Maak zelf een omkasting voor je dartsbord
Spelletjesavond gepland op het terras, in de mancave of gewoon in de living? Dan mag een dartsbord beslist niet ontbreken! Om ervoor te zorgen dat het spel zonder brokken verloopt, kan je een omkasting maken voor het dartsbord. Ontdek hoe je dat zelf kan doen.
De omkasting
Op maat van je dartsboard
Alles begint uiteraard met het dartsbord. De bedoeling is om er een omkasting rond te maken die je kan sluiten.
Meet daarom eerst de diameter van het dartsboard. Zo kan je inschatten hoe breed en hoog je de kast wilt maken.
Dat zal ook afhankelijk zijn van welk type hout je aanschaft en wat de beschikbare afmetingen daarvan zijn. De keuze is hier gevallen op meubelpanelen. Wat niet wegneemt dat je aan de slag kan met resthout, uiteraard.
Hout verzagen
Het meubelpaneel moet nog verzaagd worden in de nodige onderdelen. In ons geval bestaat de basis uit een rugplaat, twee zijpanelen, een boven- en onderplaat en een legplank. Later komen er ook nog kastdeuren aan. Plan dit op voorhand uit, zodat je zo spaarzaam mogelijk het hout kan verwerken en niet te veel resthout overhoudt.
Aftekenen
Gebruik een winkelhaak bij het uittekenen. Hoe properder je nu al werkt, hoe zorgvuldiger je zaagsnede straks zal uitkomen.
Uitzagen
Het zaagwerk zelf kun je op verschillende manieren doen: met een decoupeerzaag, met een handzaag, met een cirkelzaag, enzovoort. Kies wat jij het meest comfortabel vindt. Bij ons zal de invalzaag worden gebruikt, een variant van de cirkelzaag waarmee je in het midden, of elders in een werkstuk, kunt beginnen met zagen. We gebruiken ook een afkortzaag voor kortere stukken.
Ongeacht de zaag die je gebruikt, leg altijd een stuk resthout onder je werkstuk om je werktafel te beschermen. Bescherm je ogen en oren, en zaag rustig door. Duw niet extra, maar laat de machine rustig het werk voor je doen.
Tip
Als je met een elektrische zaag werkt, is het ook steeds nodig om de breedte van de voetplaat te meten tot aan het zaagblad. Die afstand schuif je op naast je afgetekende lijn. Zo zal het zaagblad perfect uitkomen op je eerste aangeduide lijn. Klem iets vast op de lijn met een rechte zijde als geleider voor je zaagmachine.
Begin met het uitzagen van de rugplaat. De breedte ervan kan je vervolgens gebruiken om de panelen aan te duiden die straks de omkasting zullen vormen (de twee zijpanelen en het boven- en onderpaneel). Duid aan met de winkelhaak en kort af met je zaag. Als de randen wat versplinterd zijn, kan het nooit kwaad om even licht te schuren.
Houtverbinding
Alle werkstukken liggen klaar om ze met elkaar te verbinden. Om het overzicht te houden, kan je met paringstekens werken. Zo kun je de verschillende onderdelen makkelijk uit elkaar houden. Om de panelen te verbinden, kan je kiezen tussen schroeven, nagels en houtlijm, of een deuvelverbinding. We beginnen met de omkasting (boven-, onder- en zijpanelen).
Deuvelverbinding
Eén van de verbindingen die we gemaakt hebben, is er een met deuvels ter demonstratie. Even kort de werkwijze schetsen:
- Meet eerst de dikte van de panelen.
- Duid de helft van die maat aan en teken een haakse richtlijn.
- Markeer een aantal plaatsen waar de deuvels komen te zitten.
- Met wat schilderstape op je houtboor maak je zichtbaar hoe diep je kunt boren, boor vervolgens de gaten recht uit.
- Kopieer de gaten op het aansluitende paneel waarmee je de verbinding wilt maken en boor opnieuw uit.
- Steek de deuvels in de geboorde gaten van het ene paneel en plaats het volgende paneel over de deuvels. Tik het aan met een hamer.
Verbinding met nagels en houtlijm
Een deuvelverbinding is een sterke houtverbinding, zeker als je deze nog eens combineert met houtlijm. Als je snel wil werken, is de combo van nagels en houtlijm echter meer opportuun. Een flink aantal nagels en een bankhamer in de hand doen het werk snel vooruitgaan.
Wanneer de omkasting gemonteerd is, kan je de rugzijde plaatsen. Die zal meteen het geheel versterken. Nagel alles aan elkaar en zorg dat de naden mooi aansluiten.
Legplank maken
De basis is er! We zorgen nog voor een legplank, zodat er extra ruimte is om spullen te plaatsen. Pas de plank die je wilt gebruiken eerst aan. Is deze, zoals bij ons, te breed? Markeer het overtollige gedeelte en werk dit bij. Als je een plank in de lengte moet uitzagen, werk je het makkelijkst met een cirkelzaag of een invalzaag met geleider, of met een zaagtafel.
Voordat je de definitieve positie van de legplank bepaalt, bepaal je eerst de definitieve positie van het dartsbord. Omdat de dartskast meestal op een tafel of kast zal staan, hebben wij in ons geval de hoogte van het werkblad van de tafel uit het bekende Dobbitatelier als referentie genomen. Daarbij tel je de nodige centimeters op om de officiële hoogte te bereiken, of de hoogte waar je zelf verkiest. Centreer de positie in de kast.
Ophangbeugel
Dan kunnen we het dartsboard zelf ophangen. Bij het dartsboard zit een ophangbeugel en enkele afstandshouders. Lijn de schroef die over de beugel moet haken mooi in het midden uit op het bord, en schroef die vast. Bevestig de rubberen afstandhouders met de meegeleverde nagels.
Bevestig vervolgens de ophangbeugel in de kast. Het dartsbord kan dan op zijn definitieve plaats door de schroef over de beugel te halen.
Positioneer de legplank en fixeer opnieuw snel met enkele nagels.
Kastdeuren
Kastdeuren maken
Met de rest van het meubelpaneel maak je nog de kastdeuren. Teken eerst af hoe groot het oppervlak van de panelen moet zijn, gebruikmakend van je werkstuk. Draai vervolgens de plaat om, zodat de gemarkeerde lijn zichtbaar wordt.
Pak je zaaggereedschap erbij. In ons geval is dat opnieuw de invalzaag. Vergeet niet om de afstand van de voetplaat er opnieuw bij te rekenen, naast je afgetekende lijn. Zaag opnieuw uit.
Het paneel moet nu nog eens in tweeën gezaagd worden om zo een linker- en rechterpaneel te verkrijgen. Een andere plank met rechte zijde dient in ons geval als geleider. We fixeren de geleiderplank stevig en zagen opnieuw uit. Schuur eventuele onzuiverheden langs de randen opnieuw weg.
Pianoscharnieren
Om de planken tot deuren om te vormen, heb je scharnieren nodig. Hier werken we met pianoscharnieren. Zoek de totale nodige lengte op en zaag ze op maat af met een ijzerzaag.
Fixeer de eerste schroeven met een schroevendraaier aan het deurpaneel. Als je dan zeker bent van de positie van het scharnier, kan je in serie alle andere schroeven plaatsen met een accu schroefboormachine.
Plaats de scharnieren altijd eerst aan het paneel, en dan pas aan de kast zelf. Positioneer mooi langs de hoeken.
Handgreep
De frontpanelen zitten bewust niet tegen elkaar. De speling zorgt ervoor dat ze zich nooit kunnen opspannen. Door op een van de deuren een afdeklat op te monteren, wordt de speling verborgen én heb je meteen een handgreep.
Maak een lat op maat voor de ene deur. Plaats er alvast enkele nagels in. Breng vervolgens houtlijm aan en timmer alles vast. De nagels zorgen ervoor dat de lat goed aangedrukt zit en stevig contact maakt, terwijl de lijm zal uitharden. Mogelijks moet je opnieuw een splinter of opstaande nerf wegschuren.
Extra's
Houders voor pijtjes
Aan de binnenkant van beide deurpanelen maken we nog houders om pijltjes in op te bergen, bijvoorbeeld door houders te maken aan de binnenkant van elk paneel.
Neem wat resthout van enige dikte en kort af op maat met een afkortzaag of een handzaag. Duid enkele posities aan voor de pijltjes en boor de gaten uit. Wij hebben hiervoor een kolomboor gebruikt, maar dit kan je uiteraard even goed met een gewone schroefboormachine doen. Plaats vervolgens enkele grote nagels in de aansluitende zijde, waarvan je de nagelkoppen telkens afknipt.
Breng houtlijm aan, lijn mooi uit en duw het balkje vast in het hout. Klem nog eens extra vast voor een goed contactoppervlak.
Herhaal dit voor het andere paneel.
Bordverf
De binnen- en buitenkanten van de deurpanelen fraaien we nog wat op met een krijtbordverf, zodat je met wat krijt de scores kan opschrijven. Lijn met schilderstape eventueel een omranding uit.
De stroperige bordverf dien je goed te mengen. Neem er zeker een verfrol bij om de verf egaal aan te kunnen brengen. Naargelang het type verf, mag er nog een tweede laag op als de eerste is gedroogd. Als alle vlakken zijn behandeld, verwijder je de tape terwijl de verf nog nat is.
Ledstrip
Wat dacht je ervan om nog een simpele ledstrip te plaatsen als leuk effect? Ook dat speel je weer snel klaar. Plaats de batterijen. Het fragiele plastic omhulsel kleven we vast met wat dubbelzijdige tape. Veel weegt dat toch niet. Zet het op z’n plaats. De lange ledstrip heeft een kleefstrook. Verwijder die en fixeer de strip. Is er een overschot? Knip die dan af. En daarmee is de kous af.
