RETAIL CONCRETISEERT DOELSTELLINGEN OM CACAOTEELT DUURZAAM TE MAKEN

Chocolade is het snelst groeiende Fairtrade-product in België

Vanaf 2025 moet alle chocolade, geproduceerd of verhandeld in België, vol­doen aan enkele standaarden. Zo dient het eindproduct voorzien te zijn van een certificaat en/of moet het vervaardigd zijn met cacaoproducten van bedrijfs­eigen duurzaamheidsprogramma’s. Wij spraken met Els Haelterman, binnen België verantwoordelijk voor de verdere implementatie van een recent ondertekend partnerschap tussen retailketens en het middenveld: Beyond Chocolate. “De consu­ment is hier klaar voor.”

DUURZAME CHOCOLADE NIET EVIDENT

De Belgische consument verdient, naast lekkere, ook duurzame chocolade. Want duurzaam betekent dat lokale cacaoboeren een eerlijk loon ontvangen en daardoor een beter product kunnen maken. Terwijl de kwaliteitsnormen van de consument stijgen, moeten heel wat cacaoproducenten uit ontwikkelingslanden die naar België exporteren, ermee stoppen. Dat zorgt ervoor dat de chocoladesector onder druk komt te staan.
Uit cijfers van het Belgische ministerie van Buitenlandse Zaken blijkt dat de consumptie van duurzame chocolade aan een opmars bezig is. In 2016 steeg de verkoop van gecertificeerde chocolade met bijna 50% in vergelijking met het jaar daarvoor. Chocolade is het snelst groeiende Fairtrade-product in België, maar tegelijk is er het besef dat de internationale markt voor duurzame cacao nog erg klein is. Els Haelterman is werkzaam bij IDH en coördineert er het Belgian Sustainable Chocolate Program.
“België staat wereldwijd bekend om zijn lekkere chocolade en deze reputatie willen we natuurlijk behouden. Een project om Bel­gische chocolade duurzaam te maken was simpelweg nodig”, klinkt het.

BEYOND CHOCOLATE

Er zijn een hele resem actoren verweven in de chocoladesector. Om een écht duurzaam product te leveren, was het noodzakelijk dat alle actoren hetzelfde engagement aangaan. Daarom lanceerde minister voor Ontwikkelingssamenwerking Alexander De Croo een charter voor duurzame chocolade: Beyond Chocolate. Eind 2018 mondde dit uit in een ambitieus Belgisch partnerschap tussen onder meer sectorfederatie Choprabisco, het middenveld, universiteiten, ngo’s en de grote retailketens Delhaize, Aldi, Lidl, Carrefour en Colruyt Group. Ondertussen ondertekenden al meer dan 50 bedrijven, middenveldorganisaties en vertegenwoordigers van de publieke sector het partnerschap.

Doelstellingen

De bedoeling van het partnerschap Beyond Chocolate is om de krachten te bundelen om de chocoladesector 100% duurzaam te maken. Dit betekent dat alle ondertekenaars beloven om samen te werken om de uit­dagingen die duurzaamheid in de cacao-industrie in de weg staan, aan te pakken. Concreet houdt dat onder meer in: het stoppen van kinderarbeid en het beëindigen van ontbossing in de twee grootste cacao­producerende landen Ghana en Ivoorkust. De ontbossing als gevolg van cacaoproductie voor de Belgische chocoladesector moet uiterlijk in 2030 stoppen. Tegen dan moeten alle cacaoproducenten minimaal een leefbaar inkomen verdienen. “Deze uitdagingen zijn allemaal aan elkaar gelinkt. Ze aanpakken is absoluut nodig, willen we onze inter­nationale reputatie als chocoladeland be­houden”, aldus Els Haelterman.

INVLOED OP HET AANBOD

Certificering

Alle Belgische chocolade, geproduceerd of verhandeld in België, zal tegen 2025 moeten voldoen aan een relevante certificeringsstandaard en/of zal moeten worden geproduceerd met cacaoproducten van bedrijfseigen duurzaamheidsprogramma’s. Els Haelterman verduidelijkt: “100% duurzaam betekent voor ons: chocoladeproducten gecertificeerd volgens Fairtrade, Rainforest Alliance of BIO. Alle cacao(bonen) of chocolade die een zelfstandige winkelier of chocolatier in België zal aankopen tegen 2025, zal dus een bepaald label hebben of zal moeten worden geproduceerd volgens een bedrijfseigen duurzaamheidsprogramma.

Meerprijs

Het partnerschap Beyond Chocolate, en dan in het bijzonder de grote retailers en de sectorfederatie Choprabisco, beseft dat het duurzaamheidsthema steeds meer leeft bij de consument. Het aantal kleinhandelaars dat chocolade maakt van cacao die rechtstreeks wordt aangekocht bij boeren, is aan het stijgen. De hogere meerprijs die ze ervoor betalen, wordt optioneel doorgerekend aan de consument. “De groep consumenten die hiervoor openstaat, groeit. Consumenten­onderzoeken over duurzaamheid tonen dat ook telkens aan”, benadrukt Els Haelterman. Het is niet de bedoeling dat chocolade een duur luxeproduct wordt voor de welgestelde consument. Alle chocolade die de klant in de winkelrekken vindt, tegen zowel hoge als lage prijzen, moet duurzaam zijn. Dát is het doel. Als grote retailer, maar ook als kleine handelaar heb je dus twee opties: elke consument warm proberen te maken om duurzame chocolade te kopen met een meerprijs, oftewel de prijzen laag houden en zelf die meerprijs verrekenen. In de komende jaren moet de claim ‘Belgische chocolade’ een claim worden die je enkel maar kunt ge­bruiken als het duurzame chocolade is. Tegen 2030 zal onze chocolade niet enkel kwaliteit, maar ook duurzaamheid betekenen.

ROL VAN DE RETAILERS

Toen de onderhandelingen bezig waren, was het opvallend en veelbelovend dat er heel wat initiatieven uit de hoek van de retailsector kwamen. Een klein jaar na de ondertekening van het partnerschap merkt Els Haelterman dat de grote retailers nu al stappen zetten om hun engagement in Beyond Chocolate te concre­tiseren.

Duurzame merken

De grootste retailketens verbonden zich ertoe om ervoor te zorgen dat al hun huismerkproducten tegen 2020 gecertificeerde chocolade zouden bevatten. Tegen 2030 willen Colruyt Group, Delhaize en ALDI België een leefbaar inkomen gerealiseerd hebben voor alle boeren die cacaobonen verkopen voor de productie van chocolade, verhandeld als huismerk. Carrefour België en Lidl België willen tegen 2030 een leefbaar inkomen gerealiseerd hebben voor alle boeren die cacaobonen verkopen voor de Belgische productie van chocolade, verhandeld als huismerk in de Belgische markt. De rest van de retail en kleinhandel zal volgen, gelooft Els Haelterman.

Concrete acties

Sommige supermarktketens gaan nog een stapje verder om hun engagement voor het partnerschap kracht bij te zetten. In september 2019 lanceerde discountketen Lidl haar eerste ‘supereerlijke’ chocolade, genaamd ‘Way To Go!’. Lidl België zal boven op de Fairtrade-prijs een extra premie neerleggen om cacaoboeren in Ghana te ondersteunen, wat de weg naar een eerlijk inkomen tegen 2030 zal vergemakkelijken. Een klein jaar na de ondertekening van Beyond Chocolate blijkt ook Colruyt Group goed op weg om de streefdoelen voor supermarktketens te realiseren. Eind 2018, net na de ondertekening, kondigde de keten aan om een duurzame cacaoketen op te zetten in West-Afrika. De ambitie om tegen 2020 enkel gecertificeerde cacao te verwerken in haar huismerken, maakt Colruyt Group nu al waar. Supermarktketen Delhaize verkoopt voor haar Delicata-huismerk ook de repen die gebaseerd zijn op de slaafvrije chocolade van Tony’s Chocolonely en zijn openchainmodel.

VOOR U SAMENGEVAT

• De chocoladesector staat onder druk: de consument wil topkwaliteit, maar steeds meer cacaoplantages verdwijnen wegens niet rendabel.
• Beyond Chocolate is een Belgisch partnerschap voor duurzame chocolade uit 2018 dat privésector, middenveld en overheid samenbrengt.
• De retailsector speelde een grote rol in de onderhandelingen en engageerde zich om tegen 2025 100% duurzame chocolade aan te bieden.
• Chocolade is het snelst groeiende Fairtrade-product in België: in 2016 steeg de verkoop van Fairtrade-chocolade met bijna 50% in vergelijking met het jaar daarvoor.
• De grote retailketens, waaronder Lidl en Colruyt, zien opportuniteiten en zetten nu al stappen om hun huismerken duurzaam te maken.