Efficiëntie in de tuin: een duik in bewateringssystemen

Tijd- en waterbesparende automatische irrigatiesystemen aan opmars bezig

Door de klimaatverandering zullen we ook in Vlaanderen de komende jaren steeds vaker te kampen krijgen met hittegolven en overvloedige regenval. Alsmaar meer zullen lange, droge periodes en periodes van intense neerslag elkaar afwisselen. Geen wonder dat automatische bewatering in trek is bij consumenten die willen genieten van een mooie groene tuin op hun vrije momenten en zonder kopzorgen op vakantie willen gaan. Timer- en computergestuurde beregeningssystemen leiden bovendien tot een aanzienlijke waterbesparing – goed voor het milieu – en ze zijn kostenefficiënt. Blijf ook voldoende manuele bewateringsoplossingen aanbieden. De tuinslang blijft een vaste waarde bij hobbytuinders.

Automatische bewatering

Voordelen

Automatische irrigatiesystemen hebben veel voordelen. Ze besparen veel tijd in vergelijking met het gebruik van een gieter of traditionele sproeier, waardoor men meer tijd overhoudt om van de tuin te genieten. Door de efficiënte waterverdeling wordt geen water verspild, wat goed is voor het milieu. Bovendien gebeurt de besproeiing op de juiste tijdstippen, zelfs als men niet thuis is. Zo blijven het gazon en de planten in uitstekende staat tijdens droge periodes en hebben planten een betere groeikans. Er zijn ook automatische beregeningssystemen die gebruikmaken van regen- of grondwater, waardoor geen (kostbaar) drinkwater wordt verbruikt. Automatische bewatering neemt tot slot heel wat kopzorgen en frustraties weg over verdorde planten of een droog gazon.

Mogelijkheden

Sprinklersystemen en druppelbewatering zijn twee beregeningssystemen die zich lenen voor automatisering. Ze werken op basis van sensoren (grondvochtigheid of daglicht) of een watertimer. Steeds vaker zijn ze gekoppeld aan een computersysteem.

Het is belangrijk om klanten te informeren dat de grootte van de tuin bepalend is voor de keuze van het juiste sprinklersysteem

Sprinklersysteem

Een sprinklersysteem bespaart tijd en water. Verzonken sproeiers, die werken met een watertimer of een geautomatiseerde watercomputer, verspreiden het water gelijkmatig en efficiënt over de tuin. Deze regelmatige bewatering voorkomt dat men plots overdadig moet begieten, met als gevolg dat er meer water wegloopt dan de bodem kan opnemen. Sprinklersystemen zijn ideaal voor middelgrote tot grote oppervlakten zoals gazons of bloemperken, maar er zijn ook systemen voor kleinere oppervlakken. Het is belangrijk om klanten te informeren dat de grootte van de tuin bepalend is voor de keuze van het juiste sprinklersysteem. Het voordeel van zo’n ondergrondse installatie is dat het niet opvalt en de esthetiek van de tuin niet verstoort. Het verkleint ook het risico op struikelen over tuinslangen. Doordat de sprinklerkoppen alleen boven de grond komen als de waterdruk toeneemt, kan men er gerust met de grasmaaier over rijden.

Druppelbewatering

Druppelbewatering, ook wel ‘MicroDrip’ genoemd, geeft op een constante basis water af direct aan de wortels. Dit zorgt ervoor dat er geen waterplassen ontstaan en dat de bodem beter voedingsstoffen en mineralen – essentieel voor de plantengroei – kan opnemen. Het helpt ook verdamping te voorkomen, doordat het water direct in de wortelzone indringt en de vochtplek door de schaduw van de plant beschermd wordt tegen de zon. Deze zuinige bewateringsmethode kan leiden tot aanzienlijke besparingen; soms zelfs tot 70% minder waterverbruik. Druppelbewatering is ideaal voor dichtbegroeide perken, groeiende moestuinen of plantenbakken op een balkon.

Soorten sproeiers

In combinatie met een automatisch bewateringssysteem kunnen verschillende soorten sproeiers gebruikt worden:

• Cirkelsproeier: zorgt voor een gelijkmatige bewatering. De reikwijdte kan ingesteld worden en/of hangt af van de waterdruk.
• Impulssprinkler: sproeit het water ver. Door de onderbrekingen valt het water niet te hard neer.
• Verzonken sproeiers: komen enkel tevoorschijn van onder de grond door de waterdruk.
• Sproeislang: bewatert de grond gelijkmatig en voorzichtig, zodat er geen aarde wegspoelt.
• Kleinvlaksproeiers: sproeien maar tot 40 cm ver, waardoor bloemen en bladeren niet te nat worden.
• Zwenksproeier: draait door de waterdruk, waardoor er een rechthoekig irrigatiepatroon ontstaat.

Koppeling met controllers

Grondvochtigheidsensor

Op basis van temperatuurverschillen in de grond bepaalt een elektronische bodemvochtigheidsensor de vochtigheidsgraad. Wordt een vooraf bepaald vochtigheidsniveau niet bereikt, dan treedt het sproeisysteem in werking. Zo krijgen het gazon en de planten exact de hoeveelheid water die ze nodig hebben.

Daglichtsensor

Zonsopgang en zonsondergang zijn de beste momenten om te besproeien. Aangezien men vaak geen tijd heeft op deze momenten, omdat men bijvoorbeeld nog slaapt of aan het eten is, kan er een daglichtsensor gebruikt worden. Hierbij zijn de starttijden afgestemd op het licht en hoeft men er de eigen planning niet meer voor aan te passen.

Watertimer

Met een watertimer kiest men zelf wanneer welke planten water krijgen. Er zijn verschillende opties, van een simpele timer tot een geavanceerd besturingsysteem, en van enkele minuten tot twee uur. De eenvoudigste uitvoering is een watertimer die direct op de kraan wordt aangesloten en waarbij via een mechanische draaiknop de tijd wordt ingesteld. Meer geavanceerde timers beschikken over een lcd-display voor eenvoudige programmering. Van zodra de ingestelde tijd om is, stopt het systeem automatisch met sproeien. Deze timers kunnen werken met of zonder batterij. De batterijmodellen zijn vaak uitgerust met een beveiliging tegen een lege batterij, waardoor de besproeiing stopt wanneer de batterij bijna leeg is. Zo wordt geen water verspild.

Computergestuurd systeem

Met een computergestuurd beregeningssysteem, steeds voorzien van een lcd-display, gebeurt de irrigatie via een app op de smartphone of tablet. Een paar simpele aanrakingen brengen alle relevante informatie in beeld, zoals het type grond, de soorten planten en de locatie. De gebruiker kan eenvoudig alle instellingen voor het tuinwerk aanpassen. Sommige modellen bieden de optie om tot vier zones afzonderlijk te programmeren, wat ideaal is voor delen van de tuin die verschillende waterbehoeften hebben (bv. gazon en bloemenperk). Hierdoor gaat geen water verloren. Dankzij een geïntegreerde thermometer sturen bepaalde besproeiingscomputers automatisch een vorstwaarschuwing naar de app als het te koud dreigt te worden. Zo heeft de gebruiker nog tijd om het besproeiingsysteem uit te schakelen en de onderdelen veilig op te bergen tegen de vorst.

Manuele besproeiing: tuinslang

Voordelen

Als het gazon niet te groot is, kan de gebruiker natuurlijk ook een tuinslang met sproeier of spuitstuk gebruiken. Dit blijft een eenvoudige en betaalbare manier van besproeiing, want voor veel mensen is een automatisch systeem een (te) grote investering. Bied dus zeker ook voldoende producten en systemen voor manuele bewatering aan in uw winkel. De meest courante afmetingen voor een tuinslang gaan van 15 tot 50 meter, afhankelijk van de grootte van de tuin, en met verschillende diameters.

Materialen

Tuinslangen kunnen gemaakt zijn van verschillende materialen zoals vinyl, rubber en versterkte kunststoffen. Vinylslangen zijn licht en goedkoop, maar minder duurzaam en kink-gevoelig. Rubberen slangen zijn zwaarder, flexibeler en duurzamer, ideaal voor intensief gebruik. Versterkte slangen, vaak gemaakt met een combinatie van materialen, bieden extra duurzaamheid en zijn beter bestand tegen knikken en barsten. De prijsverschillen tussen goedkopere en duurdere slangen kunnen aanzienlijk zijn, afhankelijk van de materialen, de constructiekwaliteit en extra functies zoals knikbestendigheid en uv-bescherming.

Prijsklassen

Duurdere slangen zijn vaak beter bestand tegen weersinvloeden, hebben een langere levensduur en bieden betere prestaties wat betreft waterdruk en duurzaamheid. Goedkopere slangen kunnen voldoende zijn voor licht gebruik, maar slijten sneller en zijn minder bestand tegen zware omstandigheden. Voor de meeste hobbytuiniers volstaat een goedkopere tuinslang, terwijl professionele gebruikers veelal kiezen voor een duurder model. Aangezien zij hun gereedschap vaker en intensiever gebruiken, is de investering voor hen sneller terugverdiend.

Koppelstukken

Koppelstukken vergemakkelijken het gebruik van een tuinslang. Vaak zijn ze universeel, waardoor ze eenvoudig gecombineerd kunnen worden met andere clicksystemen. Sommige koppelstukken zijn uitgerust met een aquastop. Hierbij stopt de watertoevoer automatisch wanneer het koppelstuk wordt losgekoppeld van een tuinslangaccessoire (bv. sproeikop). Dit voorkomt waterlekkage en waterverlies wanneer men bijvoorbeeld van spuitkop wil wisselen of als het accessoire per ongeluk wordt losgemaakt. Met een herstelkoppeling kunnen twee stukken tuinslang verbonden worden, met dubbele en driewegkoppelingen zelfs twee of drie slangen. Wie een koppeling op een kraan wil klikken, heeft een kraanstuk nodig met één, drie of vier uitgangen naargelang de toepassing. De Y-vormige slangkoppeling maakt het mogelijk om vanuit één waterbron meerdere gebieden of apparaten op hetzelfde moment te bewateren.

Verkooptips

Overzichtelijke presentatie

Focus op automatische beregeningssystemen en blijf ook voldoende manuele oplossingen aanbieden. Zorg voor een overzichtelijke presentatie van uw aanbod, idealiter per type aansturing en dan per variant en per merk. Voorzie informatieve kaarten of labels die de specificaties en voordelen toelichten. Maak ook gebruik van het verkoopmateriaal van de merken. Displays, affiches, flyers en promoties kunnen de verkoop een duwtje in de rug geven

Interactieve digitale displays of video’s zorgen voor een geïnformeerde en aangename winkelervaring voor de klant

Aangename winkelervaring

Als u beschikt over voldoende ruimte in uw winkel, kunt u een demonstratiezone inrichten waar klanten de functionaliteit en voordelen van de producten en oplossingen kunnen ervaren. Ook interactieve digitale displays of video’s zorgen voor een geïnformeerde en aangename winkelervaring voor de klant, wat de koopbeslissing vergemakkelijkt.

Advies en begeleiding

Deskundig advies en begeleiding op de winkelvloer zijn cruciaal. Zorg dat uw personeel goed op de hoogte is van de verschillende mogelijkheden en hun voordelen. Zo kunnen ze vragen van klanten beantwoorden en hen helpen bij de koopbeslissing.

Met medewerking van De Pypere, Gardena, Hozelock en Polet