Brandwerende doorvoeringen: Do’s & Don’ts

Richtlijnen bij uitvoering van Brandwerende doorvoeringen

Het plaatsen van brandwerende doorvoeren vergt de nodige aandacht. Het correct uitvoeren van de brandwerende elementen is dan ook een vereiste. In de praktijk worden er echter regelmatig fouten vastgesteld. We gaan dan ook terug naar de basis en bekijken de belangrijkste do’s & don’ts.

Don’ts

Als we theorie toetsen aan praktijk dan blijkt dat er frequent fouten gemaakt worden bij het afdichten van brandwerende doorvoeringen. Er zijn dan ook een aantal do’s and don’ts die hieruit kunnen worden geleerd. De don’ts zijn samen te vatten in drie categorieën: het gebrek aan afdichting, een niet geschikte (brandwerende) voorziening en een niet conforme plaatsing van een brandwerende voorziening.

Gebrek aan afdichting

Het spreekt voor zich dat het ontbreken van een afdichting de brandwerendheid in het gedrang brengt. Een veel voorkomende oorzaak is het gebrek aan coördinatie tussen de verschillende bouwtakken. Gemaakte openingen kunnen moeilijk te dichten zijn na plaatsing van de doorvoeren. Bijvoorbeeld doordat de gemaakte openingen te groot zijn in verhouding tot de diameter van leidingen zelf. Ook het plaatsen van brandwerende elementen zoals een brandwerende klep heeft weinig zin wanneer de ruimte tussen de wand en de doorvoer verder niet gedicht wordt.

Niet geschikte (brandwerende) voorziening

Een tweede type fout is het gebruik van producten die niet geschikt zijn voor een bepaalde toepassing of onvoldoende brandwerende eigenschappen hebben. Een belangrijk voorbeeld hierbij zijn de brandwerend PU-schuimen. Eencomponent polyurethaanschuimen hebben namelijk enkel een brandwerende capaciteit indien ze toegepast zijn bij het afdichten van lineaire voegen in massieve elementen. Voor het afdichten van brandwerende doorvoeren is dit type afdichting dus ongeschikt.

Niet conforme plaatsing

Bij een derde type fout worden dan wel de juiste brandwerende materialen gebruikt, maar zijn deze foutief geplaatst waardoor ze niet correct zullen functioneren. Het is dus belangrijk om de richtlijnen van de fabrikant te volgen bij plaatsing en de plaatsing uit te voeren zoals die getest geweest is.

Do’s

De praktijk leert ons de verschillende soorten fouten die voorkomen bij de installatie van brandwerende doorvoeren. Voor elk van deze fouten bestaat er een correcte manier van werken. Hierbij gaat het om twee manieren: de zogenaamde type-oplossingen of de brandwerende voorzieningen. Voor beide gelden een aantal voorwaarden (zie TV 254).

Eenvoudige afdichting met mortel of rotswol

Een afdichting in mortel (cement of gips) of rotswol is een type-oplossing die kan worden toegepast bij het brandwerend maken van je doorvoeren. Deze oplossing is enkel een geschikte keuze bij bepaalde toepassingsdomeinen en onder bepaalde voorwaarden. Ze zijn uitsluitend mogelijk bij enkelvoudige doorvoeringen die op voldoende afstand van elkaar zitten zodanig dat ze elkaar niet nadelig gaan beïnvloeden in geval van brand. De diameter van de grootste leiding zal gaan bepalen wat de correcte afstandsmaat is.  Een eenvoudige afdichting kan enkel bij massieve en licht brandwerende wanden worden toegepast. Een eenvoudige afdichting van dit type is enkel een optie bij een beperkte diameter.

Voor een eis van E60 bedraagt bij brandbare leidingen en elektriciteitskabel de maximale diameter 50 mm bij een afdichting met mortel en 25 mm bij een afdichting met rotswol. Bij onbrandbare leidingen uit metaal is dit een maximum diameter van 160 mm voor een eis E60.

Eenvoudige afdichting met mantelbuis

Een andere type-oplossing is de eenvoudige afdichting met mortel rondom een mantelbuis. Ook hier is dit enkel mogelijk binnen bepaalde toepassingsdomeinen (zie TV 254). Zo moet het gaan over enkelvoudige doorvoeringen in pvc of metaal en kan dit enkel worden toegepast in massieve wanden.

Ook de diameter van de leidingen is gelimiteerd. De ruimte tussen de binnendiameter van de mantelbuis en de buitendiameter van de leiding mag open blijven indien deze kleiner is dan of gelijk aan 4 mm (open speling). Wanneer deze speling gelegen is tussen 4 en 45 mm moet deze speling over een diepte van 50 mm rondom de hele leiding worden opgevuld met rotswol (met rotswol gevulde speling). Rondom de mantelbuis moet een opvulling worden voorzien met mortel.

Voor een brandwerendheidseis E 60 bedraagt de maximale diameter van de leiding 90 mm, indien men gebruikmaakt van een metalen mantelbuis met een lengte van 14 cm en een open speling. Is de metalen mantelbuis evenwel 30 cm lang, dan mag de maximale diameter 110 mm bedragen bij een eis van E 60 en dit zowel voor een open speling als een met rotswol gevulde speling. Als men gebruikmaakt van een pvc-mantelbuis met een lengte van 30 cm kan men beantwoorden aan de eis E 60 indien de diameter van de leiding maximaal 40 mm bedraagt en de speling open is.

Buiten toepassingsgebied van type-oplossingen

Een derde oplossing is het plaatsen van specifiek brandwerende voorzieningen, die gevalideerd zijn door een classificatie- en proefrapport. Het gaat dan om producten zoals brandwerende manchetten, brandwerende zakken of matten, brandwerende kleppen en luchtkanalen, isolatieschalen met een brandwerend coating, ...
De grote voorwaarde is hier dat de plaatsing gebeurt zoals getest en dus volgens de richtlijnen van de fabrikant.

Bron: Webinar 2020/04
‘Brandwerende doorvoeren: Do’s and Don’ts’ door Ing. Sven Eeckhout