Plantaardige voeding: van niche naar mainstream
De markt van de plantaardige voeding zit in de lift. De Belgische consument is op zoek naar manieren om minder vlees en producten van dierlijke oorsprong te eten. Het is belangrijk dat u in uw zaak inspeelt op deze evolutie. Vzw EVA raadt aan om te focussen op lekkere en toegankelijke plantaardige producten. Hierdoor laten klanten vooroordelen over plantaardige voeding varen en krijgen ze zin om het zelf te proberen.
OPMARS VAN PLANTAARDIGE VOEDING
Een vegetarische maaltijd bevat geen producten waarvoor dieren gedood zijn, dus geen vlees of vis. Een veganistische maaltijd bevat geen ingrediënten of producten afkomstig van dieren. Dit betekent geen vlees, vis, zuivel en eieren. In dit artikel gebruiken we ‘plantaardige voeding’ als overkoepelende benaming voor vegetarisch en veganistisch eten.
40% van de Belgen geeft aan dat ze in de toekomst minder
vlees willen eten
Vooral jonge mensen en vrouwen
Uit onderzoek van iVOX en EVA (vzw die zich inzet voor de maximale productie en promotie van plantaardige voeding) blijkt dat plantaardig eten in België in de lift zit. Eén op de vijf Belgen eet weinig tot geen vlees (0,9% veganisten en 4% vegetariërs) en 40% geeft aan dat ze in de toekomst minder vlees willen eten. Wat opvalt is dat vooral jonge mensen (< 34 jaar) en vrouwen steeds minder dierlijke producten eten. Hun belangrijkste motivaties zijn dierenwelzijn, milieu en gezondheid. Mensen ouder dan 55 eten vooral veggie uit gezondheidsoverwegingen. Nog opvallend zijn de hoge cijfers voor Brussel, met 3,9% veganisten en 7,7% vegetariërs. Eén op de vier Brusselaars eet weinig tot geen vlees. Deze trend zien we ook in andere grote steden.
Blijvende evolutie
De toegenomen interesse in plantaardige voeding is niet enkel een Belgisch verschijnsel. Uit een recente bevraging van ProVeg (internationale organisatie die zich inzet voor plantaardige voeding) in 9 Europese landen blijkt dat 30% van de bevraagden zich als flexitariër beschouwt, terwijl 7% aangeeft vegetarisch of veganistisch te eten. Er wordt verwacht dat dit aantal zal toenemen want mensen zijn zich steeds meer bewust van het belang van gezonde voeding. De pandemie speelt ook een rol want het is algemeen bekend dat COVID-19 een risico inhoudt voor mensen met overgewicht. Tel hierbij de toegenomen aandacht voor duurzaamheid en het milieu en het is duidelijk dat er een mooie toekomst is weggelegd voor plantaardige voeding.

OVERTUIG UW KLANT MET SMAKEN EN VARIATIE

De consument gaat in eerste instantie op zoek naar plantaardige voeding in de supermarkt. Toch kiezen velen voor een gespecialiseerde en bij voorkeur lokale handelaar met veel ervaring en persoonlijk contact, zeker sinds de coronacrisis. Zorg dat u deze trein niet mist. “De consument vindt het belangrijk dat plantaardige voeding lekker en betaalbaar is en dat er voldoende keuze is,” vertelt Fien Louwagie van EVA vzw.
Smaak
Uit de bevraging van ProVeg blijkt dat de smaak van plantaardige producten doorslaggevend is. Duurzaamheid en gezondheid zijn belangrijk, maar als iets niet lekker is, zal het niet verkopen. “Een vooroordeel over plantaardige voeding is dat het weinig smaak heeft. Het klopt dat vlees sneller smaak geeft aan een gerecht. Plantaardige producten promoten vergt enige inspanning. Als chef moet u moeite doen om u te verdiepen in de plantaardige keuken en lekkere gerechten te maken. Het is een must om klanten tips te geven voor recepten zodat ze kunnen ontdekken wat voor een rijke smaak plantaardige gerechten hebben.”
Prijs
Er wordt vaak gedacht dat plantaardig eten duur is. “Dat klopt niet: eten maak je zo duur als je zelf wilt. Er bestaan uiteraard plantaardige producten die duurder zijn dan andere. Zorg voor een basisgamma aan betaalbare prijzen, dat u eventueel aanvult met duurdere producten.”
Variatie
In de bevraging van ProVeg geven velen aan dat ze meer plantaardig zouden eten als er een groter aanbod is. “De tijd dat er maar één soort veggieburger bestond, is voorbij. Er bestaan veel kwalitatieve producten om een plantaardige maaltijd mee te bereiden en er komen er veel bij. Met een mooi assortiment dat toont hoeveel variatie er mogelijk is, trekt u terughoudende consumenten over de streep.”

Informatie
De consument vindt het belangrijk om voldoende informatie te krijgen. “Zorg dat u goed geïnformeerd bent over de producten die u verkoopt en de ingrediënten die u gebruikt. Focus op ‘vertrouwde’ voeding zoals plantaardige producten op basis van aardappelen, rijst, linzen, kikkererwten, noten ... Die zijn toegankelijk voor een breed publiek en u kunt ze aanvullen met nieuwe producten.”
Niet zwart-wit
Misschien denkt u: plantaardige voeding is niks voor mijn klanten. “Vroeger was het meer opgedeeld: men at plantaardig of niet. Vandaag zijn er steeds meer flexitariërs, waardoor mensen die bijvoorbeeld een slagerij bezoeken evengoed interesse hebben in plantaardige producten. Het is geen zwart-wit verhaal: wie graag vlees eet, kan perfect een vleesvervanger eten. Bovendien zijn er tegenwoordig in elke familie of vriendengroep één of meerdere veganisten, vegetariërs en/of flexitariërs. Consumenten gaan dan ook graag winkelen of eten in zaken waar ze naast vlees ook plantaardige producten vinden. Als u hen bovendien voldoende informatie kunt geven over de producten, heeft u een streepje voor.”

NIEUWE PLANTAARDIGE PRODUCTEN
Er wordt veel onderzoek gedaan naar nieuwe eiwitbronnen en plantaardige producten. In 2020 werd het ‘Smart Protein’ project gelanceerd met als doel alternatieve eiwitrijke voedingsmiddelen te ontwikkelen. De eerste golf producten (bv. plantaardig vlees, vis en kaas) wordt rond 2025 verwacht. Maar nu al komen er veel nieuwe plantaardige producten op de markt. Het is goed om de evoluties te volgen en uw assortiment up-to-date te houden.
Plantaardige charcuterie en kazen
Een trend om in het oog te houden is ‘charcuterie’ op basis van gefermenteerde groenten. Topchefs zijn hier volop mee bezig in hun restaurant en er zit potentieel in voor slagerijen, delicatessenzaken en grootkeukens. Vandaag is er al een ruim aanbod plantaardige charcuterie en smeersalades. U doet er ook goed aan om plantaardige kazen aan te bieden want veel consumenten zijn hiernaar op zoek.
Plantaardig 3D-vlees
Kweekvlees (vlees dat in een laboratorium wordt gekweekt op basis van stamcellen van dieren en waarvoor geen dieren geslacht worden) is nog niet voor dit jaar. Maar er zit wel 3D-geprint plantaardig vlees aan te komen. Het Israëlische bedrijf Redefine Meat is bezig met de ontwikkeling van een vleesalternatief op basis van soja, erwten, biet en kokosvet. Vandaag wordt het vervangvlees al in enkele toprestaurants geserveerd maar tegen eind 2022 moeten het er duizenden worden. Redefine Meat gaat in Europa productiefaciliteiten openen, waaronder in Nederland. Hierdoor zal het plantaardig vlees wellicht tegen april in België beschikbaar zijn.
Omdat de markt van de plantaardige voeding snel evolueert en u misschien niet altijd goed weet welke producten u het best aanbiedt, wil EVA vzw u bijstaan met kennis, advies en tips. Ze geven onder andere workshops, hebben een gratis ‘Veggie Voor Chefs’ gids en bieden recepten ter inspiratie. Voor meer info kunt u terecht op https://www.evavzw.be/foodprofessionals
