe mengsels terecht, waardoor je een oneffen pleisterwerk krijgt.
Met medewerking van Anza Pro, Prof Praxis, Salco, Semin en Würth