Waarom je met najaarsbemesting het gazon springlevend houdt

Het einde van de zomer is het moment om de staat van het gazon eens van nabij te bekijken. Mogelijk heeft het de warme maanden relatief goed overleefd, maar evengoed is je frisgroene tuin een bruine, dorre vlakte geworden. Hoe het ook zij: het najaar blijft het ideale moment om het gras te bemesten. De kwaliteit van het gazon in het voorjaar hangt tenslotte af van een goede voorbereiding in het najaar.

Droom van elke tuinliefhebber

Een gazon zonder kale plekken of dorre zones is altijd al de droom van veel tuinliefhebbers. Maar die vlekkeloze staat bereiken, vraagt wel steeds meer expertise, zeker nu klimaatverandering ook in onze contreien voelbaar is en droogte vaak het gras teistert. Na een zomer met voldoende neerslag en niet al te lange warmtepieken zal het gazon er in het najaar nog best mooi uitzien. Maar zelfs dan kan gras best wel wat wat hulp gebruiken om over te schakelen naar wintermodus. De maanden september en oktober zijn daar ideaal voor. Als je bemest, let je daar echter wel best op het soort en de hoeveelheid voedingsstoffen die je gebruikt. Afhankelijk van het type en de gebruikte hoeveelheid kunnen er namelijk erg uiteenlopende resultaten worden bekomen.

Verschillende soorten gazonmest

In gazonmest en in andere soorten plantenmest zijn er altijd drie basisstoffen aanwezig: stikstof (N), fosfor (P) en kalium (K). Want elke plant heeft minstens die drie voedingsstoffen nodig om te kunnen groeien. Stikstof maakt het gras groener en zorgt voor ontwikkeling en groei. Fosfor stimuleert dan weer de wortelgroei en kalium beschermt tegen koude, ziekte en droogte. Wanneer je in de winkel een gazonmest koopt, zal je altijd de term NPK tegenkomen met daarbij behorende cijfers. Bijvoorbeeld NPK 9-4-7. Hiermee wordt bedoeld dat de meststof bestaat uit 9% stikstof, 4% fosfor en 7% kalium. De verhoudingen tussen deze stoffen zijn per gazonmest verschillend en ondersteunen het gazon telkens op een net iets andere manier. Je zoekt dus best een mix die werkt voor jouw type gazon en die past bij de periode waarin je voorziet te bemesten.

Kalk in het voorjaar

In het najaar heeft het gras nood aan andere voedingsstoffen dan in het voorjaar. Rond februari-maart heeft het gazon voeding nodig om te kunnen groeien. Als het gras dan voldoende voeding kan opnemen, krijgt mos minder kans om zich te vestigen. De opname van voedingsstoffen wordt echter sterk bepaald door de zuurtegraad van de bodem. Gras verkiest daarvoor van nature een lichtzure bodem. Bekalken is dan ook enkel een goed idee als de bodem te zuur is. Eenmaal gestrooid heeft kalk een werking van negen à tien maanden. De commercieel verkrijgbare kalkmengsels zijn daarnaast vaak voorzien van nuttige bacteriën en schimmels die goed zijn voor het bodemleven. Ook stikstof is een onontbeerlijk product net voor de start van het groeiseizoen. Stikstof maakt namelijk planteneiwitten aan en bevordert de lengtegroei en kleur van het gras.

Kalium in het najaar

Op het einde van het najaar is stikstof van minder belang omdat het gazon dan niet meer zal groeien. Daarentegen moet het gras zich wel kunnen wapenen tegen de koude die eraan komt. Een aangepaste bemesting in het najaar is dus cruciaal voor de de kwaliteit van een winter- en voorjaarsgazon. Meer kalium in de verhouding is daarvoor ideaal aangezien het de grashalmen versterkt en de plant beter bestand maakt tegen de vrieskou. In september en oktober is kalium dus een must-have.

Nog beter is een meststof met een hoog kaliumgehalte én een traag werkend stikstofaandeel. We weten dat grond na een langdurige zomerse droogte kan heropleven bij hernieuwde regenval omdat de mineralisatie terug op gang komt. Het laatste wat we dan willen geven, zijn hoge stikstofhoeveelheden. Integendeel, dankzij de hernomen mineralisatie komen op korte termijn relatief grote hoeveelheden stikstof vrij, wat leidt tot een overdadige, maar weinig duurzame grasgroei.

Wat met kale plekken?

Een gazon met veel kale plekken kan in het begin van het najaar wel geholpen worden met stikstof, in de hoop dat het nog wat verder groeit tegen de winter. Daarnaast zorgen magnesium en ijzer ook de laatste maanden van de herfst voor een frisgroene kleur.

Bijzaaien kan natuurlijk ook altijd, maar dan moet de bodemtemperatuur nog hoog genoeg zijn, evenals de vochtigheidsgraad. Het bijgezaaid graszaad aanvullen met strooibare vochtverdelers is een optie, maar je kan het ook bedekken met een klein laagje hoogwaardige bodemverbeteraars van plantaardige oorsprong. Die leveren een hoger gehalte stabiele humus, wat vocht opslaat om het dan langzaam vrij te geven aan de grassen. Een lage humusinhoud van de bodem leidt daarom tot een snellere verdroging.

Lange werkingsduur

Sommige meststoffen hebben een formule met een werkingsduur van 4 tot 5 maanden. Heel belangrijk, want dan ondersteun je het gazon gedurende heel de winterperiode, tot het vroege voorjaar, en niet enkel tot de late herfst. Het langwerkende type bemesting heeft vaak makkelijk strooibare korrels waarvan 30 tot 40 gram per vierkante meter in de meeste gevallen volstaat. Met een zak van 15 kilogram kan je dus makkelijk 375 tot 500 vierkante meter bemesten. De stikstof uit die korrels komt langzaam vrij dankzij een unieke omhulling die de meststof meteen ook beschermt tegen uitspoeling. Het resultaat is een gazon dat minder gevoelig is aan ziektes. Bovendien blijft de kleur van het gazon groener en staan de grassprieten dichter bij elkaar waardoor mos of onkruid veel minder kans maakt. Ook vloeibare NK gazonmeststof met bioafbreekbare ijzerchelaten haal je best in september boven. Het heeft een directe werking tegen mos en is snel en eenvoudig in gebruik.

"Het gazon moet het hele jaar bemest worden, behalve in de winter"

Hoeveel bemesting?

Het gazon moet het hele jaar bemest worden, behalve tijdens de winter. In het voorjaar en het najaar mag je doorgaans rekenen op ongeveer 200 gram bemesting per m². In juni is een volume van 100 gram per m² voldoende. Maar het is aan te raden om altijd de handleiding van de bemesting te controleren en zo de exacte hoeveelheid te bepalen. Omdat meststoffen in korrelvorm snel last kunnen hebben van bepaalde weersomstandigheden, zoals warmte en vocht, is het af te raden te veel bemesting in één keer te kopen. Als je 10% extra telt bij de totale oppervlakte van het gazon, zal je net voldoende hebben. De meststof die eventueel overblijft, kan je lange tijd wel in een luchtdichte en afsluitbare emmer bewaren.

Hoe bemesten?

Een strooiwagen is de handigste manier om gazon te bemesten, maar het kan ook perfect handmatig. Bestrooi het gazon nauwkeurig en bewater daarna goed. Sproei met de tuinslang omhoog zodat het op regen lijkt en de korrels niet verspringen. De eerste 24 uur mag het gras niet belopen worden. Je bemest best in het begin van de avond om daarna het gazon goed te besproeien. Na 30 minuten kan je het dan nogmaals kort besproeien.

Met dank aan Compo Expert, ICL-Group, Anorel en DCM