Schat storingen beter in met digitale oplossingen voor verwarming

remote monitoring en predictive maintenance vragen extra kennis

Met technieken zoals remote monitoring en predictive maintenance zet de digitalisering zich ook in de verwarmingssector gestaag voort. Hoewel de voordelen voor de eindklant duidelijk zijn, staat hij eerder weigerachtig tegenover de systemen. Het delen van gegevens schrikt sommige mensen af, maar de digitale oplossingen worden sterk beveiligd om te voldoen aan alle wetten inzake privacy. Daarnaast bieden dergelijke systemen tal van mogelijkheden en voordelen voor de installateur. 

Digitale systemen

Remote monitoring

Remote monitoring is puur informatief, want de installateur of technicus kan vanop afstand zien wat er precies aan het gebeuren is in de verwarmingsinstallatie. Dat kan doordat er in het systeem sensoren zijn geplaatst. Afhankelijk van de hoeveelheid en de plaats waar de sensoren zijn geïnstalleerd, kan bijvoorbeeld worden vastgesteld of de ketel al dan niet aan het draaien is, hoe de vertrek- en retourtemperatuur evolueert, hoeveel druk er op het systeem zit, enzovoort.

Remote Service

Remote service laat toe om de service op afstand te doen, doordat parameters in de regeling kunnen worden aangepast. Dat kunnen eenvoudige parameters zijn – zoals de tijdsprogrammatie van de verwarming of de gewenste kamertemperatuur – maar indien vrijgegeven, kunnen ook complexere parameters worden gewijzigd, bijvoorbeeld de nadraaitijd van een pomp.

Bij remote service zijn ook alle functies van remote monitoring beschikbaar. Dat komt omdat er tijdens het programmeren van de digitale oplossing twee mogelijkheden zijn: ofwel enkel lezen (d.i. monitoring), ofwel lezen en schrijven (d.i. service). 

PREDICTIVE MAINTENANCE

Remote service en remote monitoring zijn reeds volop van toepassing, maar predictive maintenance is nog aan een opmars bezig. Met dat systeem kan de installatie zelf aangeven wanneer het interessant is om het volgende onderhoud te doen. Als de verwarming tijdens de winter bijvoorbeeld meer dan normaal heeft gedraaid, wordt het onderhoud beter iets vroeger ingepland. Daarnaast kan de installatie zelf – voor het te laat is – melden dat een bepaald onderdeel idealiter wordt vervangen bij de volgende onderhoudsbeurt.

Een verwarmingsinstallatie die is uitgerust met modules of sensoren om aan predictive maintenance te doen, zal ook meer en meer zelflerend worden. Zo kunnen in functie van het verwachte patroon enkele voorstellen worden gedaan inzake onderhoud en aanpassingen van de regeling. 

Investeringen installateur

Aangezien haast ieder onderdeel van de samenleving onderhevig is aan de digitalisering, is het slechts een kwestie van tijd vooraleer de oplossingen voor verwarmingen zullen doorbreken. Als installateur doet u er dus goed aan om te investeren in die oplossingen en de nodige kennis op te doen.

De meeste fabrikanten bieden opleidingen aan die de installateur wegwijs maken in hun digitale verwarmingssystemen. Om het systeem te leren kennen, is een basisopleiding zeker een must. 

Tegelijkertijd zijn de toepassingen intuïtief, dus er zijn veel zaken die vanzelf komen. Eens de basis gekend is, kan de installateur de rest zelf (op eigen tempo) leren.

Hard- en software

Dergelijke digitale toepassingen kunnen pas worden gebruikt van zodra de verwarmings­installatie is uitgerust met de nodige hardware. De bijhorende software zorgt ervoor dat alles correct geprogrammeerd is.

Gezamenlijk belangrijk

Op het vlak van hardware zijn de sensoren en de module (waarmee kan worden gecommuniceerd via internet) uitermate belangrijk. In sommige gevallen is de module standaard ingebouwd, maar soms moet die hardware achteraf nog specifiek worden toegevoegd. Dat is meestal het geval wanneer men de digitale toepassingen wil gebruiken in combinatie met een oudere ketel. Software is uiteraard cruciaal – want alles moet juist geprogrammeerd zijn – maar in feite is de hardware net zo belangrijk. Zonder het ene ben je niets met het andere. Voor het installeren moet dus worden overwogen wat men precies wil kunnen aflezen en controleren. Wanneer goed wordt nagedacht over het systeem, kan worden vermeden dat er onnodige kosten zullen worden gemaakt voor sensoren die eigenlijk voor niets dienen.

Niet per se fabrikantspecifiek

De installateur heeft de keuze om al dan niet fabrikantspecifiek te werken. Ofwel blijft hij binnen het systeem van de fabrikant en werkt hij met de toestellen en het beheersysteem die bij die fabrikant voorhanden zijn. Ofwel kiest hij voor een open systeem (dat werkt volgens protocols zoals BACnet, LON of Modbus) waarbij informatie wordt verstuurd en ontvangen via een veldbus.

praktisch

Alles aansluiten

Bij digitale verwarmingssystemen is er niet enkel contact met de ketel, indien gewenst kunnen alle onderdelen van de verwarmingskring ook worden uitgerust met sensoren. Er kan bijvoorbeeld een debietsensor worden toegevoegd om te meten wat het gasverbruik is. Hoe meer informatie men echter wil kunnen aflezen, hoe meer sensoren nodig zijn, en dat resulteert in een hogere kostprijs.

Daarnaast zijn de digitale mogelijkheden niet beperkt tot gewone verwarmingsketels. Wanneer de juiste hardware wordt geïnstalleerd, kunnen alle systemen worden aan­gesloten, zoals warmtepompen, pelletketels …

Niet alles vanop afstand

Hoewel er veel mogelijkheden zijn, zullen bepaalde zaken uit veiligheidsoverwegingen nooit vanop afstand kunnen worden uit­gevoerd. Bijvoorbeeld, als de circulatiepomp niet langer werkt, zal de warmte niet kunnen worden afgevoerd. De sensoren zullen waarnemen dat de temperatuur gevoelig is gestegen in de ketel, waardoor het systeem zelf zal beslissen om te stoppen. Wanneer de temperatuur opnieuw daalt, zal het systeem echter niet automatisch opnieuw in werking treden, want het probleem is nog altijd niet opgelost.

Daarom moet er in dergelijke gevallen altijd een manuele ontgrendeling gebeuren. Een installateur of technicus moet dus ter plaatse op een knop duwen om aan het systeem te zeggen: “Ik weet dat er een probleem is en ik heb eraan gewerkt.”

Nieuwe en oude verwarmingsinstallaties

In principe kunnen digitale systemen voor de verwarming zowel op nieuwe als op bestaande installaties worden toegepast, maar bij retrofit is er uiteraard extra aandacht vereist. Niet alle huidige mogelijkheden kunnen worden toegepast op oudere systemen, dus vooraf moet goed worden af­gestemd wat wel of niet kan.

Voordelen

Probleem inschatten

Een van de belangrijkste voordelen van digitale systemen voor verwarming is dat de installateur niet langer blind naar een klant hoeft te vertrekken. Dankzij de beschikbare informatie kan gemakkelijk vooraf worden ingeschat wat het probleem is. Op die manier weet de installateur welke materialen nodig zullen zijn, hoeveel tijd hij moet voorzien en welke technicus hij moet sturen. Een slechte werking van het verwarmingssysteem kan immers verschillende oorzaken hebben, maar met de juiste informatie kan de installateur zelf inschatten of hij een technicus voor bijvoorbeeld de ketel of voor de warmtepomp moet sturen.

Verplaatsing vermijden

Daarnaast kan met de digitale systemen worden vermeden dat de installateur onnodige verplaatsingen moet uitvoeren. Wanneer een klant bijvoorbeeld contact opneemt om te zeggen dat zijn woning niet goed wordt verwarmd, kan dat ook zijn omdat de thermostaat slechts op 3 °C staat. De installateur kan dat probleem vanop afstand waarnemen, en de klant kan het eenvoudig zelf oplossen (remote monitoring), of de installateur kan de temperatuur verhogen (remote service).

Beveiliging

Aangezien dergelijke digitale systemen werken met persoonlijke informatie, worden verschillende maatregelen genomen om extra veiligheid in te bouwen, te voldoen aan alle privacywetten en hacking tegen te gaan.

 

 De eindklant beslist

De gegevens van de klant worden beschermd doordat hij zelf voor een groot deel de touwtjes in handen heeft. Ten eerste moet voor het inlogsysteem op de smartphone een account worden aangemaakt, waarna het initiatief volledig bij de gebruiker ligt. De gebruiker moet de installateur namelijk uitnodigen om zijn gegevens te mogen zien. 

Klant overhalen?

Uiteindelijk is het echter niet zozeer zaak om de mensen te overtuigen dat het systeem goed is; ze moeten ervan overtuigd zijn dat het systeem een meerwaarde biedt. Eens men merkt welke voordelen eraan verbonden zijn, zal men ook bereid zijn om te erin te investeren.

De relatieve onbekendheid van digitale verwarmingssystemen en vragen inzake veiligheid zorgen ervoor dat veel particulieren nog weigerachtig staan tegenover het delen van informatie. Fabrikanten doen dan ook hun uiterste best om de voordelen te benadrukken, bijvoorbeeld door de focus te leggen op de bijkomende functionaliteit met de smartphone.

Privacy

Het voldoen aan de privacywetten is een kwestie van moeten. Het verzamelen en bewaren van de gegevens is dan ook volledig in regel met de General Data Protection Regulation (GDPR), ook wel Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) genoemd. Elke fabrikant moet dus kunnen aantonen welke gegevens worden verzameld, hoe die data worden gebruikt en hoe ze worden beveiligd.

Hacking

In de hedendaagse digitale wereld is er altijd een beperkt risico op cybercriminaliteit. De digitale verwarmingssystemen worden dan ook uitermate goed beveiligd om hacking tegen te gaan.