BESCHERM UW VOETEN OPTIMAAL IN HET ATELIER
ERGONOMIE VAN DE WERKSCHOEN PRIORITAIR IN AANKOOP!
De keuze van een gepaste werkschoen is niet eenvoudig en dient gebaseerd te zijn op de risico's waarmee je in bepaalde werkomstandigheden te maken kan krijgen. Ook koude omstandigheden kunnen een weerslag hebben op de voeten in het verkeerd schoeisel. Waar let je op als je gaat kiezen? We geven enkele tips om de keuze te vergemakkelijken.
BESCHERMING
Een paar veilige atelierschoenen zijn goud waard. Onze voeten zijn kwetsbaar en komen dagelijks in contact met gevaarlijke situaties, zoals vallende messen, glibberige keukenvloeren of puntige voorwerpen. De werkgever moet er dus op toezien dat elk risico op voetletsels zoveel mogelijk wordt vermeden.
GEVAREN
De gevaren, die kunnen aanwezig zijn, moeten in een risicoanalyse worden verwerkt, zodat de juiste bescherming kan worden gekozen. De risico's worden in vijf categorieën opgedeeld: drie ervan kunnen risico's inhouden, voor wie werkt in de vleesverwerkende sector of grootkeuken.
WETGEVING
Inzake de voetbescherming stipuleert Europa vier belangrijke veiligheidsnormen:
- EN ISO 20344: 2011: basisvereisten voor schoenen. Deze beschrijft de technische vereisten zoals model (hoogte, afmetingen enz), hechting tussen zool en schacht, kwaliteit van het leder enz …
- EN ISO 20345: 2011: Veiligheidsschoenen (symbool S(afety)). Europa schrijft voor dat schoenen met een verstevigde neus, die een energie tot 200 joule* kunnen opvangen, het ‘label’ veiligheidsschoen mogen dragen. *Wat overeenkomt met een massa van 20 kg, die vanop een meter hoogte op de schoenen valt
- EN ISO 20346: 2014: Beschermschoenen (symbool P(rotective)). De normering voor beschermschoenen is gelijkaardig met de EN-345, met dat verschil dat de maximaal te torsen kracht 100 joule is.
- EN ISO 20347: 2013: Werkschoenen (symbool O(ccupational)).
Bij werkschoenen gaat het om schoenen zonder beschermende neus.
Voorts worden twee klassen onderscheiden:
- Klasse I: schoenen vervaardigd uit leder of andere materialen, met uitzondering van schoenen, die helemaal van rubber of polymeer zijn gemaakt.
- Klasse II: schoenen die geheel uit rubber (gevulkaniseerd) of geheel uit polymeren (gespoten) zijn gemaakt, meestal laarzen.
AANBOD
Nadat de risico's geïdentificeerd en alle mogelijke preventiemaatregelen genomen zijn, neemt de werkgever de persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) onder de loupe, die nodig zijn op de werkvloer. In de ateliers van slagerijen kunnen werkschoenen volstaan, zolang zij geschikt zijn voor het risico en de heersende omstandigheden in de werkplaatsen. Ze moeten veilig, comfortabel, ergonomisch en kwalitatief zijn.
Soorten
Er bestaan geperforeerde schoenen met veters, met of zonder veiligheidsneus, mocassins met antistatische buitenzool, open sandalen met velcro, open klompen met hielriempje, gesloten en open klompen met zachte lederen binnenzool en werklaarzen.
Eigenschappen
Lage vaste schoenen (al dan niet met veters voor een betere aansluiting) bieden een maximum aan voordelen zoals schokbestendig, antislip, licht en flexibel.
Open klompen zijn gemakkelijk aan te doen en zien we vooral aan de voeten van medisch personeel en in de voedingsgerichte sector.
Werklaarzen, gebruikt in de vleesverwerkende nijverheid en de slachthuizen, met een hoge nauwsluitende schacht beschermen scheenbeen en kuit tegen kwetsuren. Laarzen met een lage schacht glijden dan weer gemakkelijker aan de voet. Werklaarzen worden beter gekocht in een net iets grotere maat. Ze moeten ruimer zitten, met en beetje extra teenruimte. Dat geeft de hiel wat vrijheid bij het stappen zonder het gevoel de laars te verliezen. Laarzen kunnen in natuurrubber zijn, waardoor ze duurzaam zijn en kunnen gerecycleerd worden. Een alternatief zijn kunststoflaarzen, waarbij polyurethaan lichter en soepeler is dan pvc.
VERZORGING EN ONDERHOUD MET IMPACT OP LEVENSDUUR
Leder
- Spuit de werkschoen in zacht leder vooraleer te dragen in met een vochtwerende spray om hem te beschermen;
- Na gebruik zijn volgende handelingen aangewezen: reinigen, polishen en waterproof.
- Leder polish reinigt en voedt zacht leder.
Rubber
- Spons ze na elk vuil gebruik af met een zeepsopje en droog ze in open lucht.
- Bewaar ze rechtop, eventueel op een laarzenstaander, weg van een warmtebron of de volle zon.
- Spuit rubberlaarzen enkele keren per jaar in met een verzorgende, beschermende spray. Die zorgt ervoor dat het rubber soepel blijft en het vuil er zich minder op vastzet.
AANKOOPCRITERIA
Een veilige atelierschoen voldoet aan volgende voorwaarden, afhankelijk van de werkruimtes waarin hij gebruikt wordt:
Materialen
Buitenkant: (micro)leder blijft een populair materiaal, zeker aan de buitenkant. Daarnaast bestaan ook rubber en kunststof.
Schacht: rundsnerfleder, nubuckleder, microvezel, met verschillende technische voordelen zoals waterafstotend, soepel en ademend. Rundsnerfleder is het sterkst, geitenleer het soepelst. Nerfleder is de buitenste lederlaag en sterker dan splitleder, de tweede of derde huidlaag.
Zool
Binnenzool: In het comfort van de binnenzool van de schoen is het prijsverschil het duidelijkst zichtbaar (hoe duurder, hoe comfortabeler). Sommige fabrikanten ontwikkelden zelfs een ventilatiesysteem onder de binnenzool.
Inlegzool: een uitneembare zool verhoogt de levensduur van de schoen. Qua comfort en schokabsorptie presteren zooltjes met een gelpastille beter dan een klassieke inlegzool. Het is geen luxe om een extra paar zolen in huis te hebben.
Antislipzool: (SRC-gekeurd), zeker in gladde, vochtige ruimtes en grootkeukens een absolute must!
Neus
Traditioneel is de stalen neus het meest gekend, maar aluminiumneuzen (voor keukenchefs) zijn licht in gewicht, antimagnetisch en ergonomisch. Momenteel wordt er ook glasvezel of composietmateriaal gebruikt in de neus van de schoen, dit om de schoenen alsmaar lichter te maken. Dat helpt ook nog tegen koude voeten.
Sokken
Kousen kunnen bestaan uit materialen zoals polyamide, acryl, polyester. Zij hebben voordelen als ademend, vochtafstotend en houden voeten droog en gezond. Sokken, die bestaan uit 100% katoen houden meer vocht vast. Voor de winter kunnen een paar duurzame sokken uit wol en acryl.
Ergonomie
Meer nog dan modieus schoenen, is het belang van aangepaste schoenen bij elke werkomgeving. Een foute belasting van de voeten kan leiden tot een impact die voelbaar is over het ganse lichaam. De voornaamste verschillen tussen voeten zitten in de breedte van de voet, de hoogte van de wreef, de belasting op de hiel en de temperatuurontwikkeling. Het is daarom geen overbodige luxe om het schoeisel te kiezen uit verschillende vormen en maten.